سفر به بهشت درناها

آرزو احمدزاده ، راهنمای طبیعت‌گردی

اراک از آن شهرهایی است که همیشه از کنارش گذشته‌ایم. در واقع برای‌ ما شهر عبوری بوده است. تابلو کمربندی اراک را دیده‌ایم و پیچیده‌ایم و حتی داخل شهر هم نرفته‌ایم، تا این‌بار که بالاخره تصمیم گرفتیم به سراغ اراک برویم، شهری که  یکی از چهار قطب صنعتی کشور محسوب می‌شود اما در عین حال که شهری است صنعتی، از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی نیز بی‌بهره نیست. طبق روال هر هفته پنجشنبه بعدازظهر حرکت کردیم و نزدیک غروب به اراک رسیدیم. هنوز هوا روشن بود، پس فرصت بازدید از یک جاذبه را داشتیم. از آنجایی که بانی شهر اراک یوسف‌خان گرجی معروف به سپهدار بود که شهر را در دوران قاجار و در طول چند سال و با هزینه ۲۰۰/۰۰۰ تومان ساخت بود،  پس مدرسه سپهدار اولین مکانی بود که در شهر اراک مورد بازدید قرار دادیم. این عمارت قدیمی در زمان فتحعلیشاه قاجار ساخته شده است و بازار قدیمی شهر نیز در مجاورت همین عمارت قرار دارد. مدرسه سپهداری نخستین مرکز علوم دینی در اراک است که می‌توان آن را اولین عمارت شهری دانست که از سبک مدارس دوره‌ صفویه الگو گرفته است. آیت‌الله حائری یزدی در سال ۱۳۳۳هجری این مدرسه را به حوزه علمیه تبدیل کرد؛ از دانش آموختگان آن می‌توان به آیت‌الله خمینی (ره)، نورالدین عراقی و آیت‌الله گلپایگانی اشاره کرد. کاشی‌کاری‌های این عمارت چنان زیباست که دل از هر بیننده‌ای می‌برد. از عمارت بیرون آمدیم و در پارکی در حومه شهر مکان مناسبی برای برپایی کمپ شبانه‌مان پیدا کردیم.

صبح زود از خواب بیدار شدیم و به سمت تالاب میغان به راه افتادیم. تالابی که در 15 کیلومتری شرق شهر اراک واقع شده است و یکی از زیباترین مکان‌های دیدنی و طبیعی اراک و حتی استان مرکزی است..  تالاب میغان که از تالاب‌های کویری ایران است، زیستگاه شناخته شده‌ای برای گونه‌های مختلف و گاهی نادر از پستانداران، پرندگان مهاجر و گیاهان آب شور است که شاخص‌ترین آن‌ها درناست. حضور درناها در این منطقه در اواسط آبان به اوج خود می‌رسد و به همین دلیل 15 آبان به نام «روز درنا» نامگذاری شده‌ است. میغان بهشت درناهای مهاجری است که در خنکای پاییز این تالاب را برای گذران زمستان‌شان انتخاب می‌کنند. بعد از بازدید از تالاب زیبای میغان به اراک بازگشتیم و به سراغ بازار قدیمی شهر رفتیم. مکانی که در شهرگردی‌هایم سعی می‌کنم حتما بازدید کنم چرا که بازار قلب تپنده هر شهر است و درست همانجا حجره‌داران قدیمی‌ای را می‌توان یافت که شنیدن خاطرات‌شان از شهر بسیار ارزشمند و آموزنده است. به مجموعه تاریخی بازار اراک که به آن بازار سرپوشیده نیز می‌گویند رفتیم. این بازار، با توجه به نیازهای شهر جزو اولین بناهایی بوده که در اراک احداث شده که شامل ساختمان‌های مدرسه، مسجد، حمام، سقاخانه، کاروانسرا و آب انبار می‌شده و امروزه تنها مسجد و سقاخانه از آن‌ها باقی مانده ‌است. نکته جالب توجه در مورد بازار اراک، راهروهای متعدد بازار است که در زمان ساخت این بازار تاریخی، راه‌های ورود و خروج آن بوده که به دروازه‌های اصلی شهر می‌رسیده، ولی در حال حاضر هر راهرو، مسیر مختص خود را دارد که این طراحی هوشمندانه در مواقع حادثه یا آتش‌سوزی موجب بالا رفتن سرعت خروج مردم از بازار اراک می‌شود. از بازار بیرون آمدیم و به سراغ تنها کلیسای شهر رفتیم: کلیسای مسروپ مقدس. این کلیسا در سال 1914 میلادی و با همیاری ارمنی‌های شازند ساخته شده‌ است: کلیسایی مستطیل شکل، با نورگیرهای متعدد و برج ناقوس کلیسا که در جلو ورودی غربی و یادبود شهدای ارمنی جنگ تحمیلی که در حیاط این کلیسا نصب شده ‌است به احترامشان و به یاد تمامی شهدای جنگ سکوت کردیم.