سازمان جهانی بهداشت سزاوار حمایت است، نه جریمه

ریحانه جولایی

«سازمان جهانی بهداشت سزاوار حمایت است، نه اینکه توسط برخی کشورها جریمه شود.» این بخشی از سخنان وزیر بهداشت ایران در مجمع عمومی سازمان جهانی بهداشت است. نشستی اداری که امسال زیر سایه کرونا به‌صورت تله‌کنفرانس انجام شد.

پیشنهاد تحقیقات مستقل و ارزیابی سازمان جهانی بهداشت

طی روزهای گذشته و با توجه به شیوع و همه‌گیری کرونا در جهان برخی کشورها نقدهایی به اقدامات انجام‌شده توسط سازمان جهانی بهداشت داشتند و هجمه‌های زیادی به این سازمان وارد شد. چند هفته پیش بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از بی‌کفایتی این سازمان سخن به میان آورد و گفت که این سازمان «چین‌محور» است. او همچنین کمک‌های واشنگتن به سازمان مذکور را تعلیق کرد و حالا هم وزیر بهداشت آمریکا در این نشست اینترنتی دوباره از عملکرد سازمان جهانی بهداشت انتقاد کرده و گفته است این نهاد در تهیه اطلاعاتی که جهان به آن نیاز دارد ناتوان بود و ناتوانی این سازمان باعث تلفات جانی زیادی شده است.

اما داستان از اینجا شروع شد که در روزهای اخیر استرالیا قطعنامه‌ای پیشنهادی را به این نشست ارائه کرد و مشخصاً خواستار انجام تحقیقات مستقل درباره شیوع کرونا و تعامل اولیه با آن و همچنین ارزیابی عملکرد سازمان جهانی بهداشت در این همه‌گیری جهانی شد.

این پیش‌نویس تا روز یکشنبه حمایت ۱۲۲ کشور را در پی داشت و ماریز پِین، وزیر خارجه استرالیا، این حمایت گسترده را «یک پیروزی برای جامعه بین‌الملل» توصیف کرد. اتحادیه اروپا ضمن حمایت از این پیش‌نویس، پیشنهادهایی برای اصلاح یا افزودن به متن اولیه ارائه کرد. بنابر برخی گزارش‌ها، یکی از عمده‌ترین پیشنهادهای این اتحادیه، حذف نام «ووهان» به‌عنوان کانون اولیه شیوع کرونا بود.

استرالیا، در کنار آمریکا، از مدت‌ها پیش همواره بر «پنهان‌کاری» دولت چین در شیوع کرونا تأکید کرده و روابط دو کشور با تنش‌هایی ازجمله در زمینه بازرگانی همراه شده است.

در برابر پیشنهاد تحقیقات مستقل و حمایت کشورهای دیگر از آن، سازمان جهانی بهداشت نیز مقاومت نکرد اما تدروس آدهانوم، رئیس این نهاد، بیشتر بر همبستگی جهانی برای مقابله با این بیماری تأکید کرد. او همچنین وعده داد در اولین فرصت مناسب این سازمان با یک گزارش به تمام پرسش‌ها پاسخ خواهد داد.

از سوی دیگر چین هم ساکت نماند و شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری این کشور، از عملکرد کشورش در مقابله با همه‌گیری کرونا دفاع کرد. البته او هم از تحقیقات حمایت کرد اما زمان آن را به بعد از کنترل بیماری موکول کرد. رئیس‌جمهور چین همچنین گفته است تا دو سال معادل 2 میلیارد دلار به سازمان بهداشت کمک خواهد کرد که این موضوع با انتقاد آمریکا مواجه شد. وزیر بهداشت آمریکا در پاسخ به این ادعا گفت که این کشور تاکنون بیش از 9 میلیارد دلار در نقاط مختلف جهان برای مقابله با کرونا هزینه کرده است.

عملکرد خوب ایران  باوجود تحریم

بااین‌حال ایران حمایت خود را از سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد و این سازمان را به‌ پاس فعالیت‌هایش شایسته تقدیر دانست.

سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران در این تله‌کنفرانس مدیریت کشور را در کنترل کرونا با توجه به تحریم‌ها یک دستاورد بزرگ بین‌المللی دانست و گفت: موضوع شامل دو فاز است؛ فاز اول که آمادگی کامل کشور در دفاع از هجمه اولیه بیماری در بیمارستان‌ها با همراهی کادر پزشکی و پرستاری و با همکاری مردم و مشارکت‌هایی که در این زمینه اتفاق افتاد و در فاز دوم نیز با استفاده از زیرساخت‌های سیستم مراقبت‌های بهداشتی اولیه کشور و فعالیت بهورزان، کادر بهداشتی، مراقبین سلامت و سایر دستگاه‌هایی که به ما کمک کردند، به‌عنوان فاز حمله ما به ویروس و غربالگری این بیماری و به‌عنوان دستاوردی که توانستیم در مرحله اول 78 میلیون نفر و در مرحله دوم 22 نفر را غربالگری کنیم، بیان کردیم.

او همچنین از سازمان جهانی بهداشت خواست که در تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران و کشورهای دیگر که ممکن است تهیه واکسن و دارو را مشکل کند، مداخله کند.

ایران در بخش پژوهش همپای غرب عمل کرد

حسین کرمان‌پور، رئیس بخش اورژانس بیمارستان سینا هم باور دارد که ایران در مهار کرونا نسبت به غرب موفق‌تر عمل کرده و دلیل سرآمدی مدیریت کرونا در ایران در مقایسه با غرب، منش فرهنگی ماست. به گفته او ما یک مدیریت دولتی، مردمی و نیمه‌خصوصی داشتیم، اما مدیریت در غرب کاملاً دولتی بود. در این مدیریت انجمن‌ها، خیریه‌ها و مراکز نیمه‌خصوصی نقشی نداشتند، اما در ایران با مدیریت ستاد مقابله با کرونا همکاری مردم، بخش خصوصی، بخش دولتی، بخش نظامی و انجمن‌ها صورت گرفت.

نکته دیگری که کرمان‌پور به آن اشاره می‌کند بخش پژوهش و تحقیقات درباره کروناست. او در ادامه خاطرنشان کرد: ایران یکسان با تمام دنیا عمل کرد و این‌ یک روند مسجل جهانی است که ما گاه تندتر و گاه کندتر از کشورهای دیگر پیش می‌رویم. تمام نتایج هم بین کشورها به اشتراک گذاشته می‌شود. البته دنیا در مقابله با ویروس ناشناخته‌ای مانند کرونا، خیلی دست‌به‌عصا حرکت می‌کرد، اما به دلیل خلقیات فرهنگی،  این کندروی‌ها در کشور ما کمتر دیده می‌شود و این مربوط به دیرینه علمی ما است که آزادانه‌تر عمل می‌کنیم؛ بنابراین سرعت عملکردی بیشتر از جهان داریم و به‌هرحال در این بحران این آزادی عمل به نتایج کارآمدی منجر شد.

وزیر بهداشت ایران از سازمان جهانی بهداشت خواست که در تحریم‌های اعمال‌شده علیه ایران و کشورهای دیگر که ممکن است تهیه واکسن و دارو را مشکل کند، مداخله کند

موضوع بعدی از دیدگاه او وجود عملکردی وحدت‌آفرین در کشور است که در زمان بحران تمام قوای کشور بسیج می‌شوند که این امر در کشورهای غربی زیاد تعریف‌شده نیست.

تقدیر نماینده سازمان جهانی بهداشت از موفقیت ایران

بااین‌حال موفقیت ایران در زمینه مهار و کنترل کرونا را تنها وزیر بهداشت و پزشکان اعلام نکرده‌اند. دیروز کریستف هملمن، نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران نیز این موضوع را تایید کرد. او گفته که یکی از مهم‌ترین اقدامات نظام سلامت ایران، افزایش ظرفیت آزمایشگاهی در سراسر کشور است که می‌تواند سرعت شناسایی بیماران را افزایش داده و زنجیره انتقال ویروس را قطع کند.

بر اساس گفته‌های او ابتدای اپیدمی کرونا در ایران مانند سایر کشورها، وضعیت بخش‌های مراقبت‌های ویژه با مشکلاتی روبرو بود اما در حال حاضر، هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد و بیماران خدمات تخصصی موردنیاز را دریافت می‌کنند. در ایران نیز همانند سایر نقاط جهان، مشکلاتی در تأمین وسایل حفاظت فردی و تجهیزات موردنیاز برای مبارزه با کرونا وجود داشت و در حال حاضر نیز تهیه این اقلام در بازار جهانی برای بسیاری از کشورها، دشوار است اما مشکلات ایران در این زمینه بسیار کمتر است. نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران با بیان اینکه در طول هفته‌ها و ماه‌های گذشته، شاهد پیشرفت بسیار خوبی از سوی ایران در زمینه کنترل بیماری کووید-۱۹ بوده‌ایم، تصریح کرد: در بسیج ملی مبارزه با کرونا در ایران، تمام توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان جهانی بهداشت به کار گرفته شد.

او خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه سازمان ملل و آژانس‌های وابسته به این نهاد ازجمله سازمان جهانی بهداشت، در ابتدای شیوع کرونا کمک‌هایی به ایران داشت؛ اما در حال حاضر با افزایش ظرفیت تولید داخلی در زمینه لباس‌های حفاظتی، ماسک و تجهیزات پزشکی ازجمله ونتیلاتور و دستگاه‌های کمک تنفسی در ایران و حتی صادرات کیت‌های تشخیصی روبرو هستیم.

 هملمن یادآور شد: باید توجه کنیم که کرونا  تمام نشده و اقدامات فراوانی باید انجام شود و تا زمانی که واکسن یا درمان مؤثر برای این بیماری، ساخته و عرضه نشود به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانیم بگوییم که این بیماری را پشت سر گذاشته‌ایم و تا آن زمان باید به بهداشت فردی، فاصله اجتماعی و کاهش مراودات با سایرین توجه کنیم.

با توجه به اظهارات هملمن ممکن است شرایط در آینده به‌گونه‌ای باشد که محدودیت‌های اجتماعی در برخی مناطق افزایش یا کاهش پیدا کند و این موضوع به رفتار فردی مردم، وابسته است. در کشور بزرگی مثل ایران همانند سایر کشورهای بزرگ ممکن است که تفاوت‌های جغرافیایی در توزیع بیماری کووید-۱۹ وجود داشته باشد؛ بنابراین بیماری و محدودیت‌ها ممکن است در برخی استان‌ها بیشتر باشد.

نماینده سازمان جهانی بهداشت در ایران: در بسیج ملی مبارزه با کرونا در ایران، تمام توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان جهانی بهداشت به کار گرفته شد

او ادامه داد: در حال حاضر در ابتدای راه برای آزمایش‌های تشخیص کرونا در مراکز سرپایی در ایران قرار داریم و ممکن است این وضعیت ادامه پیدا کند و یا لازم باشد محدودیت‌هایی که برداشته‌ شده، در برخی استان‌ها مجدداً برقرار شود. در ماه‌های آینده شاید شاهد پیک بیماری در برخی استان‌های ایران باشیم که باید با هوشیاری، وضعیت را بررسی کرده و تصمیم بگیریم.

در آخر اینکه تمام دنیا برای مقابله با کرونا بسیج شده‌اند و در تلاش‌اند تا جان مردم را نجات دهند. خبرهای خوبی در رابطه با موفقیت‌آمیز بودن واکسن کرونا روی انسان در روزهای اخیر شنیده شد و موجی از شادی را برای تمام مردم به همراه آورد. با امید به اینکه مردم و سیاستمداران تمام کشورها کنار هم در جهت مقابله با این معضل بسیج شوند و این بیماری هم مانند سایر بیماری‌های همه‌گیر کنترل و درمان شود.