با اجرایی شدن قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده، مسافران ایرانی برای تورهای هوایی داخلی و خارجی به طور میانگین حدود ۲۰ درصد مالیات پرداخت خواهند کرد، درحالی که مسافران خارجی که به ایران سفر می‌کنند از پرداخت مالیات معاف هستند.

علی منوری، کارشناس امور مالیاتی، در توضیح جزئیات قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰ در حوزه دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی و گردشگری به خبرنگار ایلنا گفت: دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی که در حوزه خدمات گردشگری اعم از صدور بلیت، تور، ویزا، هتل فعالیت می‌کنند به موجب قانون مشمول مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (اگر شرکت باشند) حقیقی (اگر دفتر باشند) بر عملکردشان هستند. علاوه بر آن، آژانس‌های هواپیمایی مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیز هستند. این شمولیت به مالیات مانند سایر اشخاص حقیقی و سایر صنوف است. اما آنچه اهمیت دارد آن است که اصناف در حوزه نحوه تشخیص و تعیین ماخذ و همچنین اسناد و مدارک مثبت و مورد استناد سازمان مالیاتی، به تفاهم می‌رسند تا صنف با مالیات ناعادلانه روبه رو نشود. از آنجا که صنف دفاتر خدمات مسافرتی، هوایی و جهانگردی تاکنون فعالیت خاصی در این خصوص نداشته از این رو مالیات بر ارزش افزوده در خصوص دفاتر خدمات مسافرتی اعمال خواهد شد.

وی ادامه داد: به دلیل‌ عدم هماهنگی‌های لازم در صنف دفاتر خدمات مسافرتی، اقدامی درخصوص معافیت مالیاتی این صنف صورت نگرفت. این درحالی است که تورگردانان به موجب فعالیت‌هایی که صنف‌شان داشت، از مالیات معاف شده‌اند. حتا هتل‌های یک تا سه ستاره نیز به موجب فعالیت‌هایی که صنف‌شان داشت، از پرداخت مالیات برارزش افزوده معاف شده‌اند.

به گفته منوری، در تحلیلی می‌توان به این نتیجه رسید که مسافران خارجی که به ایران سفر می‌کنند از پرداخت مالیات معاف هستند این درحالی است که ایرانی‌هایی که قصد سفر دارند باید مالیات دهند. مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر مصرف است و در نهایت مصرف‌کننده است که این مالیات را می‌دهد. قاعده برآن است که مالیات بر ارزش افزوده توسط مسافر پرداخت شود اما دستورالعمل‌ها، آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها در این خصوص تدوین نشده و آژانس‌ها در نهایت ناچار هستند به دلیل بازار رقابتی موجود، مالیات را از جیب خود بپردازند تا بتوانند قیمت‌ها را رقابتی کنند.

این کارشناس امور مالیاتی در پاسخ به این سئوال که برخی مطرح می‌کنند که اجرای مالیات بر ارزش افزوده در حوزه گردشگری سبب می‌شود که مسافر در نهایت نه تنها ۹ درصد بلکه برای هر بخش اعم از بلیت هواپیما، هتل و تور به طور جداگانه ۹ درصد و در نهایت ۲۷ درصی مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند، گفت: هرچند گفته می‌شود که مسافر ۹ درصد بر روی بلیت، ۹ درصد بر روی هزینه هتل و ۹ درصد بر روی تور پرداخت کند اما نباید فراموش کرد که از یک سو درخصوص متن قانون صحبت می‌شود و از دیگر سو نحوه اجرای قانون مطرح است. اگر روی کاغذ و قانون در نظر بگیریم، اخذ مالیات مضاعف از یک موضوع غلط است و خلاف قانون است اما در اجرا این قانون رعایت نمی‌شود و مالیات مضاعف دریافت می‌شود. اما اینگونه هم نیست که مالیات بر ارزش افزوده‌ای که مسافر پرداخت می‌کند، ۲۷ درصد شود بلکه بسته به مبلغ تور، نهاده‌های تور و...  این درصد متفاوت است اما به طور میانگین در حدود ۲۰ درصد می‌شود.