تکنیک مستندسازی ما ضعیف است

کارگردان مستند ورزشی «این گوی، این میدان» معتقد است: تکنیک مستندسازی ما ضعیف است و این آفتی که مستندسازی را تهدید می‌کند.  به گزارش ایلنا، مریم حق‌پناه، مستندساز زن ایرانی افزود: گاهی با پررنگ کردن درام و وجه داستانی می‌خواهیم این ضعف را پنهان کنیم، به همین دلیل بعضی مستندهایی که این سال‌ها ساخته شده و رنگ و بوی اجتماعی دارد از فضای واقع‌گرایانه مستند فاصله گرفته و به حقیقت بودن آن‌ها می‌شود شک کرد.  این کارگردان ادامه داد: در تجربه شخصی خودم که درباره چوگان مستند ساختم، وقتی به فدراسیون رفتم دوستانی بودند که می‌گفتند برای ساخت این مستند چقدر پول به فدراسیون پرداخت می‌کنی؟ یعنی اصلا متوجه جایگاه مستند و کاری که انجام می‌دهد نبودند و فقط وجه تبلیغاتی و تجاری آن مدنظرشان بود. این مشکلات معمولا در اغلب سازمان‌ها و نهادها وجود دارد. به همین دلیل افرادی که در این سازمان‌ها هستند، پروژه‌ها را به دوستان یا مستندسازانی می‌دهند که با آن‌ها رابطه دارند.

مستندسازان درگیر معیشت هستند

حق‌پناه در بخش دیگری از سخنانش گفت: مستند ورزشی، گونه جذابی است. ماهیت ورزش پر از هیجان و شادی است. اما فضای قالب در مستندسازی درسال‌های اخیر متاثر از جشنواره‌ها، جایزه‌ها و پسند آن‌ها بوده است. اگر مستندسازی در جشنواره‌ای جایزه گرفته و تحسین شده، یک سال مسیر مستندسازی به سمت آن جنس فیلم بوده است. مستندسازی به دلیل شرایط اقتصادی، حرفه سختی شده و مستندسازان درگیر معیشت هستند. طبیعی است که برای کسب درآمد مجبور باشند به پسند مدیران و جوایز جشنواره‌ها فکر کنند.  کارگردان «داستان سیمرغ» ادامه داد: مسئله زنان و ورزش و موضوع زنان ورزشکار در ایران، هم موضوع جذابی است هم سوژه‌ای است که رسانه‌های خارجی درباره آن تمرکز و خبرسازی فراوانی می‌کنند. توجه به ساخت مستند با این موضوع، هم می‌تواند حضور و عیار حضور زنان در عرصه ورزش را نشان بدهد هم تصویری واقعی‌تر از ایران برای مخاطب جهانی، ارائه بدهد.   

تک بعدی بودن، بزرگترین مشکل مستندسازی در ایران است

کارگردان «آنام» گفت: بزرگترین مشکل مستندسازی در ایران این است که تک بعدی است. مستند باستان‌شناسی یا مستند زیست محیطی هم جذاب است، هم مخاطب و تماشاگر دارد، اما آنقدر که روی مستندسازی اجتماعی تمرکز و توجه وجود دارد، روی شاخه‌های دیگر نیست. متاسفانه مدیران آنقدر زود جابه‌جا می‌شوند که نمی‌توانند ایده‌ها و برنامه‌های بلندمدت داشته باشند و همه برنامه‌هایشان را عملی کنند. طبیعی است در دوران مدیریت هر مدیر فرهنگی و سینمایی، آنقدر مسئله و کار روزانه و درگیری وجود دارد که تولید فکر و ریل‌گذاری برای آینده ممکن است در کوران مسائل روز، گم یا فراموش شود.