محبوبه ولی

حال برخی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، حال همان درباری یونانی در داستان‌های اساطیری یونان باستان است که وقتی جایش را با پادشاه عوض کرد و مشغول عیش و عشرت در ضیافت شاهانه بود، دید که شمشیر تیزی درست بالای سرش با تار مویی از دم اسب آویزان است!

آن شمشیر اساطیری که به نام داموکلس معروف شده است، قرن‌هاست که خود را وارد ادبیات سیاسی و اقتصادی کرده و معرف تهدیدی همیشگی و بزرگ بعد از کسب یک توفیق است و کارکردش هم وارد آوردن فشار و در نهایت تسلیم کردن رقیب و وادار کردن او به عقب‌نشینی است.

درست مانند کاندیداهایی که با هزار ان قلت بالاخره از سد شورای نگهبان عبور کردند و وارد ضیافت انتخابات شدند؛ اما هرازگاهی سر که بلند می‌کنند آن شمشیر داموکلس را بالای سر خود می‌بینند. در تازه‌ترین نمونه امام جمعه موقت تهران برخی نامزدها را اشارت به آن شمشیر خطرناک کرده است!

موحدی کرمانی: در صحنه‌ای که دیدیم متاسفانه به شخص ایشان (ابراهیم رئیسی) اهانت‌های عجیب و غریبی شد. اینکه ایشان فلان است یا تحصیلاتش فلان قدر است؛ دروغ گفتند و به او اهانت و جسارت کردند. بترسید که گرفتار رد صلاحیت خود توسط شورای نگهبان شوید

به رئیسی اهانت و جسارت کردند

آیت‌الله موحدی کرمانی در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌ها، نامزدها را تهدید به رد صلاحیت کرده است. او با اشاره به اولین مناظره نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری 1400 گفته است صحنه درگیری که در آن مناظره وجود داشت، «صحنه دروغ، جسارت و اهانت بود و حقایقی که همه مردم آن را قبول داشتند و دارند را انکار می‌کردند.»

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با دفاع صریح و روشن از ابراهیم رئیسی تاکید کرده که او در قوه قضائیه مچ دزدها و گردن‌کلفت‌ها را گرفت و همه را به محاکمه کشاند، اموالی که دزدیده بودند را به بیت‌المال برگرداند و زمانی هم که تولیت آستان قدس بود، از مبلغ وافر و بسیار زیاد حق التولیه نزدیک به صفر دریافت می‌کرد و اصلاً چیز قابل ذکری از آن را استفاده نمی‌کرد و تمام آن را به فقیران و مستمندان می‌داد.

موحدی کرمانی پس از این شرح از رئیسی، ادامه داده: «حالا تماشا کنید در صحنه‌ای که دیدیم متاسفانه به شخص ایشان اهانت‌های عجیب و غریبی شد. اینکه ایشان فلان است یا تحصیلاتش فلان قدر است؛ دروغ گفتند و به او اهانت و جسارت کردند. فکر می‌کردند با دروغ گفتن و توسل به توهین می‌توانند رأی مردم را از او را بگیرند و به خودشان صادر کنند؟ خیلی این فکر احمقانه است.»

او در نهایت به نامزدهایی که به گفته وی در روند مناظره رویه اهانت در پیش گرفته‌اند، هشدار داد: «بترسید که گرفتار رد صلاحیت خود توسط شورای نگهبان شوید که در این صورت مبتلا به رسوایی و خواری در دنیا و عذاب الهی در آخرت خواهید شد.»

همتی و مهرعلیزاده مغضوب‌تر از قبل

تهدید موحدی کرمانی بر اساس اظهاراتی است که اعضای شورای نگهبان پیش از احراز صلاحیت‌ها درباره تداوم نظارت این شورا بر نامزدها و احتمال رد صلاحیت آنها حتی پس از احراز صلاحیت مطرح کردند.

طحان نظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان در این باره گفته بود: «چون مبنای شورا نظارت استصوابی است اگر در خلال مناظره‌های نامزدها مشخص شود فردی صلاحیت نداشته، یا صلاحیت داشته و الان اتفاقی پیش آمده که صلاحیتش را از دست داده، شورای نگهبان تا لحظات آخر هم می‌تواند صلاحیت را مورد بررسی و تجدید نظر قرار دهد.»

بدین ترتیب آن شمشیر داموکلس پیوسته و مداوم از تار موی اسبی بالای سر کاندیداها آویزان است؛ هر آن ممکن است آن تار موی اسب پاره شود و شمشیر رد صلاحیت روی سر نامزد مورد نظر فرود آید. از شواهد و قرائن هم برمی‌آید که نامزدهای مورد نظر این شمشیر همتی و مهرعلیزاده، دو نامزد اصلاح‌طلب هستند.

تهدیدها نسبت به کاندیداهای اصلاح‌طلب اما در حالی است که همزمان دولت و کاندیداهای اصلاح‌طلب هم مدعی هستند که در جریان مناظره‌ها به آنها جفا شده و تا این جای کار دست‌کم دولت، رئیسی و همتی خواستار وقت پاسخگویی شده‌اند

در جریان مناظره‌ها نیز این دو بودند که وارد چالش با ابراهیم رئیسی شده و اینک به واسطه آن بیش از پیش مغضوب کسانی چون موحدی کرمانی شده‌اند. اشاره مهرعلیزاده به مدرک تحصیلی ابراهیم رئیسی مورد انتقادات بسیار قرار گرفته است. او دیروز نیز این موضوع را تکرار کرد.

هشدارهای خاتمی و دادستانی

اظهارات چند روز پیش عبدالناصر همتی درباره حجاب هم تهدید احمد خاتمی، عضو فقیه شورای نگهبان را در پی داشت. همتی گفته بود: «چرا باید به دختر خانمی که وقت گذاشته و تحصیل کرده است، پیامک بدهیم و بگوییم شما حجابت را در ماشین رعایت نکردی و به او استرس وارد کنیم؟» احمد خاتمی واکنش تندی به آن نشان داد و گفت: «معنی ندارد کاندیدایی بگوید چرا خانمی که در ماشین نشسته را دعوت به حجاب می‌کنید؟ امر به حجاب هم امر به دین است و این کاندیدا بعدا می‌خواهد بیاید و قسم بخورد من به اسلام عمل می‌کنم. از کاندیداهای مورد تأیید می‌خواهم که مراقب حرف‌هایشان باشند و تخریب نکنند و تهمت نزنند و خلاف واقع نگویند.»

اینگونه هشدار و تهدیدها نه تنها از شورای نگهبان، بلکه از گوشه و کنار به گوش می‌رسد و فضای انتخابات را سخت تحت سانسور و تنگنا قرار می‌دهد. اولین خط و نشان از سوی ستاد کل نیروهای مسلح بود. سردار شکارچی، سخنگوی این ستاد اوایل خرداد با کاندیداها اتمام حجت کرد و گفت که آنها «به هیچ عنوان مجاز نیستند که برای جذب رأی به موضوعاتی مانند سرباز حرفه‌ای بپردازند.» او تاکید کرد که کاندیداها می‌دانند که نباید بعضی کلیدواژه‌هایی که صرفاً کاربرد انتخاباتی دارد را استفاده کنند.

البته دایره موضوعاتی که کاندیداها نباید به آنها بپردازند بسیار وسیع‌تر از بحث سرباز حرفه‌ای است و از همین رو بود که علی القاصی، دادستان تهران هم کاندیداها را تهدید کرده که اگر از خطوط قرمز نظام عبور کنند، «وفق موازین قانونی قاطعانه و بدون در نظر گرفتن موقعیت و جایگاه، با آنها برخورد خواهد شد.»

گفته‌های القاصی با انتقاد تند مهرعلیزاده و خیلی‌های دیگر مواجه شد و در نهایت قوه قضائیه اطلاعیه داد که اظهارات او توصیه بوده نه تهدید!

اما به هر حال نام آن را هرچه که بگذاریم، معنایش برای کاندیداها و مخاطبان روشن است.

جدال بر سر پنج دقیقه آنتن تلویزیون

تهدیدها نسبت به کاندیداهای اصلاح‌طلب اما در حالی است که همزمان دولت و کاندیداهای اصلاح‌طلب هم مدعی هستند که در جریان مناظره‌ها به آنها جفا شده و خواستار وقت پاسخگویی شده‌اند.

ابراهیم رئیسی یکشنبه‌شب در نامه‌ای به کمیسیون تبلیغات صداوسیما خواستار اختصاص زمان جهت پاسخگویی به اظهارات همتی و مهرعلیزاده در مورد وی در جریان مناظره اول شد و به نوشته‌ رسانه‌ها، «صدا و سیما اعتراض ستاد انتخاباتی رئیسی را وارد دانسته و اعلام کرده که پنج دقیقه زمان پاسخگویی به اظهارات آقایان مهرعلیزاده و همتی برای سیدابراهیم‌رئیسی منظور خواهد شد.» در مقابل عبدالناصر همتی در توئیتی با هشتگ‌های «آزمون عدالت» و «پنج در برابر یک» نوشت که «در جریان مناظره، نامزدهای پوششی به همراه نامزد اصلی، ۲۹ بار با بردن اسم بنده به من تهمت زدند.» او سپس با اشاره به وقت پنج دقیقه‌ای که به رئیسی داده شده، ادامه داد که «بنابر محاسبات انجام شده باید ۲۰ دقیقه فرصت اضافی برای پاسخگویی به بنده هم اختصاص یابد.» بدین ترتیب به نظر نمی‌رسد آن شمشیر داموکلس از جنگ و جدل‌ها کاسته و بر ادب سیاسی آقایان بیفزاید و کارکردش بیش از هر چیز سانسور و گسترده‌تر کردن دایره خطوط قرمز است.