کمتر از ۱۵ روز به آغاز سال تحصیلی جدید باقی مانده و مدارس در تدارک میزبانی از دانش‌آموزان پس از دوسال وقفه کرونایی هستند. در این میان وزارت آموزش و پرورش از ماه گذشته تاکنون با چالش جدیدی به نام «ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع افغانستانی جدیدالورود به کشور» روبه رو شده؛ طبق آمارهای غیررسمی اعلامی اگر تصمیم‌گیری عاجلی صورت نگیرد، امسال بیش از ۱۱۰ هزار کودک اتباع در سن آموزش، بیرون از مدرسه خواهند ماند و از حق تحصیل محروم می‌شوند.

به گزارش ایسنا، براساس آمارهای اعلام شده از سوی وزارت آموزش و پرورش تعداد دانش‌آموزان غیرایرانی ثبت‌نام شده در مدارس کشور ایران از سال ۱۳۸۵، با شیبی ثابت رو به افزایش بوده است و به بیش از ۵۰۳ هزار دانش‌آموز اتباع در بیش از ۲۸ هزار مدرسه ایرانی در دوسال اخیر رسیده است.

هرچند امسال شرایط به گونه‌ای متفاوت از سال‌های گذشته رقم خورده است و با تسلط مجدد طالبان بر افغانستان در سال ۱۴۰۰، برجمعیت کودکان و نوجوانان اتباع در سن تحصیل و ساکن کشورمان افزوده شده تا جایی که وزیر آموزش و پرورش ۳۱ مردادماه سال جاری به افزایش تراکم جمعیت دانش‌آموزی به عنوان یکی از چالش‌های رخ داده در پی افزایش مهاجرت‌ها به کشور یاد کرده و می‌گوید: سال تحصیلی جدید را با ۱۶ میلیون دانش‌آموز شروع خواهیم کرد. بحث مهاجرت امری مضاعف بر تراکم دانش‌آموزان در اطراف شهرها شده و مهاجرت اتباع نیز آن را تشدید کرده است. امسال به جمعیت ۵۶۰ هزار نفری دانش‌آموزان اتباع، ۳۰۰ هزار نفر افزوده خواهد شد.

 یوسف نوری، وزیر آموزش و پرورش درباره تکلیف ثبت نام این گروه از کودکان اتباع به ایسنا می‌گوید: به ما از سوی استانداری گفته شد که اگر کسی در طرح آمایش نباشد، ثبت نام نکنید. من هم به استان‌ها اعلام کردم.

وی می‌افزاید: البته بعید به نظر می‌رسد که نهایتا ثبت نام نکنیم. هرساله این اتفاقات می‌افتد و ما هم درنهایت ثبت نام می‌کنیم، لذا آمادگی ثبت نام را داریم. منتها امسال بر تعداد اتباع افزوده شده است، هرسال حدود ۵۰۰ هزار دانش‌آموز اتباع داشتیم که امسال بیش از ۳۰۰ هزار نفر به آنها افزوده می‌شود که اگر در مناطق پرتراکم باشند ما را با چالش‌هایی مواجه خواهند کرد.

پیش‌بینی وجود ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار دانش‌آموز اتباع

با این حال مصطفی وحدانی، کارشناس اتباع و مهاجران خارجی مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور می‌گوید: سال گذشته بیش از ۵۵۶ هزار دانش‌آموز اتباع خارجی در تمام مقاطع تحصیلی داشتیم. امسال بعد از وقایع منطقه و افغانستان آمار بالا رفته و در جلساتی که با وزارت کشور داشتیم به ما گفتند این رقم به بیش از ۶۶۰ هزار نفر خواهد رسید.

کارشناس اتباع و مهاجران خارجی مرکز امور بین‌الملل و مدارس خارج از کشور با تاکید بر اینکه بنابراین تصمیم‌گیری درباره ادامه تحصیل این دانش‌آموزان منوط به اجازه وزارت کشور است که آن هم باید طی بخشنامه‌ای به ما اعلام شود می‌گوید: اینها تعدادشان کم هم نیست و طبق آمار غیر‌رسمی که تا یک ماه قبل داشتیم، به بیش از ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار نفر می‌رسند.

وحدانی با بیان اینکه همکاران ما در استان‌ها آمادگی دارند که از این کودکان در سن تحصیل ثبت‌نام کنند، ولی وقتی هنوز بخشنامه‌ای دستشان نیامده و اجازه ثبت‌نام ندارند، طبیعتا نمی‌توانند کاری انجام دهند می‌گوید: وقتی می‌خواهی وارد سامانه ثبت‌نام بشوی باید شماره و شناسه ثبت شود و همه چیز به صورت سیستمی است و وقتی تایید نشده باشد، اطلاعاتشان در آن منوها(فهرست و لیست) فعال نیست. برای رفع چالش‌ها از سنجش سلامت کلاس اولی‌ها تا مقاطع بالاتر، وزارت کشور هر چه سریعتر تکلیف اتباع را مشخص کند.

وی درباره تکلیف ثبت نام آن گروه از اتباع که برگه‌هایی برای بعد از آبان ماه از دفاتر کفالت دریافت کرده‌اند عنوان می کند: این افراد کسانی هستند که تازه به کشور آمده اند، مثلا ۱۰ روز قبل و یا یک ماه قبل آماده اند و سرشماری نشده‌اند و اینها اصلا نمی‌توانند ثبت‌نام کنند. این عده امسال می‌ مانند، ولی برای آنها که برگه‌های سرشماریشان صادر شده است، وزارت کشور تا کنون چندین جلسه تشکیل داده و قرار شده به ما اعلام کنند که چه کنیم، ولی هنوز خبری نشده و منتظریم.