اعتراضات زاینده‌رود هم به زیور «گاز اشک‌آور» آراسته شد!
ادامه مغشوش یک مطالبه منطقی
سعیده علیپور
دو هفته پس از آنکه کشاورزان اصفهانی در اعتراض به بی‌آبی در بستر خشک زاینده‌رود تجمع کردند و بسیاری از شهروندان اصفهان را هم در این مطالبه، به تجمع مسالمت‌آمیز خود پذیرفتند؛ گزارش‌ها از اصفهان حکایت از به تنش کشیده شدن این مطالبه آبی دارد.
پس از به آتش کشیده شدن چادرهای اسکان کشاورزان متحصن در شامگاه روز چهارشنبه هفته گذشته، دیروز ویدئوهایی در شبکه‌های اجتماعی از برخی کشاورزان اصفهانی منتشر شد که نشان می‌داد با لودر خط لوله انتقال آب را شکسته و جریان انتقال آب به یزد را قطع می‌کنند. خط لوله‌ای در شرق اصفهان که اتفاقا خاستگاه همان کشاورزان متحصن بستر خشک زاینده‌رود است.
تصاویر فوران آبی که این روزها قحطی است، آه از نهاد بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی بلند کرد. شهروندانی که نگرانند، این چالش بزرگ محیط‌زیستی کشور، به جنگی تمام عیار بین استان‌ها بر سر آب تبدیل شود. چالشی که هرچند ابتدای امر، آرام، مسالمت‌آمیز از جانب مردم و با مدارا از سوی حاکمیت پیش رفت؛ اما بالاخره در پایان هفته گذشته؛ همان طور شد که بسیاری پیش‌بینی می‌کردند و نگران آن بودند. در این میان برخی آتش‌سوزی چادرها را عاملی برای بالا گرفتن اعتراضات کشاورزان دانستند.
چه کسی چادر کشاورزان معترض را آتش زد؟
شامگاه روز چهارشنبه، سوم آذر، چادرهای کشاورزان معترض که در بستر خشک زاینده‌رود تحصن کرده بودند به آتش کشیده شد. در حالی که روایت‌های مختلفی از این ماجرا منتشر شده بود مقامات قضایی از بازداشت برخی افراد در جریان این حادثه خبر دادند.
علی اصفهانی، دادستان اصفهان در جمع خبرنگاران گفت: «بعد از بیانیه‌ای که صنف کشاورزی داده و خاتمه تجمع کشاورزان را اعلام کرد، خود کشاورزان رفتند که چادرها را جمع کنند. کشاورزان وسایل داخل چادرها را تخلیه کردند اما وقتی می‌خواستند چادرها را برچینند، یک سری از افراد سودجو که آنجا بودند مخالفت کرده و نگذاشتند چادرها جمع شود؛ این‌ها از کشاورزان نبوده و اهداف دیگری را دنبال می‌کردند. دیشب اراذل و اوباش مانع جمع کردن چادر کشاورزان توسط کشاورزان شده و چادر کشاورزان را آتش زدند از این جهت نیروی انتظامی ورود پیدا کرده و تعدادی از این اراذل و اوباش را دستگیر کرده است».
خبرگزاری‌های اصولگرا نیز درباره این ماجرا روایتی مشابه را منتشر کردند و اتفاق پیش آمده را به گردن اوباش انداختند.
با این حال سایت خبری آفتاب به نقل از محمدی، خبرنگار اصفهانی درباره این ماجرا نوشت: «صنف اعلام کرد که کشاورزان متحصن باید به تجمع خود پایان دهند. برخی از کشاورزان این مسأله را نپذیرفته و به تحصن ادامه دادند. ساعت حدود۳ بامداد، برخی افراد با حمله به آنان، چادرهایشان را آتش زدند. مردم شاهد این صحنه به نیروی انتظامی تماس گرفتند. یگان ویژه نیروی انتظامی در صحنه حاضر شد و اعلام کرد که افرادی که چادرها را آتش زدند، «اراذل و اوباش» بودند و «حالت عادی نداشتند». نیروی انتظامی اعلام کرد که این افراد بازداشت شده‌اند. در نتیجه حضور نیروی انتظامی، همان کشاورزان متحصن هم ناچار به پایان دادن به تحصن خود شدند. حال دیگر کسی در پل خواجو تحصن نکرده. پاکبانان هم محل تجمع را به کلی تمیز کردند. پیش از این پیامکی به مردم اصفهان ارسال شده بود که از تجمع خودداری کنند».
همین روایت که برخی دیگر از شهروندان اصفهانی به آن اشاره داشته‌اند، هر چند که تجمعات را از بستر خشک زاینده رود جمع کرد اما برخی معترضان را به سمتی دیگر سوق داد. سمتی که این بار نه مسالمت‌آمیز بود و نه حتی دلگرم‌کننده.
خبرگزاری فارس این طور روایت کرد که «با توجه به فراخوان ضد انقلاب در روزهای اخیر و پایان اعتراض صنفی کشاورزان اصفهانی پلیس به تجمع روز جمعه پایان داد».
در حالی که دیروز اعلام شد که نیروی انتظامی با درخواست تجمع معترضان مخالفت کرده است، باز هم چند صد نفر با حضور در کنار پل خواجو بر مطالبات روزهای اخیر خود تاکید کردند. خبرگزاری فارس در خصوص تجمع‌کنندگان این طور نوشت: «این تجمع شامل حدود 500 نفر بود که عمده این افراد با توجه به نوع پوشش و سن و سالشان شباهتی با کشاورزان اصفهان نداشتند!».
در این میان نیروهای انتظامی هم با استفاده از گاز اشک‌آور تجمع‌کنندگان را متفرق کرد و آنطور که تصاویر منتشر شده در فضای مجازی نشان می‌دهد، درگیری‌هایی هم در عملیات متفرق کردن معترضان رخ داد که به مجروح شدن عده‌ای از معترضان انجامید و به این ترتیب دفتر اعتراضات مسالمت‌آمیز آبی چند روز اخیر بسته شد.
استاندار اصفهان اعلام کرد که داده‌های آماری نشان می‌دهد آب پشت سد زاینده‌رود تنها کفاف حدود ۱۰۰ روز را می‌دهد؛ به این معنا که مشکلات همچنان باقی است
حمله به خط لوله آب
پس از جمع شدن تجمعات اعتراضی زاینده‌رود، شامگاه پنج شنبه گروهی از معترضان انتقال آب به یزد در استان همجوار، با دو دستگاه لودر اقدام به تخریب تاسیسات خط انتقال آب به یزد کردند.
گزارش‌ها حکایت از این دارد که در پی این اقدام، آب شرب مناطق گسترده‌ای از یزد قطع شده است.
بر اساس گزارشی که خبرگزاری مهر منتشر کرده، در مرکز استان یزد تقریبا در همه مناطق آب قطع شده و در برخی مناطق محدود دیگر نیز آب به فشار بسیار کمی در جریان است.
روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای یزد اعلام کرد که براساس گزارش‌های واصله و بررسی‌های میدانی انجام شده در منطقه، مشخص شد حوضچه‌های ۳۲۷ و ۳۳۰ با لودر تخریب شده و حجم خسارات زیادی را به وجود آورده است.
برآورد می‌شود که به دلیل حجم بالای تخریب‌ها، کار مرمت تاسیسات به ۴۸ ساعت زمان نیاز داشته باشد.
در همین باره علی اصغر ریاضتی، مدیرعامل آبفای استان یزد گفت: «به دنبال تخریب تاسیسات خط انتقال آب به یزد و قطع شدن آب مناطق گسترده‌ای از استان به ویژه شهر یزد، آبرسانی سیار در شهر یزد آغاز شده است».
مشکل اصفهان حل نشد
در حالی که روز پنج‌شنبه کشاورزان اصفهانی در بیانیه‌ای اعلام کردند که پس از بیست روز به تحصن در بستر رودخانه زاینده‌رود خاتمه می‌دهند و قرار است در یک مهلت سه ماهه، مسئولان مطالبات ۹ گانه آنها را برآورده کنند، استاندار اصفهان اعلام کرد که داده‌های آماری نشان می‌دهد آب پشت سد زاینده‌رود تنها کفاف حدود ۱۰۰ روز را می‌دهد؛ به این معنا که مشکلات همچنان باقی است.
پس از جمع شدن تجمعات اعتراضی زاینده‌رود، شامگاه پنج شنبه گروهی از معترضان انتقال آب به یزد در استان همجوار، با دو دستگاه لودر اقدام به تخریب تاسیسات خط انتقال آب به یزد کردند
رضا مرتضوی در جمع خبرنگاران گفت: اولویت، تامین آب شرب است و در صورت مازاد، می‌توان آن را برای مصارف کشاورزی رهاسازی کرد.
او گفته به خاطر کمبود ذخیره آب اگر باران نبارد و سد باز شود، نمی‌توانیم آب شرب مردم را تا سه - چهار ماه آینده تامین کنیم.
نگرانی در استان‌های همجوار
درحالی طی یک اقدام اعتراضی، خط لوله انتقال آب به یزد تخریب و آب مردم یزد قطع شد که در روزهای اخیر تجمعاتی در شهرهای استان‌های همجوار اصفهان شاهد بودیم. تجمع‌کنندگان در لرستان و چهارمحال‌وبختیاری نگران بودند که آب رودخانه‌هایی آنها برای رفع مشکل کشاورزان اصفهانی به آن استان منتقل شود و مشکلات آبی این استان‌ها بیش از پیش شود.
در همین باره گروهی از شهروندان استان چهارمحال و بختیاری نیز روز چهارشنبه، سوم آذر برای چندمین بار در اعتراض به طرح‌های انتقال بین حوضه‌ای آب، در شهرکرد تجمع کردند.
اعتراض به مشکلات کم‌آبی و خشکسالی در نقاط مختلف ایران از سال‌های گذشته آغاز شده است، اما این اعتراضات به‌صورت جدی و گسترده تیر امسال در شهرهای مختلف استان خوزستان صورت گرفت.
عیسی کلانتری، رئیس سابق سازمان محیط زیست ایران اردیبهشت امسال با اشاره به گسترش بحران منابع آب در ایران، گفته بود: «جنگ آب بین استان‌ها شروع شده» و این جنگ «از استان به استان در حال رسیدن از روستا به روستا است».
کلانتری همچنین از استان‌های «اصفهان، چهارمحال و بختیاری، یزد، خوزستان و لرستان» به عنوان مناطقی نام برده بود که جنگ آب دارند.
در ماه‌های اخیر برخی مسئولان دولت ایران با اعلام کاهش بارندگی در سال ۹۹ و تداوم این وضعیت در سال جاری، درباره خشکسالی هشدار داده بودند.
پیش از این نیز مصطفی فدایی‌فرد، عضو کمیته ملی سدهای بزرگ ایران گفته بود که ایران از بحران آب عبور کرده و به «ورشکستگی آبی» رسیده و بخش مهم بحران‌های موجود در ایران، ناشی از «سوءمدیریت» است.
دیدگاه تان را بنویسید