بررسی دوربین‌ها برای نصب در سایت تسای کرج آغاز شد
گام نخست به سوی توافق
مریم علیزاده منصوری
هفته‌ای که گذشت تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در شرایطی خیابان‌های آذین‌بندی شده وین در آستانه کریسمس را ترک کرد و راهی ایران شد تا بلندترین شب سال را در کشور سپری کند که خواستار توقف مذاکرات برای استراحت و رایزنی شده بود.به این ترتیب دور هشتم مذاکرات هسته‌ای در حالی 11 روز دیگر از سر گرفته خواهد شد که ایران امیدوارانه از رسیدن به یک توافق خوب ولو موقت سخن می‌گوید و اروپایی‌ها نومید از بازگشت به میز مذاکره هستند. بالاخره پس از روزها کشمکش میان تیم مذاکره‌کننده دولت رئیسی و هیئت مذاکره‌کننده 4+1 بدون حضور مستقیم آمریکا، سرانجام ایران روز چهارشنبه 24 آذر با نصب مجدد دوربین‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در شرکت تکنولوژی سانتریفوژ ایران (تِسا) واقع در کرج موافقت کرد و این چراغ سبز البته در قبال محکوم کردن حمله سایبری به سایت کرج توسط اسرائیل از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان داده شد.
و اکنون بنا است تا طی چند روز آینده عملیات نصب این دوربین‌ها انجام گیرد و از دیروز ایران فرایند بررسی‌های فنی و امنیتی دوربین‌ها پیش از نصب در کرج را آغاز کرد. هرچند آن طور که روز گذشته بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی اعلام کرده است «قرار نیست هیچ اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار گیرد و زمانی این اتفاق می‌افتد که تمام تحریم‌ها لغو شود».
ایران از روز یکشنبه فرایند بررسی‌های فنی و امنیتی دوربین‌ها را پیش از نصب در کرج آغاز کرده است. به هر روی نخستین گام برای رسیدن به یک توافق، هر چند به کندی و محتاطانه اما پیش از رسیدن زمستان مذاکرات، از سوی ایران برداشته شد
به‌هرروی نخستین گام برای رسیدن به یک توافق، هرچند به کندی و محتاطانه؛ اما پیش از رسیدن زمستان مذاکرات، از سوی ایران برداشته شد.
آغاز راستی‌آزمایی‌ها
روز گذشته سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ابتدای اظهاراتش پیرامون آغاز بررسی‌های فنی و امنیتی دوربین‌ها در مجتمع سانتریفیوژسازی کرج از حصول 3 شرط ایران توسط آژانس سخن گفت و اقدام داوطلبانه ایران برای تعویض دوربین‌های مخدوش شده را منوط به انجام بررسی‌های قضایی و امنیتی درباره ابعاد خرابکاری، محکومیت آن‌ها از سوی آژانس و بررسی فنی و امنیتی دوربین‌ها پیش از نصب دانست که بنا به گفته او به هر سه شرط جامه عمل پوشیده شده است. چراکه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست خبری روز پنجشنبه خود «اقدامات خشونت‌آمیز علیه تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم کرده و برای اولین بار یکی از دوربین‌ها را در مصاحبه خود به صورت کامل نشان داده و در مورد آن توضیحات مبسوطی ارائه کرده که به‌طور قطع متأثر از حساسیت‌های ایران بوده است».
حال نوبت ایران است تا در جهت جلب اعتماد غرب دست به اقدامی عملیاتی بزند به این دلیل که بنا به گفته خود سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان نصب و تعویض داوطلبانه دوربین‌ها دست مذاکره‌کنندگان هسته‌ای را پرتر می‌کند. پیش‌تر نیز در این خصوص امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به نحوه تعامل ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اینکه این سازمان بین‌المللی در مقاطعی از ابزار فنی برای تأثیرگذاری سیاسی بر گفتگوهای وین استفاده کرده است، اشاره‌کرده بود.
کارت حافظه در برابر لغو تحریم‌ها
گام نخست ایران در شرایطی در حال برداشته شدن است که دربرگیرنده یک شرط اساسی است مبنی بر اینکه کارت حافظه و اطلاعات ضبط‌شده توسط دوربین‌ها زمانی در اختیار آژانس قرار گیرد که بنا به گفته کمالوندی تمامی تحریم‌ها لغو و قانون «اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریم‌ها» عملیاتی شود. او دراین‌باره اظهار داشته است که دوربین‌های مجتمع کرج فرا پادمانی هستند و به همین دلیل، آژانس به اطلاعات آن دسترسی نخواهد داشت. هیچ دوربین آنلاینی وجود ندارد و این دوربین‌ها همچون دوربین‌های مداربسته منازل و فروشگاه‌ها، عکس می‌گیرد نه به شکل دوربین‌های معمولی که به صورت زنده فیلم می‌گیرند ولی دوربین‌های «کرج» به‌گونه‌ای است که گویی «در یک منطقه تمرکز شده» و در هر 10 ثانیه یک فریم عکس می‌گیرد. کمالوندی درعین‌حال از دسترسی محدود آژانس به اطلاعات دوربین‌ها سخن گفته و خاطرنشان کرده است: «در مواقعی که راجع به تعداد تولیدات هسته‌ای اتفاق نظر داریم، سراغ دوربین‌ها نمی‌روند ولی درجایی که اختلاف نظر وجود دارد، دوربین‌ها را تحت نظر حفاظت و امنیتِ ایران بررسی می‌کنند و سپس کارت حافظه در مهروموم مشترک قرار می‌گیرد و بینندگان تصاویر دوربین‌ها حتی یک فریم عکس را همراه خود به خارج از کشور منتقل نمی‌کنند.»
رئیس سازمان انرژی اتمی: کارت حافظه و اطلاعات ضبط شده توسط دوربین‌ها زمانی در اختیار آژانس قرار گیرد که بنا به گفته کمالوندی تمامی تحریم‌ها لغو و قانون «اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریم‌ها» عملیاتی شود
ماجرای کارت حافظه مفقودشده
آن گونه که مقامات کشور می‌گویند در تیرماه امسال اقداماتی خرابکارانه از سوی اسرائیل در مجتمع سانتریفیوژسازی کرج (تسا) رخ‌داده که منجر به تخریب هر 4 دوربین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شده است و به گفته گروسی در نشست خبری روز جمعه، ایران هر چهار دوربین را از محل‌های نصب‌شده برداشته و آن‌ها را به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان داده، اما دوربینی که از بین رفته بخش ذخیره و حافظه‌ای که تصاویر را در آن نگهداری می‌کند، نداشته است و همین امر موجب شده است تا آژانس و کشورهای غربی از ایران توضیح بخواهند. در همین راستا یک روز پس‌ازاین نشست خبری، یک مقام مطلع در سازمان انرژی اتمی در واکنش به سخنان گروسی اظهار داشت که «کارت حافظه مورد ادعای مدیرکل آژانس در عملیات خرابکاری منهدم شده و اتفاقاً آژانس باید پاسخ بدهد که چرا از ظرفیت‌هایش برای ممانعت از این‌گونه عملیات خرابکارانه که منشا آن هم مشخص است استفاده نمی‌کند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علاوه بر وظایف نظارتی، مسئولیت‌های صیانتی در خصوص اعضای آژانس را هم بر عهده دارد و در این خصوص باید این نهاد پاسخگو باشد که چرا مانع تهدید سایت‌های هسته‌ای ایران نشده و اقدام مؤثری در این راستا انجام نداده است». کمالوندی نیز در اظهارات روز گذشته خود ضمن اشاره به این اتفاق، عنوان کرد که «اگر دوربین آژانس متحمل خسارت شده است، باید سراغ آن‌هایی برود که خرابکاری کرده‌اند و از آن‌ها پاسخ بخواهد. ما جواب آژانس را بعداً - زمانی که رسماً اعلام شود - خواهیم داد؛ چراکه از طریق تریبون‌های رسانه‌ای با یکدیگر حرف نمی‌زنیم.»
حذف اسرائیل
با یک رنگ شدن سپهر سیاست کشور و همزبانی همه ارگان‌ها با یکدیگر امید آن می‌رود که دیگر سنگ‌اندازی به مسیر مذاکرات از سوی هیچ نهادی صورت نگیرد و گفت و گو با غرب هر چه سریع‌تر به فرجامی مطلوب برسد چرا که این اتفاق بنا به گفته کارشناسان عرصه سیاست و اقتصاد تاثیر مستقیمی بر معیشت مردم می‌گذارد. ایران نیز خیلی دیر اما به هر جهت در حال برداشتن نخستین گام است. با این وجود برخی همفکران دولت مانند برخی نمایندگان مجلس بر این باور باشند که بدون ساختن چالش برای قدرت‌های دیگر موفقیت مطلوبی را به دست نمی‌آوریم.» بدین سان به نظر می‌رسد ایران پس از سپری کردن یک یلدای طولانی، مذاکرات زمستانی مفصل و مطولی را در پیش داشته باشد اگر بنا باشد نسخه‌هایی که از سوی چهره‌ها و نگاه‌های مختلف پیچیده می‌شود را برای بیمار محتضر برجام به کار گیرد.
دیدگاه تان را بنویسید