مطالعه کتاب چه زمانی بلای جان می‌شود؟
نگار فیض‌آبادی
می‌شود درباره فواید مطالعه، ده‌ها کتاب خواند و چند جلد جدید هم درباره‌اش نوشت. این مزیت کتاب‌ها است که ما را با جهانی وسیع‌تر روبرو می‌کنند. شعف‌انگیز است که با خواندن‌شان می‌توانیم چشم‌انداز محدودمان را گسترده کنیم. اما ممکن است گاهی درباره سودشان اغراق کرده باشیم. این احتمال هست که سکه کتابخوانی، دو رو داشته باشد و ما نادانسته یا عامدانه، روی دیگرش را ندیده باشیم. مثلاً وقتی درباره کتاب‌درمانی (خواندن متون خاص برای حل برخی مشکلات) شنیده‌ایم و می‌خواهیم تمام بحران‌های زندگی‌مان را با آن حل کنیم. درست مثل وقتی که افکار خودکشی داریم، کافکا و صادق هدایت را جایگزین یک داروی روانپزشکی و روان‌درمانی می‌کنیم. اینجاست که مطالعه بلای جان می‌شود!
وقتی سرمایه‌های‌تان هدر می‌رود
قطعاً کسانی که با هدف حل مسئله، کتاب‌های خودیاری می‌خوانند دل‌شان می‌خواهد مسیر را کوتاه‌تر کنند تا زودتر نتیجه بگیرند. اما انگار بخواهید برای ذخیره زمان، باطری ساعت را دربیاورید! زمان همچنان ادامه دارد، اما خواننده است که با جایگزین کردن اشتباهی، راه‌حل‌های دیگر را نمی‌بیند یا گمان می‌کند وقتی می‌شود با چندهزار تومان کتاب خرید، چرا باید پول هنگفتی را برای جلسات روان‌درمانی بپردازد؟ نگارنده اکیداً پیشنهاد می‌کند تا پیش از فرزندآوری و هنگام تولد کود‌ک‌تان، رسم مطالعه هدفمند برای فرزندپروی را حفظ کنید. درعین‌حال که سود این کتاب‌ها را پیش‌فرض می‌گیریم، اما اینها هم به اندازه سهم خودشان مفید هستند و نه بیشتر.
والدینی که خودشان مضطرب‌اند و پریشانی کودک‌شان را تاب نمی‌آورند، چطور می‌توانند راهکارهای مفید یک کتاب فرزندپروری را عملی کنند؟ گویی مشکل جای دیگری است.
مطالعه به‌خاطر دیگران
حتماً مصاحبه‌های تلویزیونی را دیده‌اید که از افراد می‌پرسند تأثیرگذارترین کتاب‌های زندگی‌تان کدام‌اند؟ همان‌هایی که زندگی را به دو بخش قبل و بعد از مطالعه تقسیم می‌کنند. کافی است مشتاق شوید تا تمام کتاب‌های نام‌برده‌شان را بخوانید. یا بدتر اینکه از نخواندن‌شان خجالت بکشید یا چون باعث معجزه‌ای در زندگی‌تان نشدند، خودتان را سرزنش کنید. بعضی کتاب‌ها را باید در مقطع خاصی از زندگی خواند و البته قرار نیست همان تأثیری را در ما بگذارند که در دیگران داشته است. مطالعه‌هایی که صرفاً برای جلب نظر دیگران و اجتناب از شرمندگی نخواندن باشد الزاماً به شما حس خوبی نخواهند داد. چون اگر این مطالعه‌ها هدفمند نباشند، شما را از مسیر اصلی‌تان (هرچند متفاوت از دیگران) دور می‌کند. اگر می‌خواهید مسحور فهرست «کتاب‌هایی که باید بخوانید» نشوید، به این فکر کنید که خودتان این روزها نیاز و حال و هوای خواندن چه کتاب‌هایی را دارید؟
دیدگاه تان را بنویسید