قانونی که گویی قرار نیست اجرا شود... مطالبات پرستاران در کمای ۱۲ ساله!

پرستاران ، جمعی از شریف‎ترین‎های عرصه علوم پزشکی و از حلقه‌های حیاتی زنجیره سلامت هستند؛ خدمتگزارانی که حتی ارتقای دانش، تحول و توسعه نیز از سختی‌ها، فشارهای کاری، غم‌ها و شادی‌های شغل‌شان نمی‌کاهد و هیچ پیشرفتی جایگزین خدمات آنها نمی‌‌شود؛ پرستاران در جامعه ما همچنان دغدغه اشتغال دارند، آنها همچنان از چتر کامل امنیت شغلی بهره‌مند نیستند، بسیاری از پرستاران حقوق مکفی ندارند و پرداخت کارانه آنها درگیر‌و‌دار مطالبات دانشگاهها و بیمه‌ها سرگردان است.

هر چند تاخیر پرداخت‌های پرستاری در کلانشهرها کمتر شده است اما همچنان در مناطق محروم و مرزی و همچنین شهرستان‌ها این تاخیرها بیشتر مشاهده می‌شود و پرداخت مطالبات پرستاران از امروز به فردا می‌رسد.

از سال 1386 تا امروز نیز، مسئولان حوزه سلامت گاه از فرصت‌های مناسبتی استفاده کرده و در جمع پرستاران حاضر می‌شوند و به آن‌ها وعده اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را می‌دهند؛ وعده‌ای که با وجود گذشت ۱۱ سال از تصویب آن، هنوز تحقق نیافته است. پرستاران در طول این سال‌ها، همواره خواستار اجرایی شدن این قانون توسط دولت‌هایی بوده‌اند که بر مسند کار قرار گرفته‌اند، اما هنوز خبری از اجرایی شدن این قانون به گوش نمی‌رسد. 

گرچه سال ۹۱ با تشکیل معاونت پرستاری امیدهای تازه‌ای برای اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری پیدا شد و امید می‌رفت اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در اولویت اقدام‌های این معاونت قرار گیرد، اما متأسفانه این مهم تا‌کنون به سرانجام نرسیده است.

بررسی ها نشان می‌دهد، بیش از ۸۰ درصد خدمات درمانی در بیمارستان‌ها متوجه پرستاران است که بیشترین حضور چهره به چهره با بیماران را دارند. این در حالی است که هنوز برای خدمات پرستاری، تعرفه ای وجود ندارد و در‌نتیجه، پول خدمات پرستاری به جیب دیگران ریخته می‌شود.

وعده جدید در سال ۹۸

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، از تعیین ردیف اعتباری در بودجه سال ۹۸ برای اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری خبر داد.

حیدر علی عابدی، در مورد انتقاد جامعه پرستاری از بی‌توجهی مجلس و دولت به‌رفع مشکلات این قشر و مطالبه آنها در جهت اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری که ۱۱ سال قبل تصویب شده است، گفت: جامعه پرستاری تعدادی گلایه بجا دارند؛ اعم از اینکه در کار فشار زیادی بر پرستاران تحمیل می‌شود، به طوریکه نمی‌توانند خدمات با کیفیتی را ارائه دهند و به علت کثرت تعداد بیمارانی که در بخش از آنها مراقبت می‌کنند، به فرسودگی شغلی زودرس و خستگی روحی دچار می‌شوند.

افزایش فشار کار پرستاران کاهش کیفیت خدمات پرستاری

عابدی خاطرنشان کرد: اولین مشکلی که خسارات ناشی از آن هم به پرستاران و هم بیماران آسیب می‌رساند، کمبود شدید کادر پرستاری و کمک پرستاری در بخش‌ها است و در جلسه کارگروهی که با حضور اعضای کمیسیون بهداشت، معاونت پرستاری و رئیس سازمان نظام پرستاری تشکیل شد، به این موضوع اشاره شد که اگر شرایط مهیا شود، بر‌اساس قانون بهره‌وری به ازای هر صد تخت بیمارستانی استاندارد ۴ پرستار در‌نظر گرفته شود که این امر در شیفت شب ساعت کار را کاهش می‌دهد.

سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، تصریح کرد: هم‌اکنون در ایران به ازای هر ۱۰۰ تخت بیمارستانی تعداد ۱۰۰ پرستار وجود دارد و ضریب ما نزدیک به ۱/۱ و برخی جاها ۹/۰ است که باعث افزایش فشار کار به پرستاران می‌شود، ضمن اینکه آنها را مجبور می‌کنند تا اضافه کار هم بایستند که موجب کاهش کیفیت خدمات پرستاری شده است و در نهایت بیمار با عوارض ناشی از کمبود کادر پرستاری مواجه می‌شود. عابدی با اشاره به مشکل دیگری که پرستاران با آن مواجه هستند، یادآورشد: موضوع دیگر اینکه نوع کار پرستاران در بخش‌های مختلف با یکدیگر متفاوت است؛ کمااینکه فعالیت پرستاری که در بخش چشم با پرستاری که در بخش آی.‌سی.‌یو کار می‌کنند با‌هم متفاوت است؛ بنابراین معتقدند که همانطور‌که کارانه پزشکان بر‌اساس عملکردی که دارند، محاسبه می‌شود، برای کارانه پرستاری نیز این مورد لحاظ شود.

عابدی بیان کرد: در روند بررسی قانون برنامه ششم توسعه برای قانون تعرفه نظام پرستاری که حدود ۱۲ سال گذشته در مجلس به تصویب رسیده است، پیشنهاد شده است که در بودجه سالانه دیده شود که در نهایت مصوب شد و امسال معاون رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور قول داده است که کارانه پرستاران در بودجه ۹۸ لحاظ شود. آنچه مسلم است، اینکه همه بر اجرایی شدن این قانون تاکید دارند، اما مشخص نیست چرا بعد از گذشت ۱۱ سال از تصویب آن، هنوز اراده‌ای بر اجرایی شدن قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، وجود ندارد.

جامعه پرستاران، با هزاران امید و آرزو، به طرحی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تابستان سال ۸۶ تصویب کردند، دل خوش کرده بودند تا شاید امیدی به دریافت حق و حقوق واقعی آنها از خدماتی که به بیماران ارائه می‌دهند، داشته باشند. حالا بیش از ۱۱ سال از تصویب قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری می‌گذرد و اما هنوز خبری از اجرایی شدن این قانون نیست.