درخواست پرتکرار این روزها در خصوص بازداشت‌شدگان
تعیین‌تکلیف سریع، با دقت و پراغماض
آسو محمدی
شمار دقیقی از تعداد بازداشت‌شدگان ناآرامیهای اخیر در دست نیست. تنها مرجع قابل استناد خبر، خبرگزاری فارس است که در روز دوم اعتراض‌ها به نقل از مقامات مطلع شمار بازداشت‌شدگان را 1000 نفر اعلام کرده بود، اما حجم و تعدد اعتراض‌ها در جای جای کشور که بنا به اعلام مقامات 100نقطه از کشور و استان را درگیر کرده، خبر از این می‌دهد که تعداد بازداشت‌شدگان قابل‌توجه است.
هرچند که دیروز محمود صادقی در گفت‌وگو با ایلنا خبر داده که «بازداشت‌شدگان حوادث اخیر ظاهراً در حال آزاد شدن هستند»؛ اما با پایان اعتراضات، موضوع جدی و پرمباحثه میان صاحب‌نظران سیاسی و قضایی، بازداشت‌شدگان و محل نگهداری آنان تا رسیدگی قضایی به اتهاماتشان است. لزوم جلوگیری از تکرار فاجعه کهریزک یا حوادثی چون ماجرای زندان فشافویه مسئولان قضایی و سیاسی را بر آن داشته تا به محل نگهداری بازداشت‌شدگان سرکشی کنند و نسبت به این موضوع حساسیت نشان دهند. چنانچه سه روز پیش محمد کاظمی، عضو فراکسیون امید خبر داده که پیگیری وضعیت بازداشت‌شدگان از جمله درخواست‌های پرتکرار این روزهای مراجعان نمایندگان است.
درخواست برخی نمایندگان مجلس برای توضیح مسئولان
همچنین صادقی در ادامه صحبت‌هایش گفت: «نمایندگان ابرازتمایل کردند که مسئولان ذی‌ربط برای پاسخگویی درخصوص حوادث اخیر و آخرین وضعیت بازداشت‌شدگان به مجلس بیایند.»
این عضو فراکسیون امید درباره بررسی وضعیت بازداشت‌شدگان حوادث اخیر کشور و این که آیا برای پیگیری اتفاقات رخ داده تحقیق و تفحصی از سوی مجلس صورت خواهد گرفت یا خیر، گفت: «هنوز در تب و تاب و درون وقایع هستیم. باید وضعیت و جو حاکم بر مجلس را بررسی کنیم و سپس در این مورد دست به اقدام بزنیم. گفته می‌شود بازداشت‌شدگان به ظاهر در حال آزاد شدن هستند و به نظر می‌رسد قوه قضائیه این بار با موضوع به خوبی برخورد کرده است. دوستان در فراکسیون دنبال آزادی بازداشت‌شدگان و پیگیر این موضوع هستند. باید بگذاریم اوضاع به آرامش برسد تا بتوانیم بهتر تصمیم‌گیری کنیم.»
صادقی درباره اینکه برخی عنوان می‌کنند به خانواده‌ها گفته می‌شود برای گرفتن اجساد باید پولی را وازیر کنند، عنوان کرد: «تاکنون خبر موثقی در این زمینه به دست ما نرسیده است و در فضای مجازی مطالبی را با این عنوان مشاهده کردیم، اگر خانواده‌ها و اشخاص مطلعی در این رابطه وجود دارند، این موضوع را به ما بیان کنند.»
رئیس قوه قضائیه: بازدید و سرکشی نمایندگان مجلس از زندان‌ها جهت دنبال کردن مشکلات آنها، حتما می‌تواند مشکلات قوه قضاییه در حوزه زندان‌ها ازجمله بودجه و اعتبارات و بعضی از مسائل را کاهش دهد و از این موضوع به‌عنوان یک فرصت برای کمک به رفع مشکلات زندان‌ها استفاده می‌کنیم
روایت دادستان کل کشور از وضعیت بازداشت‌شدگان
در کنار این مهم، اما قوه قضاییه این بار، خود میدان‌دار رسیدگی به اوضاع و احوال بازداشت‌شدگان شده و دادستان کل کشور، دادستان تهران و رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه در دو روز متوالی سفیران رئیس دستگاه قضا برای رسیدگی به شرایط بازداشت‌شدگان روزهای اخیر شدند.
دادستان کل کشور چند روز پیش راهی فشافویه شد و ساعاتی را صرف بازدید از این زندان بزرگ تهران کرد. به گزارش میزان، محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور در راستای تأکیدات رئیس قوه قضاییه مبنی بر کسب اطلاع از وضعیت زندانیان و نظارت بر زندان‌ها، به‌عنوان یکی از نمایندگان حجت‌الاسلام رئیسی از زندان بزرگ فشافویه بازدید و از نزدیک در جریان رسیدگی به پرونده‌های تشکیل شده در ارتباط با حوادث اخیر قرار گرفت. او در این بازدید همچنین از وضعیت متهمان اخیر جویا شد و در گفت‌وگو با برخی از این متهمان در جریان نحوه بازداشت و تحقیق از آنها قرار گرفت.
همگی با خانواده‌شان ارتباط گرفته و تماس تلفنی داشته‌اند
حجت‌الاسلام منتظری پس از بازدید از زندان‌ها گفت: «بعد از حوادث اخیر که به واسطه اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین اتفاق افتاد، تعدادی از افراد دستگیر شدند و اکنون در بازداشت به سر می‌برند. کنترل این کار و نظارت بر کارهایی که این افراد انجام داده‌اند، مورد توجه دستگاه قضا است، هم به لحاظ اینکه افرادی که در این حوادث ممکن است مقصر نباشند و بی‌گناه و در جمعیت دستگیر شده باشند و افرادی که ممکن است دارای تقصیر در مراتب مختلف باشند.»
او خاطرنشان کرد: «آنهایی که جرم کمتری دارند و مرتکب جرائم خیلی مهم نشده باشند، هرچه زودتر تعیین‌تکلیف می‌شوند، اما آنهایی که جرایم سنگینی انجام داده باشند در چارچوب قوانین با آنها برخورد خواهد شد. این افراد همگی با خانواده‌شان ارتباط گرفته و تماس تلفنی داشته‌اند و نکته مهم این است که همه این دستگیرشدگان از وضعیت زندان و نگهداری‌شان اعلام رضایت کرده‌اند.»
در این میان قریب به6 ماه پیش بود که با قتل علیرضا شیرمحمدعلی، یک زندانی سیاسی در زندان فشافویه نام این زندان بر سر زبان‌ها افتاد و در پی حساسیت افکار عمومی به نقض حقوق این زندانی سیاسی حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس زندان فشافویه و رئیس سازمان زندان‌ها را عزل و چهره‌های جدیدی را در این سمت‌ها به کار گمارد. پیش از آن علی القاصی مهر، دادستان تهران و غلامحسین اسماعیلی، رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه نیز از بازداشتگاه‌های بازداشت‌شدگان بازدید کرده بود. خبرگزاری میزان گزارش داده که بازدید آنها چهار ساعته بوده و طی این بازدید سخنگوی قوه قضاییه در ضمن گفت‌وگوی چهره به چهره با تعدادی از متهمان در جریان علت بازداشت، نحوه بازداشت، فرآیند تحقیق و بازجویی از زبان خود زندانیان و همچنین مسئولان بازداشتگاه قرار گرفت. نظارت قانونی بر روند بازداشتگاه‌ها به این دلیل مورد تأکید رئیسی است که پیش‌تر و در اعتراضات انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری انتقال جمعی از بازداشت‌شدگان به سوله‌ای در کهریزک که برای نگهداری اشرار ساخته شده بود سبب مرگ سه نفر از بازداشت‌شدگان شد. این بازداشتگاه ظرفیت نگهداری 200 نفر را داشت، اما بیش از چهار برابر ظرفیت بازداشت‌شدگان ناآرامیهای 88 را به آنجا منتقل کرده بودند. حوادث تلخ و آزار و اذیت بازداشت‌شدگان در کهریزک چنان بود که همان روزی که خبر«نگهداری بازداشت‌شدگان در کنار اراذل و اوباش و ضرب‌وشتم بازداشت‌شدگان» به رهبر معظم انقلاب می‌رسد ایشان به سعید جلیلی، دبیر وقت شورای‌عالی امنیت ملی دستور می‌دهند بازداشتگاه کهریزک همان روز تعطیل شود.
محمود صادقی: بازداشت‌شدگان به ظاهر در حال آزاد شدن هستند و به نظر می‌رسد قوه قضائیه این بار با موضوع به خوبی برخورد کرده است. دوستان در فراکسیون دنبال آزادی بازداشت‌شدگان و پیگیر این موضوع هستند. باید بگذاریم اوضاع به آرامش برسد تا بتوانیم بهتر تصمیم‌گیری کنیم
استفاده از فضای مدرسه برای جابجایی بازداشتی‌ها
اما دیروز ویدیویی از جابجایی دستگیرشدگان در حیاط یک مدرسه در تهران متشر شده که از ویدیوهای پربازدید این روزها در شبکه‌های اجتماعی بوده است. تاریخ دقیق ثبت این ویدیو مشخص نیست، اما گفته می‌شود که مربوط به اعتراض‌های آبان ۹۸ است و مکان آن دبستان دخترانه قدس در خیابان قدس در مرکز تهران است. این وضعیت جای تامل دارد و به نظر می‌رسد که مسئولان در کنار همه نگرانی‌ها باید به این مورد هم رسیدگی کنند.
لزوم بازدید نمایندگان از محل نگهداری بازداشت‌شدگان
بحث بازدید نمایندگان مجلس به‌عنوان وکلای ملت از زندان‌ها و بازداشتگاه‌ها در بزنگاه‌های سیاسی همواره چالش اساسی قوای قضاییه و مقننه بوده است. این بار اما نکته حائز اهمیت در بحث بازدید از بازداشتگاه‌های متهمان اعتراضات اخیر این است که حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس دستگاه قضا تابوی بازدید مجلسی‌ها به‌عنوان ناظران بر عملکرد قوه قضاییه از زندان‌ها را شکسته است و در دیدار اخیرش با جمعی از نمایندگان بر لزوم بازدید آنها از محل نگهداری بازداشت‌شدگان ناآرامیهای اخیر تأکید کرد. رئیسی سه‌شنبه گذشته در دیدار با جمعی قریب به 80 نفر از نمایندگان مجلس اعلام کرد که بازدید نمایندگان مجلس از زندان‌ها در کاهش مشکلات زندان‌ها مؤثر است. رئیسی گفته بود: «بازدید و سرکشی نمایندگان مجلس از زندان‌ها جهت دنبال کردن مشکلات آنها در مجلس، حتما می‌تواند مشکلات قوه قضاییه در حوزه زندان‌ها ازجمله بودجه و اعتبارات و بعضی از مسائل را کاهش دهد و از این موضوع به‌عنوان یک فرصت برای کمک به رفع مشکلات زندان‌ها استفاده می‌کنیم.»
تاکید «رئیسی» بر بررسی پرونده بازداشتی‌ها با رأفت اسلامی
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفت که در دیدار فراکسیون ولایی با رئیس قوه قضاییه؛ رئیسی تاکید کرده است که باید ضمن تفکیک هر چه سریعتر بین بازداشتی‌های بی‌گناه با گناه‌کار همه چیز بر اساس رافت اسلامی بررسی شود.
حجت‌الاسلام حسن نوروزی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به جلسه دوشنبه شب اعضای فراکسیون ولایی مجلس با رئیس قوه قضاییه افزوده است: ایشان تأکید داشت که محاکمه و صدور احکام سریع انجام شده و ابلاغ شود. همچنین بررسی‌ها بر اساس اغماض، عفو و رافت اسلامی باشد.
در هر حال لازم است که کمیته‌ای مرکب از اعضای کمیسیون قضایی و کمیسیون حقوقی که به‌دلیل حیطه تخصصی‌شان با اعتراضات اخیر مردم در ارتباط هستند تشکیل شود و جمعی از نمایندگان از بازداشتگاه‌های سراسر کشور و به‌ویژه شهرهایی که شدت اعتراضات و شمار بازداشت‌شدگان در آنها بیشتر بوده بازدید کنند. چرا که بازدید نمایندگان از زندان‌ها و بازداشتگاه‌ها در رفع کاستی‌ها و مشکلات مؤثر است و می‌تواند مانع از تکرار اخبار تلخی شود که در گذشته هرچند به ندرت اما به گوش می‌رسیدند.
دیدگاه تان را بنویسید