پیام اصلی سناریوهای «زمین سوخته» و «دولت مظلوم»؛
ازدولت رئیسی انتظار زیادی نداشته باشید (!)
محبوبه ولی
دیروز در خبرها آمده بود که «سیمان کمیاب شد»؛ به دنبال آن مسکن هم برای چندمین بار گران خواهد شد. چشم ایرانی‌جماعت باز هم به پراید ۱۴۰ میلیونی روشن شده؛ شهرهای خوزستان برای چندمین سال پیاپی صحنه اعتراضات به بی‌آبی شده است. مرگ و میر ناشی از کرونا دوباره به بالای ۲۰۰ فوتی صعود کرده است. کسب و کارها خوابیده؛ بازار راکد است. این بلبشوی تازه مزین به بی‌برقی هم هست و در نهایت همه اینها در انتظار آمدن ابراهیم رئیسی است که در آستانه ورود به پاستور به سر می‌برد. در برابر این انتظار اما صداهایی از اطراف و اکناف رئیسی بلند است، حامل این پیام که «از دولت رئیسی انتظار چندانی نداشته باشید» چون او وارث یک زمین سوخته است و چه بسا «مظلوم‌ترین» دولت است! ظاهرا این دیگر تبدیل به سنتی محکم در دولت‌های جمهوری اسلامی شده که وعده، وعیدها و مژده «زندگی شیرین» را اختصاص دهند به ایام انتخابات و درنهایت چند روز بعد از آن و هر چه موعد کار نزدیک‌تر می‌شود، این وعده‌های فریبنده جای خود را به آه و ناله‌ها از دست دولت قبل دهند؛ آه و ناله دولتمردان و حلقه مریدانشان هم معمولا به دو دسته کلی تقسیم می‌شود؛ اول نالیدن از خزانه خالی‌ای که دولت قبل به جای گذاشته و دوم اینکه «نگذاشتند کار کنیم.» این پروسه‌ای بود که دولت حسن روحانی طی کرد. ورود به رقابت‌های انتخاباتی را با هزار وعده رنگین آغاز کرد و وقتی روی کار آمد تقریبا تا چندین سال، خالی بودن خزانه یکی از سرفصل‌های مهم اظهارات و سخنرانی‌های او و مقامات دولتش بود. از وقتی هم که قافیه به هم ریخت، آقایان معترض شدند که «نگذاشتند کار کنیم.» -البته در درستی بخشی از این اظهارات، بحثی نیست-نه تنها حسن روحانی، حتی محمود احمدی‌نژاد هم دولت را در حالی ترک کرد که معتقد بود نگذاشتند کار کند.
بازار در انتظار آمدن ابراهیم رئیسی است. در برابر این انتظار اما صداهایی از اطراف و اکناف رئیسی بلند است، حامل این پیام که «از دولت رئیسی انتظار چندانی نداشته باشید» چون او وارث یک زمین سوخته است و چه بسا «مظلوم‌ترین» دولت است!
کیهان می‌گوید دولت رئیسی مظلوم‌ترین دولت است
حالا چند روز مانده به تحلیف ابراهیم رئیسی، جریان نزدیک به او، به وضوح همین روال را کلید زده‌اند. مرحله اول را با کلیدواژه‌های نوتر، مثل «زمین سوخته» و «دولت مظلوم» شروع کرده‌اند. از نمایندگان مجلس گرفته تا حامیان رئیسی در دستگاه قضایی و دیگر نهادها طی روزهای گذشته به کرات گفته‌اند که روحانی زمین سوخته تحویل ابراهیم رئیسی می‌دهد.
برخی خلاقیت به خرج داده و سعی کردند به شکل دیگری آن را بیان کنند. مثلا مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرده: برخی می‌گویند که روحانی زمین سوخته را تحویل دولت بعدی می‌دهد اما بنده معتقدم «روحانی اصلا زمینی باقی نگذاشته که بخواهد به دولت بعدی تحویل دهد.» به گفته او روحانی بودجه را پیش‌خور کرده و دولت رئیسی با مشکلات جدی بودجه‌ای مواجه خواهد بود. سعید عمرانی، معاون قضایی دادستان کل کشور هم 10 روز پیش در نشست «بررسی و افشای حقوق بشر آمریکایی»، با بیان اینکه نگران هستیم در این یک ماه باقی مانده از دولت، ذخایر ما را خالی کنند، گفت: بعضی می‌گفتند که دولت را با خزانه خالی تحویل گرفته‌اند و من می‌گویم این سید خدا [آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور منتخب مردم] خزانه‌ای را تحویل می‌گیرد که فقط یک قلم بدهی آن 500 هزار میلیارد تومان اوراق قرضه است.
عبدالله گنجی، مدیرمسئول روزنامه جوان هم در توئیتی نوشت: «روحانی در بدو ورود به قدرت گفت خزانه خالی را تحویل گرفته است. اگر روحانی خزانه خالی تحویل گرفت رئیسی باید دنبال جای خزانه بگردد.»
کیهان هم پا را از این فراتر گذاشت و در شماره روز پنجشنبه خود دولت رئیسی را مظلوم‌ترین دولت خواند. این روزنامه نوشت: آیا دولتی که به معنای واقعی کلمه در حال تحویل گرفتن «خرابه» است، کارش هنوز شروع نشده، آماج حملات بی‌امان است، هنوز روی کار نیامده، و دولتش تشکیل نشده، عمل به وعده‌هایش را می‌خواهند، وضعیتش، خاص نیست؟! دولتی که دستاوردهای احتمالی آینده‌اش، از هم‌اکنون مصادره می‌شود، چطور، مظلوم نیست؟!»
ذوالنوری: دولت سیزدهم زیر میز برجام نمی‌زند
این فغان از مظلومیت دولت ابراهیم رئیسی در حالی است که هنوز دولت او شروع به کار نکرده و از سوی دیگر دولت وی امکان توافق در وین را دارد؛ امکانی که حسن روحانی چهارشنبه گذشته در جلسه هیأت دولت گلایه داشت که از دولت وی گرفته شده است.
حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران نیز در گفت‌وگویی با خبرآنلاین اظهار کرد که دولت روحانی نتوانست موافقت کمیته تطبیق برجام که از سوی رهبری تعیین شده را جلب و از آن عبور کند و بدین ترتیب مذاکرات از دولت او گذشت.
کمیته تطبیق، کمیته‌ای است که قرار است مطابقت مذاکرات احیای برجام در وین را با قانون اقدام راهبردی مجلس و دستورات مقام معظم رهبری بررسی و در نهایت این مذاکرات را تایید کند. اخیرا دو تن از چهره‌های نزدیک به رئیسی نیز به این کمیته ملحق شده‌اند و با توجه به خط مشی رئیسی او قرابت بیشتری با این کمیته دارد تا حسن روحانی. از این رو رئیسی اختیارات بیشتری هم برای احیای برجام دارد و اتفاقا قصد احیای برجام را هم دارد؛ آنچنانکه خبرگزاری‌ها دیروز از قول ذوالنوری نوشتند که دولت سیزدهم زیر میز برجام نمی‌زند و مدعی ادامه برجام است.
انتقادات بی‌وقفه به دولت حسن روحانی، سطح انتظارات از دولت رئیسی را بیش از اینها بالا برده است؛ از این رو جریان حامیان رئیسی می‌کوشند تا انتظارات از او را تعدیل کرده و اتمام حجت کنند که از دولت رئیسی انتظار چندانی نداشته باشید
دعوای سیاسی و چالش افزایش سطح انتظارات
با این وجود چرا حلقه اطراف رئیسی از هم‌اکنون چنین دست به شکوه و ناله زده‌اند؟ بخشی از آن مربوط به بازی‌های سیاسی دو جناح است. اصلاح‌طلبان همواره اصولگرایان را متهم کرده‌اند به اینکه «زبان دنیا و مذاکره را بلد نیستند.» حال اصولگرایان این امکان را یافته‌اند که دولت اصلاح‌طلبان و حتی اعتدال‌گرایان را بکوبند که زمین سوخته به جای گذاشته است؛ بعد با استفاده از احیای برجامی که روحانی تا اینجای کار آن را ادامه داده، مدعی شوند که از زمین سوخته حاصل به دست آورده‌اند.
از سوی دیگر اوضاع اقتصاد چنان خراب است که اصولگرایان خود هم می‌دانند بسیاری از آنچه وعده می‌دهند، شعاری بیش نیست و بسیاری از زیرساخت‌ها و ملزومات توسعه چنان نیست و نابود شده‌اند که حتی در صورت احیای برجام نیز، بخش زیادی از وعده‌ها قابل تحقق نیست.
در جلسه چهارشنبه گذشته ابراهیم رئیسی با جمعی تحت عنوان «اساتید و نخبگان اقتصادی» نیز همین اوضاع خراب بیشترین نمود را در اظهارات اعضای حاضر در آن جلسه داشت. اظهارات اکثر آنها نقد دولت حسن روحانی بود. احمد توکلی هم که راهکار داد، پیشنهادش توزیع کارت هوشمند غذا، دارو، درمان و آموزش بین مردم بود.
مسعود نیلی هم در این نشست پیش‌بینی کرد که «اقتصاد ایران در آستانه وقوع یک شرایط تورمی شدید غیرقابل کنترل است.»
از سوی دیگر انتقادات بی‌وقفه به دولت حسن روحانی و وعده «زندگی شیرین زیر سایه دولت انقلابی»، سطح انتظارات از دولت رئیسی را بیش از اینها بالا برده است؛ از این رو جریان حامیان رئیسی می‌کوشند تا انتظارات از او را تعدیل کرده و اتمام حجت کنند که از دولت رئیسی انتظار چندانی نداشته باشید.
دیدگاه تان را بنویسید