ایران نه پهپادی از دست داد؛ نه دزدی دریایی را بی‌پاسخ گذاشت؛
قدرت نمایی در آب و آسمان
محبوبه ولی
پنجشنبه گذشته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا مدعی شد که مطمئن است نیروهای آمریکایی، یک پهپاد ایرانی را سرنگون کرده‌اند. اولین کسی که این ادعا را تکذیب کرد محمدجواد ظریف بود که در نیویورک به سر می‌برد. بعد از آن عباس عراقچی در توئیتر به کنایه نوشت: «نگرانم که ناو یواساس باکسر به اشتباه یکی از پهپادهای خودشان را ساقط کرده باشد.»
آمریکا همچنان بر ادعای خود اصرار داشت و حتی اعلام کرد که فیلمی در اثبات ادعای خود نیز منتشر خواهد کرد؛ اما شنبه شب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ویدئوی تصویربرداری شده توسط پهپاد مورد ادعای آمریکایی‌ها، از عرشه ناو یواساس باکسر ایالات متحده آمریکا را منتشر کرد.
ظریف برخلاف جرمی هانت که اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی را قانونی و اقدام ایران را غیرقانونی اعلام کرده بود، گفت: این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس را تامین می‌کند. انگلیس شراکت با آمریکا در تروریسم اقتصادی را متوقف کند
زمان ضبط این ویدئو نیز روز ۱۸ ژوئیه سال ۲۰۱۹ و حدود ساعت ۵ تا ۷ بامداد روی تصاویر ثبت شده و حاکی از آن است که این پهپاد در ساعتی که ترامپ گمان می‌کند توسط ناو آمریکایی سرنگون شده، تصاویرش را ضبط کرده و بازگشته است و عملا ادعای آمریکا درباره سرنگونی آن لافی بیش نبوده است.
سپاه پاسداران همزمان با انتشار این ویدئو، اعلام کرد: «با اشراف اطلاعاتی نیروهای مسلح، نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طی روز گذشته (پنجشنبه ۲۷/ ۴/ ۹۸) حین اجرای مأموریت‌های جاری، ورود ناوچه امریکایی «یواساس باکسر» و ۵ فروند شناور همراه را به طور کامل و از لحظه ورود به تنگه هرمز، به مدت سه ساعت تحت رصد کامل و نظارت دقیق داشته است و در این مدت پایگاه‌های پهپادی خودی، هیچ‌گونه اقدام غیرمتعارف و تهدید‌کننده‌ای از سوی نیروهای تروریستی آمریکا در ناو مذکور را ثبت و مشاهده نکرده‌اند.»
سپاه در بیانیه خود افزود: «بر این اساس طرح ادعای سرنگونی پهپاد ایرانی در تنگه هرمز بدون ارائه هیچ سندی بیش از پیش دروغ و بی‌پایه و اساس بودن اظهارات مقامات آمریکایی را در این خصوص آشکار و اثبات کرد.»
تنگنا در تنگه
علاوه بر رو کردن دست آمریکا در لاف هوایی‌اش، سپاه پاسداران جمعه شب خبر داد یک فروند نفتکش انگلیسی به نام «استنا ایمپرو» (stena impero) هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.
جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس روز گذشته در حالی که توقیف نفتکش انگلیس توسط ایران را غیرقانونی خواند، به ایران هشدار داد که اگر نفتکش توقیف شده بریتانیا را آزاد نکند، با «عواقب جدی» روبرو خواهد شد
آنطور که رسانه‌های غربی نوشته‌اند این نفتکش با 23 خدمه از بندر فجیره امارات متحده عربی به مقصد بندر الجبیل در عربستان سعودی در حرکت بوده که سه تخلف برای آن اعلام می‌شود؛ اول آنکه بر خلاف قوانیت و مقررات دریانوردی، دستگاه موقعیت‌یاب خود را خاموش کرده و همچنین به جای حرکت در مسیر ورودی خلیج فارس در تنگه هرمز، از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بوده که این اقدام احتمال ایجاد حادثه و تصادف با کشتی‌ها را بالا می‌برد.
بنا به اعلام منابع مطلع، تخلف سوم کشتی انگلیسی این بوده که با وارد کردن پسماند نفت موجود در مخازن خود موجب آلودگی شدید و لطمه به محیط زیست خلیج فارس که دریایی بسته است، می‌شده است.
حالا کشتی انگلیسی تحویل سازمان بنادر و دریانوردی ایران و به سمت لنگرگاه بندرعباس هدایت شده است. بدین ترتیب تنش‌ها میان ایران، آمریکا و انگلیس وارد فاز تازه‌ای شده است. انگلیس هنوز نفتکش گریس1 متعلق به ایران را که اواسط تیرماه توقیف کرده بود، آزاد نکرده و علاوه بر آن دادگاهی در انگلیس اخیرا توقیف این نفتکش را برای یک ماه دیگر تمدید کرد. حالا در تکاپو برای آزاد کردن نفتکش خود از دست ایران است؛ دولت بریتانیا برای دو بار در طول یک روز کمیته اضطراری تشکیل داده و وزارتخانه‌های خارجه و دفاع آن اعلام کرده‌اند که در پی «اطلاعات فوری» درباره نفتکش توقیف شده هستند.
هشدار هانت
جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، در عین حال که اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی را قانونی خواند، مدعی شد که توقیف نفتکش انگلیس توسط ایران، غیرقانونی بوده است.
او روز گذشته در حالی که می‌گفت کشتی انگلیسی تحت محاصره چهار قایق و یک هلیکوپتر درآمده بود، به ایران هشدار داد که اگر نفتکش توقیف شده بریتانیا را آزاد نکند، با «عواقب جدی» روبرو خواهد شد.
البته این را هم اضافه کرد که «ما به گزینه‌های نظامی نگاه نمی‌کنیم، بلکه در حال بررسی راهی دیپلماتیک برای حل این موضوع هستیم هرچند خیلی روشن می‌گوییم که باید حل شود.»
برای حل این مشکل، روز گذشته دوستان اروپایی انگلیس نیز به آن پیوستند. فرانسه و آلمان هریک با صدور بیانیه‌های جداگانه، ضمن ابراز همبستگی با انگلیس خواستار آزادی نفتکش بریتانیا شدند. وزارت خارجه فرانسه در بیانیه‌ای ادعا کرد توقیف نفتکش انگلیسی توسط نیروهای ایرانی به کاهش ضروری تنش در خلیج فارس آسیب می‌زند. پاریس همچنین از مقامات ایران خواست نفتکش انگلیسی را در «سریع‌ترین زمان ممکن» آزاد کنند.
ماهی‌گیری آمریکایی از خلیج گل‌آلود
علاوه بر دوستان اروپایی، آمریکا نیز برای نجات کشتی توقیف شده انگلیس دست به کار شده است. در واکنش به این اتفاق گارت مارکویس، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که «موضوع توقیف نفتکش بریتانیایی توسط ایران را از نزدیک زیر نظر دارد» و تاکید کرد که «ایالات متحده در مقابل تهدیدات ایران به اقدامات مشترک خود با متحدانش از جمله انگلستان ادامه خواهد داد.»
آنچه مارکویس تهدیدات ایران خوانده، فرصت مغتنمی شد تا آمریکا طرح ائتلافی خود روی خلیج فارس را با جدیت بیشتری دنبال کند و امیدوار باشد که دلهره نفوذ و قدرت ایران در آب‌های خلیج فارس بتواند منجر به شکل‌گیری این ائتلاف شود.
در این راستا فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی آمریکا اعلام کرده که این مرکز در حال گشت‌زنی هوایی در محدوده آب‌های بین‌المللی برای بررسی وضعیت در تنگه هرمز است. سنتکام افزوده که برای این عملیات بررسی، تعداد هواپیماهای آمریکایی برای گشت‌زنی اندکی افزایش یافته است.
جزئیات بیشتری در این زمینه اعلام نشده است، اما این نیروی نظامی آمریکایی دیروز در بیانیه‌ای اعلام کرد که در حال تشکیل یک ابتکار چندملیتی دریایی به نام «عملیات گذربان» است، تا به اتکای آن نظارت و امنیت آبراه‌های کلیدی در خاورمیانه را افزایش دهد.
در این بیانیه، هدف از عملیات گذربان «پیشبرد ثبات حمل و نقل دریایی، اطمینان از عبور آزادانه و کاهش تنش در آب‌های بین‌المللی» از جمله در همه نقاط خلیج فارس، تنگه هرمز، تنگه باب‌المندب و دریای عمان است.
انگلیس از شراکت در تروریسم اقتصادی دست بردارد
در ایران اما مقامات ایرانی با تاکید بر اینکه بزرگترین قدرت در خلیج فارس، ایران است، راه حل زدودن چنین تنش‌هایی را نه در لشکرکشی دریایی، بلکه در گرو آزادی نفتکش ایرانی و تغییر رفتار انگلیس می‌دانند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیروز در توئیتی نوشت: «همانطور که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس را تامین می‌کند. انگلیس شراکت با آمریکا را در تروریسم اقتصادی متوقف کند.»
ظریف برخلاف جرمی هانت که اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی را قانونی و اقدام ایران را غیرقانونی اعلام کرده بود، ادامه داد: «برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما در خلیج فارس بر اساس اجرای قوانین بین‌المللی کشتیرانی دریایی است.»
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین دیروز در گفتگویی با شبکه رادیویی ان.پی.آر، تاکید کرد: «ما قوی‌ترین کشور در منطقه خلیج فارس هستیم و بدون ما در منطقه امنیت وجود نخواهد داشت.»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز روز گذشته با بیان اینکه انگلیس در دام آمریکا افتاده است، به ایسنا گفت: «انگلیسی‌ها تنها در شرایطی می‌توانند از این دام بیرون آیند که نفتکش ایرانی را با حفظ عزت و منافع جمهوری اسلامی آزاد کرده و دیگر براساس سیاست آمریکا اقدامی را علیه ایران پیش نبرند.»
اقدام ایران در سرنگونی پهپاد آمریکایی و حالا هم در پاسخ به دزدی دریایی انگلیس، شواهد محکمی بر قدرت ایران در تنگه هرمز و خلیج فارس بود. با توجه به این قدرت‌نمایی به نظر نمی‌رسد طرف‌های مقابل دست به ماشه جنگ ببرند؛ همانطور که خود نیز مکرر بر این موضوع تاکید می‌کنند، اما باید دید مانور قدرت ایران، سیاست آنها را در قبال ایران تغییر خواهد داد یا اینکه همچنان تنش‌ها ادامه می‌یابند؛ به ویژه چنین تنش‌هایی به سرعت قیمت نفت را نیز تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد به طوری که پس از توقیف نفتکش انگلیس توسط ایران قیمت نفت طی جهشی ناگهانی با یک درصد افزایش مواجه شد و به 55 دلار و 98 سنت رسید.
دیدگاه تان را بنویسید