خود راه بگویدت که چون باید رفت

بزرگراهی را تصورکنید که، انرژی تولید می‌کند و با حسگرهایی که درنقاط مختلف آن نصب شده، حرکت اشیاء اعم از خودور یا هر وسیله نقلیه دیگر را کنترل می‌کند و چراغ ها و علائم رانندگی در آن به صورت خودکار وضعیت ترافیک را کنترل می‌کنند. تصور کنید این بزرگراه، از طریق صفحات خورشیدی، انرژی تولید می‌کند و در عین حال از طریق حرکت خودروها برروی سطح خود نیز بر میزان انرژی تولیدی خود می‌افزاید. چنین بزرگراهی، دقیقا همان چیزی است که تعدادی از شرکت‌های فناور، قصد دارند آن را بسازند و به طور مختصر و مفید نام «بزرگراه هوشمند» را بر آن نهاده‌اند. کارشناسان فرانسوی معتقدند در صورتیکه یک چهارم جاده‌های این کشور به پنل‌های خورشیدی مجهز شود، این کشور در تامین انرژی مستقل خواهد شد بزرگترین هدف پیشگامان احداث بزرگراه‌های هوشمند، آن است که همه خیابان‌هایی که در معرض خورشید قرار دارند، به منبع بزرگی از نیروی خورشیدی تبدیل شوند

شاید تاکنون، تنها قابلیت بزرگراه‌ها، فراهم‌سازی امکان جابه‌جایی وسایل نقلیه بود اما شرکت‌های فناور قصد دارند توانایی‌های دیگر بزرگراه‌ها را نمایان سازند. بزرگراه‌ها می‌توانند در عین حالی که میزبان خودروها هستند، تولید کننده انرژی و کنترل کننده حرکت خودروها هم باشند. ایده احداث بزرگراه‌های هوشمند چند سالی است که جدی شده و شرکت‌های مختلف در نقاط گوناگون جهان برای احداث چنین بزرگراه‌هایی پیشقدم شده‌اند. هدف از ساخت بزرگراه هوشمند، نشان دادن سازگاری حمل و نقل هوشمند با محیط زیست و همچنین درآمدزایی آن است. بزرگراه‌ها و جاده‌ها، فرصت خوبی برای آزمایش این فناوری‌های جدید هستند. خودروها و کامیون‌هایی که در بزرگراه‌ها در حال حرکت هستند، سالانه میلیون‌ها تن دی‌اکسید کربن تولید می‌کنند. در حالی که نه تنها می توان از تولید این میزان آلاینده جلوگیری کرد بلکه می توان اساسا نیاز به تولید سوخت‌های فسیلی را مرتفع ساخت.

بزرگترین هدف پیشگامان این فناوری، آن است که همه خیابان‌هایی که در معرض خورشید قرار دارند، به منبع بزرگی از نیروی خورشیدی تبدیل شوند.

انرژی مضاعفی که در چنین سیستم‌هایی تولید می‌شود، نه تنها الکتریسیته لازم برای خودرو را تامین می‌کند، بلکه در تامین نیروی لازم برای روشن نگه داشتن چراغ‌های خیابان یا چراغ‌های راهنما نیز موثر است. بدین ترتیب، با استفاده از اجرای طرح بزرگراه‌های هوشمند می‌توان به ایجاد منبعی برای تامین الکتریسیته نیز اندیشید. البته، پنل‌های خورشیدی موجود در بزرگراه، برای تامین نیروی خوروهای خودران آینده، به ارتباط میان وسیله نقلیه و شرکتهای تولید کننده خودور نیازمند. طی سالهای اخیر گزارش‌هایی در خصوص موفقیت شرکتها در احداث بزرگراه های هوشمند منتشر شده است، در ادامه برخی ازآنها را مرور کرده‌ایم. 

اولین جاده خورشیدی دوچرخه سواری در هلند

 چندی پیش اولین جاده خورشیدی دوچرخه‌سواری جهان در هلند با پانل‌های خورشیدی و 140 هزار کیلومتر مسافت با تمامی وسایل خورشیدی از جمله چراغ‌های راهنمایی و خودروهای الکتریکی افتتاح شد. 

در این مسیر دوچرخه‌سواری بین حومه «کرومین» و «ورمور» در آمستردام روزانه 2000 دوچرخه در حرکتند. این مسیر اولین جاده خورشیدی در جهان است که می تواند برای دوستداران این حوزه، در سراسر دنیا سرمشق باشد. 

این مسیر، جاده خورشیدی نام دارد و با سلول‌های خورشیدی بلور سیلیکون در بتن جاسازی و با شیشه‌های ضخیمی پوشیده شده است. سطح جاده با روکش غیر چسبنده پوشیده شده و به دلیل شیب موجود جاده از انباشته شدن گرد و غبار و تیره شدن سلول‌های خورشیدی جلوگیری می‌شود. 

انرژی تولیدی جاده در هر 100 متر برابر با انرژی مصرفی لازم سه خانوار است و نشان می‌دهد جاده‌های خورشیدی می‌توانند کاربردهایی فراتر از حمل و نقل داشته باشند. 

فرانسوی‌ها هم دست به کار شدند

گزارش دیگری از بهره‌برداری از اولین جاده خورشیدی برای خودروها به طول یک کیلومتر در منطقه روستایی واقع در نرماندی فرانسه حکایت می‌کند.

این جاده خورشیدی در مجموع 2880 پنل خورشیدی دارد که با اتصال به هم، انرژی قابل توجهی را تولید می‌کند.

طبق محاسبات انجام شده این جاده قادر است 280 مگاوات ساعت برق در یک سال تولید کند.

توان تولید برق روزانه این جاده با توجه به وضعیت آب و هوا و فصل به طور تقریبی 767 کیلووات ساعت در روز است که در بهترین شرایط یعنی در روزهای تابستان به 1500 کیلووات در روز نیز افزایش می‌یابد.

کارشناسان فرانسوی معتقدند در صورتیکه یک چهارم جاده‌های این کشور به پنل‌های خورشیدی مجهز شود، این کشور در تامین انرژی مستقل خواهد شد.

امریکایی‌ها به دنبال پنل‌های مقاوم

محققان امریکایی نیز به دنبال طراحی پنل‌های خورشیدی بسیار مقاومی هستند که از استحکام کافی برای راه رفتن، دوچرخه سواری، رانندگی یا پارک خودرو برخوردار باشد.  در طرح آمریکایی‌ها هر پنل خورشیدی برخوردار از شیشه آب‌دیده علاوه بر تبدیل نور خورشید به برق، می‌تواند تا 113 هزار کیلوگرم فشار را تحمل کند. 

پنل مجهز به المنت‌های حرارتی برای ذوب برف بوده و از لامپ‌های ال‌ای‌دی برای اعلام هشدار یا نمایش پیام‌های ترافیکی مانند خطر عبور گوزن در جاده‌های خارج از شهر نیز استفاده می‌کند. 

نگاهی به طراحی و ابداعات در حال انجام برای احداث بزرگراه‌های هوشمند، نشان می‌دهد، در آینده انتظار اینکه یک بزرگراه همانند یک خانه هوشمند، در جایگاه یک میزبان تمام و عیار، به خودروها و رانندگان، خدمات‌رسانی کند و در عین حال وضعیت رانندگی را از هر جهت، کنترل نماید، انتظاری دور از دسترس نیست.