ریحانه جولایی

سفرهای لاکچری، مراکز ورزشی لاکچری، رستوران‌های لاکچری، خریدهای لاکچری و در کل سبک زندگی لاکچری. در این میان تنها چیزی که باید لاکچری باشد مدارس است که به لطف این سبک زندگی مدارس لاکچری هم به وجود آمده است تا همه‌چیز برای ثروتمندان یا آن‌هایی که علاقه دارند به هر نحوی خودشان را در این گروه وارد کنند تکمیل شود.

چند سالی می‌شود بحث مدارسی که شهریه‌های بالا می‌گیرند و خدمات عجیب به دانش‌آموزان ارائه می‌دهند بحث داغ شبکه‌های مجازی و رسانه‌ها شده‌اند. از مدارسی که برای آموزش زبان انگلیسی، فرانسه یا آلمانی اردوهای اروپایی در نظر می‌گیرند تا تخصص و آموزش‌های حرفه‌ای با معلمان و مربیان گران‌قیمت. آزمون‌های ورودی عجیب‌وغریب و حداقل یک سال زودتر اقدام کردن برای ثبت‌نام سال تحصیلی آینده که آن‌هم قطعی نیست و ممکن است دانش‌آموز از آزمون ورودی سربلند بیرون نیاید. خلاصه برای ورود به این مدارس باید از هفت‌خوان رستم رد شد.

گذر از هفت‌خوان رستم برای ثبت‌نام در مدرسه

برخی مدارس اما شرایط خاصی دارند. پیش از آزمون ورودی به‌صورت کاملاً نامحسوس در مورد دانش‌آموز و خانواده او تحقیق‌های میدانی و محلی صورت می‌گیرد، البته به شرطی که خانه دانش‌آموز در مناطق خاص تهران باشد و پیش از آزمون ورودی چند میلیون تومانی به‌حساب مدرسه واریزشده باشد و ناگفته نماند تحصیلات عالیه پدر و مادر دانش‌آموز هم در این میان نقش بسزایی ایفا می‌کند. اگر خانواده دانش‌آموز اسم‌ورسم درستی نداشته باشند و نتایج تحقیق‌ها رضایت‌بخش نباشد همه‌چیز پیش از آزمون منتفی می‌شود.

برنامه‌های ویژه خارج از کشور

این مدارس عموماً فهرستی از برنامه‌های مختلف را به خانواده ارائه می‌دهد؛ که دانش‌آموزان باید آن را یاد بگیرند. دانش‌آموزان در برخی از این مدارس باید یک موسیقی را به‌صورت تخصصی آموزش ببینند و زبان دوم خارجی، یک ورزش تخصصی، شنا، یوگا، زومبا، آموزش کامپیوتر هم از دیگر آموزش‌های این نوع مدارس است.

چیزی که این مدارس را خاص می‌کند اردوهای داخلی و خارجی آن‌هاست. برای کنکوری‌ها کلاس‌های خاص برگزار می‌کنند. البته بعضی مدارس منوی ویژه‌ای برای خانواده‌هایی که می‌خواهند مهاجرت کنند هم دارند. این افراد می‌توانند فرزندانشان را در کلاس‌های بین‌المللی مدرسه ثبت‌نام کنند و دانش‌آموزان سر کلاس  زبان انگلیسی آموزش می‌بینند.

تعدادی از مدارس سرشناس شهر تهران هستند که مدل آموزششان این‌چنین است. این مدارس خاص را می‌توان در مناطق 1 تا 3 پایتخت جست‌وجو کرد، مدارسی که مشتریانشان نیز خاص هستند.  والدینی که فرزندانشان را در این مدارس ثبت‌نام کرده‌اند مشکلی برای پرداخت شهریه ندارند. بر اساس گفته‌های برخی اولیا همه دانش‌آموزان برای نشستن پشت میز و نیمکت این مدرسه آزمون سختی می‌دهند. اگر در این آزمون قبول شوند تازه اجازه ورود به مدرسه را پیدا می‌کنند. 

به گزارش روزنامه ایران، مادر یکی از دانش‌آموزان پایه یازدهم درباره نحوه ثبت‌نام دخترش در یکی از مدارس تهران می‌گوید: «ما برای پایه یازدهم ۲۲ میلیون تومان پرداخت کردیم، اما با فوق‌برنامه‌هایی که برخی‌هایش هم اجباری بود درنهایت هزینه سال تحصیلی دخترم ۳۵ میلیون تومان شد. البته اردو‌های خارجی و داخلی هم دارند مثلاً دخترم اردوی فرانسه را شرکت کرد و ما حدود ۵۰ میلیون تومان هزینه سفر فرانسه را دادیم. البته امسال سفر شیراز هم داشتند که حدود ۵ میلیون تومان هزینه کردم.»

چند نفر از دانش‌آموزانی که در این مدرسه درس می‌خوانند هم می‌گویند: «این مدرسه آموزش‌های خاصی ندارد فقط اردو‌های داخلی و خارجی خوبی دارد.» یکی از همین دانش‌آموزانی که در اردو‌ها شرکت کرده است می‌گوید: «ما عاشق اردو‌های خارج از کشورش هستیم. خودم سوئد و فرانسه را رفتم. برای سوئد ۳۰ میلیون و برای پاریس هم ۵۰ میلیون داده‌ایم و در آنجا از دانشگاه‌ها، چند مدرسه و مراکز تفریحی دیدن کردیم.»

هزینه تحصیل در دانشگاه‌های اروپایی در مدارس تهران

اگرچه طبق نص صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آموزش از ابتدایی تا متوسطه کاملاً رایگان است، اما از چند دهه پیش، مدارس مختلفی غیر از مدارس دولتی با شهریه رایگان در نقاط مختلف کشور راه‌اندازی شد و به‌موازات آن‌هم آموزش عالی رایگان تبدیل به آموزش عالی غیرانتفاعی و پولی و آزاد و امثالهم شد.

اینکه مردم برای آموزش باید پول بپردازند و تربیت نسل، هزینه دارد و این هزینه باید پرداخت شود، جای تردید ندارد؛ اما اینکه چرا این بار که باید براساس مالیات مردم به دولت، توسط دولت هزینه و مدیریت شود به دوش مردم انداخته‌شده است، همچنان بحث‌های زیادی را در جامعه در پی داشته است.

گزارش‌هایی که اخیراً منتشرشده است از مدارس خاصی حکایت می‌کنند که به مدرسه «آقازاده‌ها» معروف است که در صورت قبول شدن در آزمون تستی، تشریحی و مصاحبه علمی و عملی و خانوادگی برای تحصیل در این مدارس باید سالانه 40 تا 100 میلیون تومان پرداخت کنند.

در برخی گزارش‌ها گفته می‌شود که این شهریه‌های هنگفت به دلیل تضمین در قبولی کنکور آن‌هم در رشته‌ها و دانشگاه‌های تاپ کشور است؛ این در حالی است که اگر با ارز دولتی دانشجویی ۴۲۰۰ تومانی حساب کنیم، سالانه قریب  به ۲۰ تا ۲۵ هزار دلار خرج تحصیل شهروندان ثروتمندنشین تهرانی برای تحصیل فرزندانشان در مدارس فوق لاکچری می‌شود. حالا با همین مقدار پول می‌توان در بهترین دانشگاه‌های اروپا و حتی آسیا، از مقطع کارشناسی ارشد یا دکترا، در بهترین رشته‌های علوم انسانی و مهندسی، دانشجو شد.

خانواده‌ها از هزینه کردن رضایت دارند

سؤالی که در این رابطه پیش می‌آید این است که آیا آموزش‌وپرورش از شهریه‌هایی که دریافت می‌شود اطلاعی دارد یا اینکه این شهریه‌های با مبالغی که هرسال آموزش‌وپرورش مصوب می‌کند گرفته می‌شود؟ پاسخ این است که این مدارس شهریه‌های مصوب شده آموزش‌وپرورش را دریافت می‌کنند و به آن پایبند هستند، اما هزینه‌های دیگری که از خانواده‌ها اخذ می‌شود همان امکانات فوق‌برنامه‌ای است که مدارس را خاص می‌کنند. در این میان خانواده‌های دانش‌آموزانی که در این مدارس ثبت‌نام کردند، اعلام می‌کنند که از پرداخت این هزینه‌ها راضی هستند؛ اگرچه برای رسیدن به این مدرسه مراحل سخت و طولانی را پشت سر گذاشته‌اند. بر اساس گفته‌های برخی اولیا تقریباً همه دانش‌آموزان چند سالی در نوبت ثبت‌نام می‌مانند چراکه این مدارس، مدارس خاص هستند.

مدارس خاص تا ساعت ۴ و نیم بعدازظهر برای دانش‌آموزانشان برنامه دارند. دانش‌آموزان اگر المپیادی یا کنکوری باشند هم برنامه‌های ویژه خود را دارند. مدارس خاص هر روز ۴ ساعتی را به کلاس‌های استخر، تنیس و فوتبال اختصاص می‌دهند. همچنین هزینه ناهار، عصرانه، سرویس، اردوهای علمی داخلی و خارجی و یادگیری زبان دوم را هم باید به شهریه این مدارس اضافه کرد.

مهدکودک‌ها هم از قافله عقب نمانده‌اند

شهریه‌های خاص و نجومی تنها مختص دبیرستانی‌ها و مقاطع نزدیک به سال کنکور نیست. گزارش‌ها از دبستان یا حتی مهدهای کودک لاکچری هم خبر می‌دهند. مهدکودک‌هایی که شهریه‌هایشان به‌اندازه شهریه تحصیل در مقطع دکتری دانشگاه آزاد است. نکته جالب اینجاست که ظرفیت این مهدهای کودک‌ هم همیشه پر است و این یعنی خانواده‌های زیادی هستند که حاضرند حتی با پرداخت شهریه‌های سنگین، فرزندانشان را برای نگهداری به این مراکز بسپارند.

پس چندان عجیب نیست که حضور پررنگ‌تری نسبت به مهدهای معمولی در دنیای آگهی‌های تبلیغاتی داشته باشند؛ مخصوصاً اگر سری به سایت‌های فعال حوزه کودک در اینترنت بزنید، حتماً چشمتان به این آگهی‌ها می‌خورد و با امکانات عجیب‌وغریب مهدهایی روبه‌رو می‌شوید که دوزبانه و سه زبانه بودن یکی از مشخصه‌های اصلی آن‌هاست.

دلیلی که باعث می‌شود این مهدهای کودک گران باشند امکانات آن‌هاست برای مثال کسب استانداردهای عجیب‌وغریب از کشورهای مختلف دنیا یا مربیانی که مدرک فوق‌لیسانس به بالا دارند و دوزبانه بودن و همچنین امکاناتی ازجمله  استخر آبگرم سرپوشیده، سالن ورزشی چندمنظوره مجهز به دیواره سنگ‌نوردی، اتاق تکواندو، ژیمناستیک، اسکیت و شطرنج که وجود داشتن یا نداشتن آن‌ها برای بچه‌های خردسال لزومی هم ندارد اما دلیلی دندان‌شکن برای لاکچری بودن و گرفتن شهریه‌های بالا به‌حساب می‌آید.

گزارش‌هایی که اخیراً منتشرشده است از مدارس خاصی حکایت می‌کنند که به مدرسه «آقازاده‌ها» معروف است. متقاضیان در صورت قبول شدن در آزمون تستی، تشریحی و مصاحبه علمی و عملی و خانوادگی برای تحصیل در این مدارس باید سالانه 40 تا 100 میلیون تومان پرداخت کنند

آموزش‌وپرورش خود را به خواب‌زده

نرخ مصوب شهریه‌ها در سال تحصیلی 97-98 برای دبستان‌ها مبلغ 6 میلیون و 295 هزار تومان بود بااین‌حال خبرگزاری فارس از این خبر داد که برخی دبستان‌های غیرانتفاعی شهریه‌ای معادل 25 میلیون تومان برای سال اول از خانواده‌ها دریافت کردند. بر اساس این گزارش مدارس هیچ توضیحی برای اینکه پول‌ها صرف چه موضوعاتی می‌شود نمی‌دهند و فقط باید سر موعد مقرر چک‌ها وصول شوند از سوی دیگر در این گزارش آمده که خانواده‌ها مجبورند برای امتحانات بچه‌ها معلم خصوصی بگیرند چراکه در مدرسه آموزش خاصی صورت نمی‌گیرد.

دانش‌آموزان مدارس خاص برنامه‌های ویژه خود را دارند. هرروز ۴ ساعتی را به کلاس‌های استخر، تنیس و فوتبال اختصاص می‌دهند. هزینه ناهار، عصرانه، سرویس، اردوهای علمی داخلی و خارجی و یادگیری زبان دوم را هم باید به شهریه این مدارس اضافه کرد

اوایل خردادماه بود که رئیس سازمان مدارس غیردولتی شهریه مدارس غیرانتفاعی را در سا تحصیلی 98-99 اعلام کرد. بر اساس گفته‌های مجتبی زینی‌وند حداکثر شهریه برای مدارس ابتدایی شهر تهران ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، دبیرستان‌های دوره اول متوسطه حداکثر ۱۱ میلیون تومان و برای دبیرستان‌های دوره دوم متوسطه به‌غیراز پایه دوازدهم حداکثر ۱۵ میلیون تومان دانست که خوب می‌دانیم این میزان در هیچ‌کدام از مدارس غیرانتفاعی گرفته نمی‌شود و هر سال مدیران و سرمایه‌گذاران مدارس امکانات عجیب‌وغریب‌تر را برای دریافت شهریه از خانواده‌ها برنامه‌ریزی کرده‌اند و آموزش‌وپرورش با توجه به اشرافی که بر تمام این موارد و مدارس دارد چشمش را بر روی بی‌قانونی‌ها بسته است.