امیر عبداللهیان: به تعلل عربستان در انتقال شهید ایرلو اعتراض می‌کنیم
بازگشت و مرگ پرحاشیه آقای سفیر
مژگان امیدی
خبر درگذشت حسن ایرلو، سفیر
۶۳ ساله ایران در یمن، دو روز پس از انتشار خبر بازگشت پرحاشیه‌اش به کشور اعلام شد. بر اساس آنچه گفته‌شده ایرلو به دلیل ابتلا به کرونای حاد و بازگشت دیرهنگام درگذشت. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در این ارتباط اعلام کرد: شهید ایرلو که از جانبازان شیمیایی جنگ تحمیلی نیز بود در محل مأموریت خود به کرونا مبتلا شد و به دلیل همکاری دیرهنگام برخی کشورها، متأسفانه در شرایط نامناسبی به کشور بازگشت و به رغم به‌کارگیری همه مراحل درمانی برای بهبود وضعیت بیماری ایشان، سحرگاه امروز به فیض شهادت نائل آمد.
به نظر می‌رسد منظور خطیب‌زاده از همکاری دیرهنگام برخی کشورها در انتقال حسن ایرلو به ایران برای درمان، ائتلاف سعودی و در رأس آن دولت عربستان است.
بازگشت سفیر ایران در یمن اما با روایت‌های مختلفی همراه بود. برخی از رسانه‌های خارجی مدعی شده بودند انصارالله یمن خواستار بازگشت حسن ایرلو به تهران شده و به مقام‌های عربستان اطمینان داده که دیپلمات جدیدی جایگزین آقای ایرلو نمی‌شود!
بحران یمن از مسائل بسیار مناقشه‌برانگیز در سال‌های اخیر میان ایران و عربستان بوده است. در رابطه با خروج سفیر ایران در یمن محمد عبدالسلام سخنگوی حوثی‌ها در توییتی نوشته بود بر اساس توافقی میان ایران و (عربستان) سعودی که از طریق تماس‌ها در عراق به دست آمد، سفیر ایران در صنعا به دلیل مشکلات سلامتی به یک هواپیمای عراقی منتقل شد.پیشتر خبرگزاری فرانسه به نقل از مقام‌های عربستان و ایرانی گزارش داده بود که سفیر ایران برای معالجات کووید استثنائا اجازه یافته است علیرغم انسداد هوایی اعمال‌شده از سوی ائتلاف عربستان به خارج پرواز کند. همچنین گزارش شد سفیر ایران در یمن با هواپیمای عراقی یمن را ترک کرد.روزنامه وال‌استریت ژورنال اما گزارش داده بود حسن ایرلو ظاهراً به دلیل تنش با شورشیان حوثی که موردحمایت ایران هستند و کنترل پایتخت، صنعا، را در دست دارند از این کشور خارج می‌شود. سخنگوی وزارت خارجه ایران اما گمانه‌زنی‌های سیاسی در این مورد را خبرسازی‌ها و جوسازی‌های رسانه‌ای عنوان کرده بود. سعید خطیب‌زاده با رد برخی اخبار منتشرشده از سوی رسانه‌های غربی در مورد وجود اختلاف بین ایران و انصارالله یمن گفت: روابط ایران با دولت نجات ملی یمن از هر زمانی مستحکم‌تر است.
خطیب‌زاده، در نشست هفتگی خود با رسانه‌های داخلی و خارجی در پاسخ به سؤالی در مورد گزارش برخی رسانه‌های غربی در مورد روابط ایران و انصارالله یمن و همچنین ادعاهای آن‌ها در مورد سفیر ایران در یمن و این‌که او به خاطر کرونا به تهران بازنگشته است، بلکه بازگشت او به دلیل اختلافات بین ایران و انصارالله بوده است، تصریح کرد: روابط ایران و دولت نجات ملی یمن از هر زمان دیگری مستحکم‌تر و به هم نزدیک‌تر است. ایران کماکان متعهد است به مردم یمن با همه ابزارهای سیاسی و اقتصادی کمک کند و آن‌هایی که این خبرسازی‌ها را می‌کنند بهتر است توجه کنند، تنها راه کمک به موضوع یمن توجه به خواست و اراده مردم یمن است.
به تعلل عربستان اعتراض می‌کنیم
در همین ارتباط وزیر خارجه دیروز با انتقاد از تعلل عربستان و برخی از دستگاه‌های اجرایی این کشور در انتقال سفیر ایران در یمن به کشور اظهار کرد: متاسفانه طرف سعودی در ارتباط با این موضوع خیلی دیر تصمیم گرفت و برخی دستگاه‌های اجرایی عربستان سعودی در این زمینه تعلل کردند. ما اعتراض خودمان را بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی به صورت رسمی در این زمینه اعلام می‌کنیم.
حسین امیر عبداللهیان در حاشیه مراسم رسمی تشییع حسن ایرلو، در محل وزارت خارجه که با حضور خانواده وی و تعدادی از مقامات وزارت خارجه برگزار شد، به شهادت سفیر ایران در یمن بر اثر ابتلا به کرونا اشاره کرد و گفت: اتفاقی که در مورد ایرلو رخ داد این بود که ما چند روزی پیگیر بودیم که مجوزی از طریق یک کشور ثالث بگیریم که یک فروند هواپیما از طریق ایران یا کشور دیگری بتوانیم ایشان را سریع به بیمارستان مجهزی در ایران برای درمان منتقل کنیم.
از حسن ایرلو چه می‌دانیم؟
آن گونه که خبرگزاری ایسنا نوشته در مورد سفیر ایران در یمن اطلاعات پراکنده و بعضاً نادرستی ازجمله نام مستعار وی در فضای مجازی و رسانه‌ای وجود دارد. ولی آنچه در مورد وی به صورت رسمی منتشر شده است به این شرح است: ایرلو متولد ۱۳۳۷ شهرری و از دیپلمات‌های باسابقه وزارت خارجه و کارشناس ارشد حوزه عربی و شبه‌جزیره عرب بوده است. مسئول میز یمن در وزارت امور خارجه ایران پس از آغاز جنگ در سال ۲۰۱۵ در این کشور، هماهنگ‌کننده کمک‌های انسان‌دوستانه ایران به یمن پس از آغاز جنگ (اعزام هواپیماهای کمک‌رسانی و کشتی نجات و پس‌ازآن کمک‌رسانی با هماهنگی سازمان ملل و ...) از دیگر فعالیت‌های ایرلو است.
ایرلو همچنین پیش از تصدی این سمت، معاون دستیار ویژه وزیر خارجه در امور یمن در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹ بوده است. حدود یک سال بعدازاین که دولت نجات ملی یمن در تاریخ ۲۶ مردادماه ۱۳۹۸ ابراهیم محمد الدیلمی را به عنوان سفیر فوق‌العاده و سفیر تام‌الاختیار جمهوری یمن در ایران انتخاب کرد. ایران نیز بعد از پنج سال سفیر جدید خود در یمن را راهی این کشور کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در اواخر مهرماه ۱۳۹۹ در نشست رسانه‌ای خود با خبرنگاران گفت: حسن ایرلو سفیر تام‌الاختیار و فوق‌العاده جمهوری اسلامی ایران در یمن وارد صنعا شده و به زودی رونوشت استوارنامه خود را به آقای هشام شرف وزیر خارجه دولت نجات ملی و استوارنامه خود را به آقای مهدی مشاط رئیس شورای عالی سیاسی یمن تقدیم خواهد کرد.
در همین چارچوب حسن ایرلو هشتم آبان ماه ۱۳۹۹ به عنوان سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در یمن رونوشت استوارنامه خود را تقدیم هشام شرف، وزیر خارجه دولت نجات ملی یمن کرد و در ۱۴ آبان ۱۳۹۹ استوارنامه خود را به مهدی مشاط رئیس شورای عالی سیاسی یمن نیز تقدیم کرد.
تحریم ایرلو و جوسازی
رسانه‌های آمریکایی و عربی
آمریکا اما در ادامه موضع‌گیری‌های خود علیه سفیر ایران در یمن، در ۱۸ آذرماه اقدام به تحریم حسن ایرلو کرد چنان‌که وزارت خزانه‌داری آمریکا در این ارتباط اعلام کرد این کشور حسن ایرلو، سفیر ایران در یمن را تحت تحریم‌های خود در ارتباط با تروریسم قرار داده است.
آمریکا در ادامه موضع‌گیری‌های خود علیه سفیر ایران در یمن، در ۱۸ آذرماه اقدام به تحریم حسن ایرلو کرد؛ وزارت خزانه‌داری آمریکا در این ارتباط اعلام کرد این کشور حسن ایرلو سفیر ایران در یمن را تحت تحریم‌های خود در ارتباط با تروریسم قرار داده است
ترامپ نیز چهارشنبه ۳۰ مهرماه ۱۳۹۹ در واکنش به انتخاب حسن ایرلو به عنوان سفیر ایران در یمن در اظهاراتی مدعی شد: حکومت ایران یک عضو سپاه پاسداران را تحت عنوان سفیر به صنعا، پایتخت یمن فرستاده است.
سخنگوی وقت وزارت امور خارجه آمریکا در صفحه توییتر خود نوشت: حکومت ایران حسن ایرلو، یک عضو سپاه و مرتبط با حزب‌الله لبنان را تحت‌پوشش سفیر به یمن، قاچاقی به نزد شبه‌نظامیان حوثی فرستاده است.
پس‌ازآن در جریان بازگشت سفیر ایران در یمن نیز رسانه‌های خارجی به نقل از مقامات سعودی مدعی شدند: درخواست شبه‌نظامیان حوثی می‌تواند نشانه‌ای از تنش بین این گروه و تهران باشد. یک مقام دیگر فعال در منطقه نیز گفت آقای ایرلو تبدیل به یک مشکل سیاسی و مایه فشار و استرس بر گروه حوثی شده است.بر اساس این گزارش‌ها، حسن ایرلو در برنامه‌ریزی برای عملیات گروه حوثی مشارکت جدی داشته ولی حضور او، در یمن این تصور منفی را تقویت کرده که گروه حوثی از تهران دستور می‌گیرد. پیش از این، معمر الاریانی، وزیر اطلاع‌رسانی یمن، از آقای ایرلو به عنوان حاکم مناطق تحت نفوذ حوثی‌ها نام‌برده و رهبران این گروه شبه‌نظامی را دکور خوانده بود.
ابراهیم الدیلمی سفیر یمن در ایران نیز روز یکشنبه با رد ادعاهای رسانه‌های خارجی مبنی بر بازگشت حسن ایرلو سفیر ایران در صنعا به دلیل وجود اختلاف بین تهران و صنعا، تأکید کرد که روابط دو کشور به سرعت درحال توسعه و ادعاهای مطرح‌شده سخیف است. سفیر یمن در ایران در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: نیروهای متجاوز ائتلاف پیش از بازگشت سفیر ایران از صنعا با طرح چنین شایعاتی سعی در خنثی کردن اقدام بشردوستانه انتقال سفیر ایران که به کرونا مبتلا شده است را داشتند. وی گفت: نباید در مورد چنین حرف‌های سخیفی که رسانه‌های آمریکایی عادت کرده‌اند هرچند وقت یک‌بار برای ماهی گرفتن از آب گل‌آلود و مسموم کردن فضا پخش کنند، اظهارنظر کنیم. سفیر یمن در تهران نیز تأکید کرد که روابط صنعا و تهران به سرعت درحال‌توسعه است.
اکنون با توجه به فوت حسن ایرلو، باید منتظر ماند که جانشین وی در یمن چه کسی خواهد بود و دستگاه سیاست خارجی ایران، به همراه دیگر دستگاه‌های مسئول چه تصمیمی در این زمینه خواهند گرفت؟
دیدگاه تان را بنویسید