محبوبه ولی

از گفته‌های نمایندگان مجلس درباره ورود به دولت، چنین برمی‌آید که اظهارات چندی ‍پیش رهبر انقلاب درباره عدم حضور نمایندگان در قوه مجریه را منعی برای کوچ به پاستور نمی‌بینند و حتی خود را برای آن آماده نیز کرده‌اند.

موضوع کابینه رئیسی، یکی از مباحث داغ این روزهای محافل سیاسی و رسانه‌ای است. رسانه‌ها و چهره‌های سیاسی انواع توصیه‌ها و مطالبات در این خصوص را مطرح می‌کنند؛ از اصرار بر تشکیل کابینه فراجناحی تا توجه ویژه به سهم زنان در کابینه.

همه منتظر هستند تا ببینند ابراهیم رئیسی چه کابینه‌ای خواهد چید؛ کابینه‌ای از اصولگرایان تندرو، اصولگرایان معتدل یا کابینه‌ای فراجناحی که البته این مورد آخر بعید به نظر می‌رسد. همزمان خبرهای غیررسمی درباره سهم‌خواهی‌های فردی و گروهی از ابراهیم رئیسی نیز به گوش می‌رسد؛ این خبرها یکی از اصلی‌ترین این گروه‌ها را مجلس شورای اسلامی معرفی می‌کنند.

حمایت تام و تمام بهارستان از ابراهیم رئیسی در جریان انتخابات ریاست جمهوری و اقداماتی مانند نامه دعوت از رئیسی برای شرکت در انتخابات با امضای ۲۳۰ نماینده، این اخبار را قوت بخشیده است. دیروز اما نظام‌الدین موسوی، سخنگوی هیأت رئیسه مجلس در واکنش به این خبرها و گمانه‌زنی‌ها با بیان اینکه «سهم‌خواهی در قاموس مجلس و دولت انقلابی نیست»، در توئیتر خود نوشت: بنده نویسنده نامه دعوت ۲۳۰ نماینده مجلس از آیت‌الله رئیسی بودم و بسیاری از امضاها را اینجانب اخذ کردم.

او تاکید کرد که امضاکنندگان آن نامه، هیچگاه به دنبال سهم از کابینه آتی نبوده و نیستند.

مهمترین پست‌های دولت سیزدهم برای بهارستانی‌ها

با این حال در میان گزینه‌هایی که برای حضور در ترکیب کابینه رئیسی مطرح می‌شوند، دست‌کم نام ۱۶ نماینده و مقام فعلی مجلس دیده می‌شود؛ پست‌هایی هم که برای آنها پیش‌بینی شده بالاترین مقام در وزارتخانه‌های مهم و حیاتی است.

از محمود نبویان برای وزارت اطلاعات، از الیاس نادران و احسان خاندوزی برای وزارت اقتصاد، از فریدون عباسی و علیرضا زاکانی برای سازمان انرژی اتمی، از امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی برای وزارت بهداشت و از علی نیکزاد برای معاون اولی یاد می‌شود.

از حسین امیرعبدالهیان که معاون قالیباف است نیز به عنوان گزینه‌ای برای وزارت خارجه نام برده می‌شود؛ هرچند که با وجود رقبای قوی‌تری مانند علی باقری‌کنی او شانس چندانی در این میان نخواهد داشت؛ اما به هر ترتیب وجود ۱۶ نام از نمایندگان مجلس در گمانه‌زنی‌های مربوط به کابینه رئیسی، احتمال کوچ تعدادی از این ۱۶ تن به پاستور را تقویت کرده است؛ به ویژه آنکه خود بهارستانی‌ها روی ناخوشی به این احتمالات نشان نداده‌اند.

رهبر انقلاب اسلامی چندی پیش در اولین سالگرد تشکیل مجلس یازدهم، در ارتباط تصویری با نمایندگان خطاب به آنها گفت: «یکی از آسیب‌ها ورود نمایندگان در مسائل اجرایی است...  حالا یک وقت در مواردی یک حالت اضطراری ممکن است رخ بدهد که آن موارد استثنایی را من کاری ندارم، امّا به ‌طور معمول نمایندگان محترم از این مسائل اجرایی باید کناره بگیرند. وارد شدن در این مسائل و با مسئول اجرایی در این زمینه گفت‌وگو کردن و توافق کردن و امثال اینها خطراتی دارد؛ از این بایستی اجتناب بشود.»

علی‌رغم تذکر رهبری به نمایندگان درباره ‍پرهیز از ورود به قوه مجریه، نمایندگان معتقدند که منعی در این خصوص وجود ندارد. نماینده صومعه‌سرا در این باره می‌گوید: دلیل نمی‌شود که اگر جایی دولت نیاز به ورود یک نماینده داشته باشد، آن فرد در دولت حاضر نشود

تعبیر روشن از این گفته‌های رهبری چنین بود که ایشان، نمایندگان مجلس را از ورود به دولت بر حذر داشته‌ و حتی تلویحا به مفسده‌های ناشی از آن نیز اشاره کرده‌اند.

ممنوعیتی از سوی رهبر انقلاب اعلام نشده

اکنون اما در آستانه تشکیل دولت جدید، برخی نمایندگان مجلس معتقدند که منعی برای ورود بهارستانی‌ها به پاستور وجود ندارد. کاظم دلخوش اباتری، نماینده صومعه‌سرا دیروز در این باره به ایلنا گفته است: «مقام معظم رهبری فرمودند نماینده‌ها فکر ورود به دولت را نکنند، اما دلیل نمی‌شود که اگر جایی دولت نیاز به ورود یک نماینده داشته باشد، آن فرد در دولت حاضر نشود.»

این نماینده مجلس ادامه داده: «همیشه سابقه داشته که اگر مجلس تشخیص دهد که نماینده‌ای را دولت در یک بخشی نیاز دارد و به حضور او رای دهد، آن نماینده می‌تواند به آن بخش برود و کمک کند؛ البته این کار با رأی مجلس امکان‌پذیر است.»

دلخوش اباتری درباره فقدان نماینده شهری که نماینده‌اش به دولت می‌رود نیز اظهار کرده که بر اساس پیش‌بینی قانون اگر نماینده‌ای فوت کند یا استعفا دهد، نماینده شهر همجوار یا رئیس مجلس می‌تواند مسئولیت آن حوزه را به عهده بگیرد.

بدین ترتیب به نظر می‌رسد مجلس خود را برای دادن رأی اعتماد به نمایندگانی که می‌خواهند وزیر شوند نیز آماده کرده است.

احسان خاندوزی هم که در نامش در صدر آن لیست ۱۶ نفره نمایندگان دیده می‌شود، چند روز پیش درباره تاکید رهبری به نمایندگان برای سکو نکردن صندلی مجلس برای رسیدن به جایگاه‌های اجرایی گفته بود: «اقتصاد به ما آموخته است که استفاده بهینه را از منابع بکنیم و در شرایط قحط‌الرجال می‌توان نیروهای متخصصی را برای کابینه معرفی کرد. در نهایت اگر رئیس‌جمهور فردی را از نمایندگان مجلس انتخاب کند، از نظر بنده ممنوعیت از سوی رهبر انقلاب اعلام نشده است.»

فریدون عباسی نیز موضع مشابهی دارد. او در این باره گفته است: «رهبر انقلاب اگر این تاکید را کردند برای اهمیت مجلس است ولی قطعا به این معنا که نماینده حتما در مجلس بماند، نیست. خوب است که ارتباط مجلس و دولت را تقویت کرده و نباید افراط و تفریط کرد. همه نباید از مجلس به دولت بروند اما راه را نباید بست.»

به نظر می‌رسد رئیسی در چینش کابینه سیزدهم، برخی نمایندگان مجلس را هم با خود از بهارستان به پاستور ببرد و اظهارات اخیر بهارستانی‌ها در این خصوص نیز نوعی مقدمه‌چینی برای این کوچ شبهه‌ناک از نهاد قانونگذار به نهاد اجرایی است

او که برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری نیز ثبت نام کرده و رد صلاحیت شده بود، احتمال حضورش در کابینه رئیسی را هم رد نکرده و آن را مشروط به شرایطی کرده است.

چه کسانی موفق به کوچ  خواهند شد؟

با این تفاسیر به نظر می‌رسد رئیسی در چینش کابینه سیزدهم، برخی نمایندگان مجلس را هم با خود از بهارستان به پاستور ببرد؛ اتفاقی که در دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد هم افتاد و این دست اظهارات بهارستانی‌ها نیز مقدمه‌چینی برای این کوچ شبهه‌ناک از نهاد قانونگذار به نهاد اجرایی است.

حال اینکه کدام یکی از این لیست طولانی نمایندگانی که نامشان در گمانه‌زنی‌ها به گوش می‌رسد، سوار قطار دولت شوند، به قدرت لابی و نفوذ آنها برمی‌گردد. برای نمونه بسیاری معتقدند که علیرضا زاکانی با توجه به حمایت‌هایش از رئیسی و انصرافش از کاندیداتوری به نفع او، در این زمینه دست بالا را دارد. حتی خبرهایی غیررسمی حاکی از این است که بسیاری از لیست‌هایی که نام نمایندگان در آنها دیده می‌شود با هدایت زاکانی در پشت پرده منتشر می‌شوند.

خودش درباره احتمال حضورش در کابینه رئیسی گفته است مرکز پژوهش‌های مجلس بهترین جای کشور است که دارم در آن نوکری می‌کنم.

او اما در جریان انتخابات ریاست جمهوری نیز کاندیدای پوششی بودنش را انکار کرده و گفته بود تا آخر در رقابت‌های انتخاباتی خواهد ماند. دست آخر اما انصراف داد. از این رو اظهارش درباره تمایل به «نوکری» در مرکز پژوهش‌ها به جای ورود به دولت را نمی‌توان چندان قابل اعتنا دانست!