محبوبه ولی

فردا مهلت 10 روزه شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت داوطلبان کاندیداتوری سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری به پایان می‌رسد و سخنگوی این شورا هم دیروز با اشاره به همین مسئله اظهار کرد که «جلسات شورای نگهبان برای بررسی صلاحیت‌ها فردا و پس فردا هم ادامه دارد و سه‌شنبه جلسه نهایی برگزار می‌شود.»

بدین ترتیب سه‌شنبه مشخص خواهد شد که از جمع کثیر داوطلبان کدام یک از فیلتر شورای نگهبان رد شده‌اند و به تبع گمانه‌زنی‌ها درباره این موضوع نیز پایان خواهد یافت. این گمانه‌زنی‌ها دقیقا پس از پایان ثبت‌نام داوطلبان شدت گرفت و در این مدت حدس و گمان‌ها و تحلیل‌های متنوعی درباره اینکه چه کسانی به فینال این رقابت راه پیدا خواهند کرد، مطرح شده است.

گرچه شورای نگهبان هر نوع گمانه‌زنی را فاقد اعتبار دانسته و چهره‌ها و رسانه‌ها را از این دست حدسیات بر حذر داشته اما به هر حال به نظر می‌رسد این اتفاق در فضای انتخاباتی نه تنها اجتناب‌ناپذیر است، بلکه هر چه به زمان اعلام نتایج نزدیک‌تر می‌شویم، بر شدت آن هم افزوده می‌شود به طوری که دیروز از عدم احراز صلاحیت کسانی که تایید صلاحیت آنها قطعی به نظر می‌آمد نیز خبر رسید. این افراد علی لاریجانی و محسن رضایی بودند.

تردید درباره سلامت رضایی و تابعیت دختر لاریجانی

سخنگوی شورای نگهبان در اظهارات دیروز خود اشاره کرده بود که «لازم است گزارش‌های کارشناسی بیشتری را ملاحظه کنیم.» به دنبال این اظهارات خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران در خبری علت تاخیر شورای نگهبان در تعیین تکلیف کاندیداهای قطعی را مربوط به بحث و بررسی وضعیت اقامت و تابعیت فرزند یکی از کاندیداها در آمریکا و احراز سلامت جسمی یک «کاندیدای باسابقه» عنوان کرده است.

رسانه‌ها نوشته‌اند که اشاره این خبرگزاری به فاطمه اردشیر لاریجانی، دختر علی لاریجانی و زندگی او در آمریکاست که پیشتر هم رسانه‌های جبهه پایداری نسبت به آن هشدار داده بودند.

منظور از «کاندیدای باسابقه» هم محسن رضایی است که ظاهرا اعضای شورای نگهبان نسبت به سلامت جسمی وی تشکیک دارند و این مورد نیز منجر به تاخیر در اعلام نامزدهای نهایی شده است.

قصد رضایی برای برطرف کردن نگرانی شورا

شورای نگهبان روزهای پرترافیکی را از جهت رفت و آمد داوطلبان و دیگران به این نهاد داشته است؛ چنانکه کدخدایی نیز دیروز گفت که «برخی از آقایان به شورای نگهبان مراجعه کردند و برخی به ‌صورت مکتوب اطلاعات دیگری را اضافه کردند و اگر نکته‌ای دارای ابهام است و یا مطلبی را خود فردِ ثبت‌نام‌کننده لازم می‌داند که توضیح دهد، با اعضا صحبت می‌کند و در طول هفته گذشته هم ملاقات‌هایی بوده و مطالبی را به‌ صورت مکتوب دریافت کردیم.» در جریان همین روند دیروز گفته شد که محسن رضایی قصد دارد طی ساعات آینده نگرانی اعضای شورای نگهبان را درباره سلامتی جسمی‌اش برطرف کند.

تردید درباره تایید صلاحیت محسن رضایی و علی لاریجانی در حالی است که این دو پیش از این نیز کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری بوده‌اند، تایید صلاحیت شده‌اند و در این دوره نیز در کنار ابراهیم رئیسی، سعید جلیلی، اسحاق جهانگیری، حسین دهقان، مسعود پزشکیان، عزت‌الله ضرغامی، محمد شریعتمداری و عبدالناصر همتی جزو 10 گزینه‌ای هستند که گفته شده درنهایت می‌توانند از فیلتر شورای نگهبان بگذرند.

گمانه‌زنی‌ها تنها تایید صلاحیت یکی از کاندیداها یعنی ابراهیم رئیسی را مسجل عنوان کرده‌اند که آن هم در نوع خود با حواشی همراه است؛ مهمترین حاشیه هم آن است که شش عضو حقوقدان شورای نگهبان با معرفی رئیس قوه قضائیه منصوب شده‌اند

مدارکی که علیه جهانگیری  به شورا رفته‌اند

خبرهای جدید اما در صورت صحت ممکن است این ترکیب را به هم بزند. در میان این 10 تن، تایید صلاحیت اسحاق جهانگیری نیز با ابهام مواجه شده است؛ برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی طی روزهای اخیر عنوان کرده‌اند که مدارکی دال بر تخلفات اسحاق جهانگیری را به شورای نگهبان ارسال کرده‌اند تا مانع از تایید صلاحیت او شوند.

از کاندیداهای پر سر و صدای دیگر که در مورد تایید صلاحیت او نیز تردید وجود دارد، سعید محمد، فرمانده پیشین قرارگاه خاتم است که از همان بدو ورودش به ماجرای انتخابات با انتقادات مقامات سپاه پاسداران و طرح این موضوع که او «تخلف» کرده است، مواجه شد. بعدتر هم با مصوبه شورای نگهبان درباره درجه نظامی نظامیانی که می‌خواهند وارد انتخابات شوند، بخت او برای تایید صلاحیت کمتر شد.

حتی بسیاری از اصولگرایان طی روزهای گذشته متفق‌القول گفته‌اند که «بعید است اعضای شورای نگهبان بر سر احراز صلاحیت محمد به توافق برسند.»

تکلیف یکسره تاجزاده و احمدی‌نژاد

گذشته از سعید محمد و کاندیداهایی که درباره تایید آنها از سوی شورای نگهبان تردید وجود دارد، گمانه‌زنی‌های روزهای گذشته حاکی از پیش‌بینی قطعی درباره برخی چهره‌های دیگر بودند. مصطفی تاجزاده و محمود احمدی‌نژاد دو چهره جنجالی این دوره از انتخابات ریاست جمهوری هستند که پیش از اعلام نظر نهایی شورای نگهبان، برخی تاکید می‌کنند که این دو به طور قطع رد صلاحیت خواهند شد.

خبرگزاری فارس علت تاخیر شورای نگهبان در تعیین تکلیف کاندیداهای قطعی را مربوط به بحث و بررسی وضعیت اقامت و تابعیت فرزند یکی از کاندیداها (علی لاریجانی) در آمریکا و احراز سلامت جسمی یک «کاندیدای باسابقه»(محسن رضایی) عنوان کرده است

درباره تاجزاده، علی شکوری‌راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت هفته گذشته در صفحه توئیتری خود نوشت که «ظاهرا شوراى نگهبان از همین ابتدا بررسى صلاحیت آقاى تاجزاده را از دستور خارج کرده است. این کار نه قانونى و نه در راستاى رویکرد افزایش مشارکت است. از مقام ‌معظم‌ رهبری تقاضا دارم که نگذارند کار به حکم حکومتى که محل مناقشه است بکشد. از همین حالا به شوراى نگهبان تذکر لازم را بدهند.»

در خصوص احمدی‌نژاد هم اخباری غیررسمی در فضای مجازی دست به دست می‌چرخد مبنی بر اینکه تمامی اعضای شورای نگهبان رأی به عدم صلاحیت او داده‌اند و تکلیف او از هم‌اکنون روشن است.

رئیسی و بالاترین احتمال تایید صلاحیت

این گمانه‌زنی‌ها تنها تایید صلاحیت یکی از کاندیداها یعنی ابراهیم رئیسی را مسجل عنوان کرده‌اند که آن هم در نوع خود با حواشی همراه است؛ مهمترین حاشیه هم آن است که شش عضو حقوقدان شورای نگهبان با معرفی رئیس قوه قضائیه منصوب شده‌اند. بر این اساس برخی مطرح می‌کنند که رئیسی در شرایطی نابرابر آرای لازم برای تایید صلاحیت در شورای نگهبان را کسب خواهد کرد.

در همین خصوص نجات‌الله ابراهیمیان، عضو حقوقدان شورای نگهبان دیروز به ایلنا گفت که «هیچ سلسله مراتبی بین آقای رئیسی و حقوقدانان شورای نگهبان وجود ندارد؛ حقوقدانان شورای نگهبان هیچ دستوری از رئیس قوه قضاییه نمی‌گیرند؛ برای همین هم هیچ معذوریتی برای بررسی صلاحیت وی ندارند.»

هرچند که با وجود این اظهارات نیز همچنان ابراهیم رئیسی گزینه‌ای محسوب می‌شود که احتمال تایید صلاحیت او بسیار بالاست. با این حال باید تا فردا منتظر ماند و دید که کدام یک از این احتمال، قطعیت پیدا می‌کنند.