اتهامی که ایران و اروپا در دیپلماسی تنش‌آلود این روزها هر یک متوجه دیگری می‌داند؛
خطای ادراکی در تشخیص ماهیت حقوق بشر
اتحادیه اروپا یکی از کنشگران تاثیرگذار در حوزه روابط بین‌الملل است و به زعم خود همواره در راستای تحقق حقوق بشر و ارتقای دمکراسی در کشورهای مختلف می‌کوشد. مقوله حقوق بشر به ظاهر از مبانی وجودی اتحادیه اروپا عنوان شده و کشورهای اروپایی سعی می‌کنند تا نقشی سنتی برای خود در پی‌ریزی و طرح این مسأله در عرصه بین‌الملل تعریف کنند. در روابط با ایران پس از انقلاب، موضوع حقوق بشر هر از گاهی به بهانه تنش میان دو طرف تبدیل شده است. این اتحادیه ایران را درموارد بسیاری ناقض حقوق بشر می‌داند و ایران متقابلا نه تنها این اتهام را برنمی‌تابد که اروپا را در این مقوله تابع استاندارهای دوگانه می‌شناسد و به هشدارهای این نهاد وقعی نمی‌نهد و پاسخ‌هایی تند می‌دهد. این روزها درپی مرگ مهسا امینی و با شکل‌گیری اعتراضات در ایران و برخوردهای بعضا قهری با معترضان؛ مقوله حقوق‌بشر به چالشی جدی و صحنه رویارویی دیپلماتیک میان ایران و اروپا تبدیل شده است. از آن سو اروپایی‌ها در حمایت از معترضان ایرانی و محکومیت آنچه نقض گسترده حقوق بشر در ایران می‌نامند، تلاش‌های گسترده‌ای به عمل می‌آورند، بر دامنه تحریم‌ها می افزایند، توئیت می‌زنند، جلسه تشکیل می‌دهند و ... و از این سو مقامات وزارت خارجه به‌ویژه وزیر و سخنگو، خستگی‌ناپذیر در مقام پاسخگویی برمی‌آیند و در مقابل این به اصطلاح رایج «مداخله‌جویی»، واکنش‌های تندی بروز می‌دهند.
با تشدید کنش‌های کشورهای اروپایی نسبت به حوادث اخیر ایران، دیروز مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران نیز به میدان آمد و در پیامی با اشاره به هشت سال جنگ ایران و عراق، از رویکرد مقامات کشورهای غربی نسبت به حقوق بشر در ایران انتقاد کرد
اظهارات مکرون اتهام‌زنی سیاسی و مداخله‌جویانه است
در تازه‌ترین نمونه از این دست، سخنگوی وزارت خارجه دیروز اظهارات روز پنجشنبه رئیس‌جمهور فرانسه در خصوص تحولات اخیر ایران را اتهام‌زنی سیاسی، مداخله‌جویانه و مشوق خشونت‌طلبان و قانون‌شکنان دانست و آن را محکوم کرد.
ناصر کنعانی با اشاره به اینکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حق اعتراضات مسالمت‌آمیز به رسمیت شناخته شده است، گفت: «جای تعجب است که رئیس‌جمهور و برخی مقامات دولت فرانسه در تحولات اخیر ایران، اقدام نیروهای حافظ امنیت در برخورد با خشونت‌طلبان و اغتشاشگران را محکوم کرده و دولت ایران را به پرهیز از خشونت و رعایت حقوق آشوبگران فرامی‌خوانند، اما همزمان در واکنش به اعتصابات کارگری در بخش نفت و گاز و پالایشگاه‌های فرانسه، مقامات این کشور از جمله سخنگوی دولت، کارگران را تهدید می‌کنند که در صورت پایان ندادن به اعتراضات و اعتصابات، با اِعمال زور به اعتصابات پایان می‌دهند!»
وی ادامه داد: «این یک نفاق آشکار است و یک بار دیگر ثابت می‌کند که حقوق بشر در قاموس بسیاری از دولت‌های مدعی در غرب، بازیچه و ابزاری برای دستیابی به اهداف سیاسی و مداخله‌جویی در امور دیگر کشورها بیش نیست.»
پاسخ کنعانی در واکنش به این توئیت رئیس‌جمهور فرانسه صورت گرفت که مدعی شده بود: «برای زنانی که شجاعت شروع به کنار گذاشتن حجاب کردند و جلوی اسلحه رفتند. برای جوانان و مردانی که برای حقوق زنان مبارزه می‌کنند، برای آن چه که در این مبارزه جهانی است، فرانسه سرکوب‌های رژیم ایران را محکوم می‌کند.»
توئیت مرد اول اروپا در پی ناآرامی‌های اخیر در ایران
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز روز جمعه در توئیتی با اشاره به گفت‌وگوی خود با وزیر خارجه ایران، در اظهاراتی خواستار آزادی «معترضان ایرانی» شد.
کنعانی در واکنش به اظهارات مکرون: «این یک نفاق آشکار است و یک بار دیگر ثابت می‌کند که حقوق بشر در قاموس بسیاری از دولت‌های مدعی در غرب، بازیچه و ابزاری برای دستیابی به اهداف سیاسی و مداخله‌جویی در امور دیگر کشورها بیش نیست»
جوزپ بورل، نوشت: «با امیرعبداللهیان صحبت کردم تا پیام واضح و موضع متحد اتحادیه اروپا را ابراز کنم. مردم در ایران حق اعتراض مسالمت‌آمیز و دفاع از حقوق اساسی‌شان را دارند.
وی در ادامه همچنین خواستار آزادی معترضان و دسترسی ایرانیان به اینترنت شد.
همچنین پنجشنبه هفته گذشته پارلمان اروپا قطعنامه‌ای را در ارتباط با حوادث اخیر در ایران صادر کرد که واکنش تند مقامات جمهوری اسلامی ایران را در پی داشت.
در ادامه سه کشور اروپایی طرف برجام، شامل انگلیس، فرانسه و آلمان روز گذشته بر سر تحریم جدید ایران به بهانه حقوق بشر و آنچه سرکوب اعتراضات در ایران خواندند، توافق کردند.
سخنگوی وزارت امور خارجه قطعنامه پارلمان اروپا را متضمن پیشداوری‌های یک‌جانبه و بی پایه در قبال جمهوری اسلامی ایران و از اساس مردود و فاقد ارزش دانست.
ناصر کنعانی، در صفحه اینستاگرام خود نیز «مداخله سایر کشورها در امور داخلی» ایران را محکوم کرد و با بیان اینکه «اعتراض» هم ماهیت متفاوتی دارند و هم نتایجی متفاوت گفت: در دگرگونی اوضاع و فراز و فرود زمانه، دولت و ملت ایران دوستان و دشمنان خود را بهتر می‌شناسد.
واکنش مرندی با استناد به جنگ عراق
با تشدید کنش‌های کشورهای اروپایی نسبت به حوادث اخیر ایران، دیروز مشاور تیم مذاکره‌کننده ایران نیز به میدان آمد و در پیامی با اشاره به هشت سال جنگ ایران و عراق، از رویکرد مقامات کشورهای غربی نسبت به حقوق بشر در ایران انتقاد کرد.
سید محمد مرندی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: می‌دانیم که رژیم‌های غربی به طور جدی نگران حقوق‌بشر در ایران هستند. وقتی آنها [در جنگ هشت ساله ایران و عراق] به صدام تسلیحات شیمیایی دادند، اطمینان حاصل کرده بودند که مطابق بالاترین استانداردهای اروپایی باشد.
پرواز پهپادها در آسمان حقوق بشر
مدتی است که ادعای اوکراین مبنی بر استفاده روسیه از پهپادهای ایران در جنگ و کشتار مردم این کشور نیز به چالش دیگر حقوق‌بشری ایران تبدیل شده است.
روز پنجشنبه وزارت امور خارجه فرانسه فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، را نقض قطعنامه شورای امنیت دانست و با تکرار ادعای اتحادیه اروپا در مورد استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین اعلام کرد که فروش این پهپادها به روسیه، ناقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در تأیید توافق هسته‌ای است.
وزارت امور خارجه فرانسه همچنین تاکید کرد که پاریس با شرکایش در اتحادیه اروپا برای چگونگی پاسخگویی به این مساله در حال هماهنگی است.
پیشتر، پیتر استانو سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن تکرار ادعای پرواز پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین، درباره تبعات همکاری تسلیحاتی ایران و روسیه هشدار داد.
پیام تهدیدآمیز و محرمانه ایران به اروپا
در ادامه واکنش‌ها و اعتراضات مقامات ایرانی، دیروز اما خبر جدیدی منتشر شد. پولیتیکو مدعی شد که تهران در نامه‌ای به برخی دیپلمات‌های اتحادیه اروپا هشدار داده که در صورت وضع تحریم جدید علیه تهران به بهانه آنچه اروپا برخورد معترضان ایرانی خوانده ممکن است «روابط دوجانبه ادامه پیدا نکند».
به گزارش پولیتیکو، ایران این هفته به طور خصوصی دیپلمات های اتحادیه اروپا را تحت فشار قرار داد تا تحریم‌ها علیه تهران را به دلیل (آنچه اروپا برخورد معترضان خوانده ) کنار بگذارند و به دیپلمات‌ها هشدار داد که این اقدام ممکن است روابط اروپا با این کشور را قطع کند.
در متن نامه‌ای که به گروهی از سفرای اتحادیه اروپا فرستاده شده و توسط POLITICO مشاهده شده است، هشدار داده شده است: «اگر اروپا نکات ظریف وضعیت فعلی را در نظر نگیرد، عواقب آن جدی خواهد بود و روابط دوجانبه ممکن است پس از آن دوام نیاورد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه نامه مشابهی را از حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران دریافت کرد که توسط پولیتیکو نیز مشاهده شد.
چندین دیپلمات اروپایی تایید کردند که این پیام را از سوی سفیر ایران دریافت کرده‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید