ریحانه جولایی

دوشنبه این هفته را به نام «دوشنبه سیاه کرونایی» می‌شناسیم. روزی که رکورد کشته‌های کرونا با اختلاف زیادی شکسته شد. 337 نفر در یک روز؛ البته آمار در روز گذشته هم چندان تغییری نداشت و از روز دوشنبه تا ظهر سه‌شنبه هم 322 نفر دیگر در کشور جان ‌باختند و این تعداد نشان می‌دهد کرونا هنوز در اوج است.

9 ماه است که شیوع کرونا به‌صورت رسمی در کشور اعلام‌شده و تا به امروز بیش از ۳۱ هزار نفر از هم‌وطنانمان جان خود را ازدست‌داده‌اند و ۵۳۹ هزار و ۶۷۰ نفر هم به کووید-19 مبتلا شده‌اند. برای کاهش شمار مبتلایان و جان‌باختگان راهکارهای زیادی اتخاذ شد. از تعطیلی کسب‌وکارها تا مدارس و دانشگاه‌ها، جریمه‌های نقدی برای افرادی که ماسک نمی‌زنند و به پروتکل‌ها بی‌توجه‌اند تا بستن ورودی برخی از شهرها و استان‌ها؛ بااین‌حال هیچ‌کدام جواب نداد و آمار هر روز بالاتر می‌روند. در این گزارش می‌خواهیم به این موضوع بپردازیم که چرا نمودارهای بیماری صاف نمی‌شوند و هر روز با جان‌باختگان بیشتری روبه‌رو می‌شویم.

اپیدمی با خواهش و تمنا جمع نمی‌شود

«اگر این بال شکسته ما را ترمیم نکنند، اپیدمی در این مملکت جمع نمی‌شود و ما ته رودخانه باید جنازه جمع کنیم.» یا « وقتی هر شب آمارهای استان‌ها را می‌خوانم یکی از اضطراب‌هایم این است که به سیاه‌چاله‌ای بیفتیم که درآمدن از آن کار دشواری است.» این‌ها بخشی از سخنان وزیر بهداشت است که نشان می‌دهد در صورت عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی با وضعیت وخیمی مواجه خواهیم شد.

سعید نمکی در ادامه صحبت‌های خود گفت: در روزهای ابتدایی کرونا اولین بار آمدیم و گفتیم راه‌های هوایی به چین را ببندیم. وقتی این حرف را می‌زدم عده‌ای لبخند می‌زدند و نگاه‌های عاقل اندر سفیه می‌کردند، به ما نگاه می‌کردند که چه می‌گویی. در بهمن‌ماه ایستادم تا در ۳۶ ورودی این مملکت گیت بازرسی بگذاریم. بعد از گرفتاری در گرداب قم، بعد از دو هفته تازه تعدادی کیت PCR به‌صورت چمدانی یکی از دوستانم از ژنو آورد.

نمکی در بخش دیگری از صحبت‌هایش می‌گوید نمی‌توان اپیدمی را با خواهش جمع کرد. چند وقت است که ما داریم التماس می‌کنیم، اما کدام‌یک از پروازهای ما منطبق با پروتکل‌های بهداشتی است؟ نمی‌دانم چه کسی باید این‌ها را حل کند. چند ماه است که داریم خواهش می‌کنیم؟ چقدر من و همکارانم باید التماس کنیم؟ کجای دنیا وزیر بهداشت و پرسنل بهداشت و درمان دارند التماس می‌کنند. در کشورهایی که در جمع‌کردن اپیدمی توفیق حاصل کردند، وزیر بهداشت می‌نویسد و می‌خواهد و همه مکلف به اجرا هستند. اینجا وزیر بهداشت تمنا می‌کند، خواهش می‌کند و زانو می‌زند، اما کسی گوش نمی‌دهد. کدام‌یک از اتوبوس‌های ما منطبق با اصول پروتکل‌های بهداشتی است؟ در تهران اعلام کرده‌ایم که داخل شهر منبع توسعه ویروس است که با جهش‌هایی که ویروس پیداکرده، قدرت سرایتش ۱۰ برابر شده است. گفتند تا پایان اردیبهشت اتوبوس اضافه می‌شود، اما یک اتوبوس هم اضافه نشد. او همچنین هشدار داده است که به‌زودی کادر درمان هم خسته می‌شوند و به خانه‌هایشان می‌روند.

رئیس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت: امسال با توجه سردتر شدن هوا، وارونگی هوا، آلودگی هوا و شیوع بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا، سرماخوردگی و... انتظار داریم در سراسر کشور وضعیت بدتری در خصوص کرونا تجربه کنیم

محدودیت‌های ترافیکی در تعطیلات جدی گرفته نشد

بخواهیم یا نخواهیم، موج سوم پاندمی کرونا به ایران رسیده است موجی که همین حالا هم در اوج به سر می‌برد؛ ظرفیت بیمارستان‌ها تقریباً تکمیل‌  شده و آمار روزانه مرگ و میر و ابتلا هم بالاست

در میان این مرگ‌ها، اما مسئولین و مردم انگشت اتهام را به سمت هم گرفته‌اند، گروه اول هرچند وقت یک‌بار ترافیک جاده‌های شمال را یادآوری می‌کنند و حتی برای عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی جرائمی در نظر گرفتند، گروه دوم اما از بازگشایی‌های غیرضروری می‌گویند، از شروع مدارس و لغو نشدن کنکور تا عدم ارائه تسهیلات مناسب برای کسانی که می‌خواستند قرنطینه شوند.

در این میان اما به نظر می‌رسد یکی از اقدامات مهم در این میان مغفول مانده است؛ ردیابی بیماران. در ماه‌های ابتدایی شیوع طرحی وجود داشت که افراد مشکوک به کرونا را شناسایی و اقدامات لازم را برای دور شدن آن‌ها از اجتماعات فراهم می‌کرد. حالا مدتی است که این طرح یا اجرا نمی‌شود یا در سطوح کوچک بیماران و ناقلان ویروس را شناسایی می‌کند.

بااین‌حال آنچه در این میان مهم است بالا رفتن تعداد بیماران و جان‌باختگان است. روز گذشته مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا از محدودیت‌های ترافیکی اتخاذ شده برای تعطیلات انتقاد کرد. او گفته است تا جایی که ما مطلع هستیم محدودیت‌ها به شکل خاص اجرا نشد و افرادی بودند که به سفر رفتند، زیرا با اعلام ساعت ۱۲ شب برای اعمال محدودیت‌ها مردم زمان کافی برای رفتن به سفر داشتند. برای تعطیلات پیش رو که مدت آن طولانی‌تر است در صورت عدم اعمال قوانین جدی و سخت، فاجعه‌ دیگری در آمار کرونا رخ خواهد داد.

این متخصص بیماری‌های عفونی، ادامه داد: بیش از ۶ ماه است تأکید ما بر اعمال محدودیت‌ها است. در شرایطی که تمام ایران وضعیت قرمز دارد سهل‌انگاری از سوی هیچ‌کس درست نیست. او همچنین با اشاره به تأثیر دورکاری ادارات و برخی مشاغل، تصریح کرد: مقابله با کرونا نیاز به سیاست‌گذاری چندجانبه دارد، صرف اینکه با اعمال موقت محدودیت بخواهیم آمار بیماران و تلفات کرونا را کاهش دهیم، موفق نخواهیم شد. فاصله‌گذاری اجتماعی، زدن ماسک، تعطیلی برخی ادارات یا دورکار شدن آن‌ها و... در شرایطی که آمار جان‌باختگان کرونا در حال افزایش است، اقداماتی خواهد بود که کنار یکدیگر مؤثر هستند.

مردانی همچنین مدعی شد: در حالی آمار روزانه مرگ ناشی کرونا به ۳۳۷ مورد رسیده است که این آمار هم واقعی نیست و برای آنکه بدانیم در واقعیت چند نفر روزانه تلف می‌شوند این عدد باید ضرب‌در ۲.۵ شود تا عدد اصلی به دست آید. بیمارستان‌ها لبریز از بیمار، بدون تخت خالی هستند و شرایط مناسبی وجود ندارد. با توجه به تعطیلات پیش رو نگرانی ما بیش از گذشته است. او پیشنهاد داده برای جلوگیری از سفرهای آینده از هر ماشین هنگام خروج از شهر مبلغ یک‌میلیون تومان اخذ و مبالغ حاصل از این جریمه را در پیشگیری و درمان کرونا هزینه شود.

عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا: در حالی آمار روزانه مرگ ناشی کرونا به ۳۳۷ مورد رسیده است که این آمار هم واقعی نیست و برای آنکه بدانیم در واقعیت چند نفر روزانه تلف می‌شوند این عدد باید ضرب‌در ۲.۵ شود

آلودگی هوا در تیم کرونا

سالیان سال است که فصل سرد با آلودگی هوا همراه می‌شود و حالا در این وانفسای شیوع و رکوردزنی کرونا آلودگی هوا هم به کمک این ویروس آمده است.

رئیس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت با اشاره به نقش آلودگی هوا بر افزایش موارد بستری و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا، گفت: امسال با توجه سردتر شدن هوا، وارونگی هوا، آلودگی هوا و شیوع بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا، سرماخوردگی و... انتظار داریم در سراسر کشور وضعیت بدتری در خصوص کرونا تجربه کنیم.

به گفته مهدی نجمی افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای قلبی- ریوی در زمان آلودگی هوا با تشدید علائم و عود بیماری روبرو هستند و مسلماً این موضوع بر ابتلا و شدت بیماری کرونا تأثیرگذار خواهد بود.

همان‌طور که مسئولان از قبل هشدار داده بودند در نیمه دوم امسال با توجه به سردتر شدن هوا، وارونگی هوا، آلودگی هوا و شیوع بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا، سرماخوردگی و... انتظار داریم در سراسر کشور وضعیت بدتری در خصوص کرونا تجربه کنیم. به‌طورقطع در شهرهایی که میزان آلاینده‌ها و آلودگی هوا بیشتر است، میزان ابتلا به کرونا و شدت علائم بیشتر خواهد بود. در شهرهایی مثل تهران و اهواز که آلودگی هوای بیشتری را تجربه می‌کنند افزایش شیوع کرونا دور از انتظار نخواهد بود. از طرفی مشاهده‌ شده است که درصد مرگ‌ومیر در بیماران زمینه‌ای که مبتلابه کرونا می‌شوند، بالاتر است و به طبع وقتی آلودگی هوا بیشتر شود با تشدید بیماری‌های زمینه‌ای، شدت بیماری کرونا و موارد مرگ‌ومیر به دنبال آن افزایش می‌یابد.

دولت باید سخت‌گیرانه‌تر عمل کند

خوب می‌دانیم که افراد زیادی هستند که هنوز کرونا را جدی نگرفته‌اند و مسائل پیشگیرانه را رعایت نمی‌کنند، بیش از 30 هزار نفر جان خود را ازدست‌داده‌اند و بخشی از آن‌ها به خاطر رعایت نکردن خودشان، از دنیا رفته‌اند و برخی به خاطر عدم رعایت نکات بهداشتی توسط دیگران. کرونا یک مسئله شخصی نیست، اجتماعی است و فرد ناقل می‌تواند یک شهر را آلوده کند و ازاین‌رو بسیاری از  دولت انتظار دارند که مقررات سخت‌گیرانه‌تری برای مهار بیماری و کنترل این افراد در نظر بگیرد.