ریحانه جولایی

یک سال است که کرونا با زندگی ما عجین شده است و در سالگرد شیوع این ویروس در کشور نوع جدیدی از آن‌ که «کرونای انگلیسی» نامیده می‌شود، سوژه اصلی رسانه‌ها شده است.

پزشکان می‌گویند میزان سرایت این ویروس بسیار بالاتر است و برخلاف ویروس قبلی که عمدتاً برای افراد سالمند و بیماران زمینه‌ای خطرناک‌تر محسوب می‌شد، این ویروس برای جوانان و کودکان تهدید به‌حساب می‌آید.

آنچه در این میان اهمیت دارد این است که ویروس انگلیسی در کشور شایع و درعین‌حال رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط مردم کمتر شده است. محدودیت‌های شبانه و رفت‌وآمد هم انگار دیگر چندان تأثیری ندارد و بعد از ساعت 9 شب هم در خیابان‌های تهران ترافیک مشاهده می‌شود.

افزایش چند برابری مبتلایان به کرونا در خوزستان

از همان روزهای ابتدایی که شیوع کرونای انگلیسی در کشور رسانه‌ای شد، چند شهر وضعیت خوبی نداشتند، استان البرز، قزوین، مازندران، کردستان و تهران ازجمله مراکزی بودند که زنگ خطر شیوع ویروس جدید در آن‌ها به صدا درآمد اما وضعیت خوزستان از تمام استان‌های کشور وخیم‌تر بود تا جایی که امروز یکی از چالش‌های دولت و وزارت بهداشت این استان است.

با وخیم شدن شرایط خوزستان دیروز رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز با اشاره به اینکه اکنون سوش غالب جامعه، سوش انگلیسی است، گفت: با اینکه ۴۰ روز از این پیک می‌گذرد، تعداد مبتلایان ۶ تا ۱۴ ساله در این پیک، بیش از دو برابر شده و موارد ابتلای ۱۵ تا ۲۹ ساله‌ها نیز ۱۷ درصد نسبت به پیک اول بیشتر شده است. به گفته دکتر فرهاد ابول‌نژادیان در حال حاضر ۱۱ شهر خوزستان شامل اهواز، کارون، دزفول، شادگان، آبادان، هویزه، دشت آزادگان، شوشتر، ماهشهر، خرمشهر و رامهرمز در وضعیت قرمز قرار دارند. تعداد شهرهای نارنجی خوزستان نیز به هشت شهر افزایش پیدا کرده است که شامل امیدیه، شوش، باغملک، ایذه، هفتکل، اندیمشک، حمیدیه و هندیجان هستند و دیگر شهرها نیز در وضعیت زرد قرار دارند.

اما چه شد که خوزستان تبدیل به حادترین استان کشور در ویروس جهش‌یافته شد؟ بر اساس گفته‌های ابول‌نژادیان تا انتهای دی‌ماه، وضعیت بیماری در خوزستان خوب بود اما از ابتدای بهمن‌ماه میزان مراجعه به بیمارستان‌ها و مراکز ۱۶ ساعته افزایش یافت و از ۱۰ بهمن‌ماه به بعد، سرعت مراجعه و انتشار بیماری بسیار زیاد شد. رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز گفت: در ۱۰ روز نخست بهمن‌ماه، نمودار بیماری با شیب ملایم افزایشی بود؛ تلاش کردیم با بیماریابی، موج جدید را مهار کنیم اما بااین‌وجود از ۱۶ بهمن‌ماه به بعد سرعت بروز بیماری بسیار بالابود که این مسئله ما را نگران کرد.

سوغات مرگ از خارج  از کشور

کرونای انگلیسی چند ماهی بود که در برخی از کشورهای جهان ازجمله انگلستان شایع شده بود و بر همین اساس بسیاری از کشورها پس از رسانه‌ای شدن خبر این ویروس مرزهای خود را بستند تا ویروس جدید به کشورشان وارد نشود. بااین‌حال ایران یکی از آن کشورها بود که مرزهایش بسته نشد و همچنان مسافران از کشورهای دیگر به آن وارد می‌شدند.

با بالا رفتن تعداد غیرطبیعی مبتلایان در خوزستان کادر درمان متوجه تغییراتی شدند. ابول‌نژادیان در همین رابطه گفته است که وجود کرونای انگلیسی در سطح کشور گزارش‌شده بود و در خوزستان نیز یک مورد بیمار مبتلابه کرونای انگلیسی در کیان‌آباد اهواز شناسایی و رهگیری شد. این بیمار از کشور هلند وارد کشور و استان خوزستان شده بود که ۸۲ نفر از مسافران هواپیما که ساکن تهران و ۹ نفر ساکن اهواز بودند، رهگیری شدند. او ادامه داد: اثبات ابتلای این افراد به کرونای انگلیسی، این بیماران را رهگیری کردیم. با توجه به اینکه موارد بیماری از شادگان افزایشی شد، بررسی‌های لازم انجام شد و متوجه شدیم که یک خانواده ساکن انگلیس به عراق سفرکرده بودند و از عراق نیز به ایران آمده و در منزل خانواده‌ای در شادگان حضور پیداکرده‌اند و گسترش بیماری از این نقطه بوده است.

۲۵ دی‌ماه نیز یک مسافر عراقی که به کرونای انگلیسی مبتلا بود دریکی از هتل‌های اهواز حضور پیداکرده بود؛ پس از اخذ نمونه از ۷۴ نفر از پرسنل این هتل، مشخص شد که چهار نفر از آن‌ها مبتلا شده‌اند و برخی از این پرسنل، خانواده‌هایشان را نیز مبتلا کرده بودند. حدود ۲۰ روز پیش نیز فردی به عراق سفرکرده بود و آنجا آلوده شد و پس از برگشت به ایران، خواهرش را نیز به کرونا مبتلا کرد و اکنون کل خانواده‌اش درگیر شده‌اند.

او تصریح کرد: بنابراین با مشاهده ورود و پخش شدن کرونای انگلیسی در خوزستان، نگران شدیم و وزیر بهداشت و استاندار خوزستان را در جریان موضوع و مسئله قراردادیم زیرا سرعت انتشار و کشندگی سوش انگلیسی، بسیار بالاتر است. درنهایت اینکه کرونای انگلیسی در این استان پخش‌شده است و رسیدن این ویروس به سایر استان‌های کشور چندان سخت نیست. بر اساس آخرین اخبار دو کودکی که در روزهای گذشته فوت شدند، به کرونای انگلیسی مبتلا شده بودند که یکی از آن‌ها از ایذه و بیمار دیگر از سوسنگرد بود. یکی از مبتلایان دختر ۹ ساله اهل سوسنگرد بود که بیماری زمینه‌ای نداشت و با ضعف و بی‌حالی به بیمارستان مراجعه کرد. پزشکان فکر کردند او دچار مننژیت شده است، اما با انجام سی‌تی‌اسکن از مغز متوجه شدند که بخشی از بخش خاکستری مغز خورده شده است و بیمار را به‌عنوان مننژیت یا همان التهاب پرده مغز، به بیمارستان کودکان ابوذر اهواز اعزام کردند. پزشکان متخصص ریه در بیمارستان ابوذر، به ضعف و بی‌حالی و تب این دختر مشکوک شدند و با انجام سی‌تی‌اسکن متوجه شدند که تمام ریه درگیر است و این کودک در تنها کمتر از دو ساعت در بیمارستان ابوذر فوت شد.

خریدوفروش تست‌های منفی آن‌طرف مرزهای خوزستان

حالا اما مسئولان می‌گویند مرزهای کشور خصوصاً از سمت عراق بسته‌شده است. دلیل آن‌هم به خریدوفروش‌های جعلی تست‌های منفی برمی‌گردد. داستان این تست‌ها ازاین‌قرار است که بر اساس مبادلات بین‌المللی، مقرر بود هرکسی از کشور خارج می‌شود یک تست PCR منفی که در ۷۲ ساعت گذشته انجام‌شده، در دست داشته باشد اما در ۱۰ روز گذشته گزارش‌هایی رسیده است که آن‌طرف مرزها برخی تست‌ها به‌صورت کاغذ، خریدوفروش می‌شد و تا حدود یک‌میلیون و نیم کاغذ جواب منفی تست بدون انجام آزمایش به این افراد تحویل داده شد، بنابراین فعلاً مرزها بسته شدند و باید شرایط برای انجام تست در مرزها فراهم شود.

ابول‌نژادیان گفته است که به بخش خصوصی اعلام کردیم در آن‌طرف مرز آزمایشگاه را فعال کند که آزمایشگاه‌ها حاضر به انجام این کار نیستند بنابراین در نقطه صفر مرزی باید آزمایشگاهی ایجاد شود. از طرف دیگر در مرز، محلی برای قرنطینه نیز وجود ندارد که این مسئله، یکی از نقاط آسیب است.

محمدرضا ظفرقندی در توئیتر نوشت: اولویت تعلق واکسن به کادر شریف درمان و اقشار آسیب‌پذیر؛ غیرقابل‌تردید است. تا امروز ۲۰ هزار #واکسن_روسی برای جمعیت ۸۰ میلیونی ایران تهیه و توزیع ‌شده‌ است. خوب بود نقادان منصف پیگیر علل و عوامل اصلی این عقب‌ماندگی در تهیه واکسن کووید بودند

بی‌تأثیر بودن تست کرونا در کاهش سفرهای دریایی

بی‌توجهی به شیوع بیماری و توجه نکردن به قوانین تنها مختص خارج از مرزهای ایران نیست و در داخل کشور هم وجود دارد. نماینده مردم بندرعباس در مجلس بابیان اینکه اجباری شدن تست کرونا تأثیر چندانی در کاهش سفرهای دریایی ندارد، گفت: هزینه تست فوری کرونا از مسافران جزایر هرمزگان ۱۵۰ هزار تومان است که متأسفانه برخی برای عدم توان پرداخت با قایق‌های غیرمجاز تردد می‌کنند که می‌تواند خطرساز باشد. احمد مرادی با یادآوری اجباری شدن تست کرونا برای سفرهای دریایی، گفت: هزینه تست فوری کرونا از مسافران جزایر هرمزگان ۱۵۰ هزار تومان است که متأسفانه  برخی مسافران به دلیل عدم توان پرداخت با قایق‌های غیرمجاز تردد می‌کنند که می‌تواند خطرساز باشد.

او گفته که ازآنجایی‌که این تست‌ها در مدت نیم ساعت انجام می‌شود بنابراین ممکن است با خطاهایی همراه باشد از سویی ازدحام جمعیت زمینه را برای شیوع بیشتر کرونا فراهم می‌کند زیرا تعداد گروه‌هایی که تست می‌گیرند اندک و جمعیت زیاد است بنابراین باعث شیوع بیشتر کرونا خواهد شد.

عقب‌ماندگی ایران در تزریق واکسن کرونا

کرونای جهش‌یافته در کشور جولان می‌دهد و آمدن واکسن‌های خارجی به ایران و تزریق آن در این روزهای خاکستری کرونایی نور امیدی در دل مردم بود. بااین‌حال به روند تزریق واکسن‌ها هم انتقاداتی شده است.

رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی از عقب‌ماندگی در تهیه واکسن کرونا و تعداد کم واکسن‌های خریداری‌شده برای مردم کشور انتقاد کرده است.

 محمدرضا ظفرقندی در توئیتر خود نوشت: اولویت تعلق واکسن به کادر شریف درمان و اقشار آسیب‌پذیر؛ غیرقابل‌تردید است. تا امروز ۲۰ هزار #واکسن_روسی برای جمعیت ۸۰ میلیونی ایران تهیه و توزیع ‌شده‌ است. خوب بود نقادان منصف پیگیر علل و عوامل اصلی این عقب‌ماندگی در تهیه واکسن کووید بودند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز: تعداد مبتلایان ۶ تا ۱۴ ساله در این پیک، بیش از دو برابر شده و موارد ابتلای ۱۵ تا ۲۹ ساله‌ها به کرونای انگلیسی نیز ۱۷ درصد نسبت به پیک اول بیشتر شده است

واکسن اسپوتنیک وی، تولید شرکت گامالیای روسیه است که سازمان غذا و دارو بعد از سفر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه به مسکو مجوز استفاده اضطراری آن را صادر کرد. به دنبال این مجوز اولین محموله این واکسن به میزان ۲۰ هزار دوز که برای ۱۰ هزار نفر کفایت می‌کند روز پنجشنبه ۱۶ بهمن‌ماه وارد کشور شد و پنج روز بعد واکسیناسیون با این واکسن با اولویت کارکنان بخش‌های آی سی یو طی مراسمی در روز ۲۱ بهمن با حضور وزیر بهداشت و بافرمان رئیس‌جمهوری آغاز شد. حدود یک هفته بعد در ۲۴ بهمن‌ماه نیز دومین محموله واکسن اسپوتنیک وی به تعداد ۱۰۰ هزار دوز وارد کشور شد تا واکسیناسیون ۵۰ هزار نفر دیگر از کادر درمان و گروه‌های آسیب‌پذیر با این واکسن انجام شود. در آخر اینکه از شواهد موجود معلوم است که کرونا فعلاً مهمان تمام دنیاست و هرچند وقت یک‌بار نوع جدیدی از این ویروس شایع می‌شود. در کنار رعایت پروتکل‌های بهداشتی بهتر است مسئولان فکری برای بهتر شدن اوضاع کنند. یکی از این کارها بستن مرزهای کشور یا تسریع روند تزریق واکسن است. اگر لازم است محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌تری لحاظ کنند تا دوباره اوضاع کرونا تحت کنترل درآید و بهتر است مجوزهای سفرهای نوروزی را لغو کنند چراکه پایان تعطیلات نوروز می‌تواند نقطه شروع پیک جدید و سخت‌تری باشد.