امیر هوشنگ مهریار،روانشناس

افراد زیادی در حدود دو‌ماه اخیر عزیزان خود را در اثر ابتلا به ویروس کرونا ازدست‌داده‌اند و به دلیل شرایط خاصی که در جامعه حکم‌فرماست نتوانسته‌اند همانند گذشته و آن‌طور که در کشور ما رایج است و طبق آیین‌ها و رسوم، عزاداری و سوگواری کنند. افرادی که نتوانند مرحله سوگواری و داغداری برای عزیز ازدست‌رفته‌شان را برای خود حل کنند و از آن‌ها حمایت‌های اجتماعی به عمل نیاید در آینده‌ای نه‌چندان دور دچار صدمات روحی و روانی زیادی شده که ممکن است آسیب‌هایی را برای خود و جامعه به همراه داشته باشند. پذیرش واقعیت مهم‌ترین اصلی است که خانواده‌های داغدار باید با آن کنار بیایند. اینکه متوجه این نکته باشند که هیچ انگی در اثر فوت عزیزشان متوجه آن‌ها نیست و اگرچه در مراسم تدفین و خاک‌سپاری متوفی تعداد زیادی از اقوام و آشنایان حضور نداشتند این عدم حضور به دلیل شرایط خاص جامعه و بیماری بوده و این شرایط برای دیگر خانواده‌هایی که عزیزشان را ازدست‌داده‌اند نیز بوده است. در شرایط کنونی بهترین اقدام برای این خانواده‌ها حمایت اجتماعی است، تماس تلفنی و تصویری با این خانواده‌ها و دلداری دادن به آن‌ها، شنیدن ناراحتی و گفت‌وگو با خانواده‌ها و همدردی کردن با آن‌ها و درنهایت تشویق خانواده‌ها به اینکه به‌جای گوشه‌گیری و انزوا دوباره به جامعه برگردند و زندگی عادی خود را از سر بگیرند، می‌تواند کمک مؤثری به عزاداران باشد. بخش دیگری که باید در خصوص سوگواری خانواده‌ها به آن توجه شود این است که خانواده‌های عزادار با رعایت نکات بهداشتی -  و اگر منعی برای حضور در جامعه ندارند و قرنطینه برایشان توصیه نشده است- بر سر مزار عزیز درگذشته‌شان حاضر شوند و با عزاداری بر سر مزار درگذشته، تخلیه هیجانی و روانی شوند. این خانواده‌ها اگر نتوانند سوگواری انجام دهند دچار افسردگی و تبعات بعدی آن می‌شوند اما مهم این است که با مسئله فقدان عزیزشان کنار بیایند و این کنار آمدن با مسئله فقدان جز با عزاداری و گریه بر جای خالی فرد فوت‌شده امکان‌پذیر نیست. در این حالت فرد باید بتواند بدون هیچ منعی برای عزیز ازدست‌رفته‌اش سوگواری کند و بعد از گذشت چند ماه از سوگواری باید اقدامات درمانی ازجمله روانشناسی سوگ، روش‌های تن‌آرامی و روانشناسی رفتاری و شناختی برای این خانواده‌ها آغاز شود، در غیر این صورت شاهد برخی خودکشی‌ها و انزوا از جامعه و یا آسیب‌های اجتماعی دیگر خواهیم بود که جبران آن‌ها سخت خواهد بود.