محبوبه ولی

 

با اینکه کرونا اکنون دیگر منحصر به قم نیست و از این شهر به بسیاری از شهرها و حتی کشورهای اطراف نیز رفته است، اما همچنان این معما وجود دارد که چرا مسئولان حاضر به قرنطینه قم نشدند.

درباره تهران، محسن هاشمی، رئیس شورای شهر از همان ابتدا اعلام کرد که اگر آمار ابتلا به کرونا در تهران بالا رود، احتمال قرنطینه آن وجود دارد، اما درباره قم، مسئولان از همان اولین ساعات انتشار خبر فوت دو نفر بر اثر کرونا در این شهر، هرگونه احتمال قرنطینه قم را رد کردند.

محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت سی‌ام بهمن، زمانی که هنوز تعداد مبتلایان شناسایی شده افزایش نیافته بود، درباره احتمال قرنطینه شدن قم، به خبرنگاران گفت: «به هیچ وجه» چنین چیزی مطرح نیست.

سه روز بعد مینو محرز، عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی وزارت بهداشت گفت: «تصمیم‌گیری درباره قرنطینه قم با وزارت بهداشت نیست و ارگان‌های دیگر باید این کار را انجام دهند.» او البته این را هم اضافه کرد که درخواست قرنطینه باید از سوی وزارت بهداشت انجام شود.

چینی‌ها از قرنطینه راضی نیستند

مسئولان وزارت بهداشت اما مصرانه راهکار قرنطینه را رد می‌کنند؛ اما برای رد آن هنوز نتوانسته‌اند دلایلی که افکار عمومی را قانع کند، ارائه دهند.

ایرج حریرچی، دبیر ستاد ویژه مدیریت پیشگیری از آلودگی با ویروس کرونا و معاون وزیر بهداشت روز دوشنبه در نشستی خبری با بیان اینکه با قرنطینه به هیچ عنوان موافق نیستیم، گفت: «قرنطینه برای قبل از جنگ جهانی اول برای طاعون و وبا است و چینی‌ها نیز در حال حاضر از قرنطینه‌ای که شده راضی نیستند.» حریرچی این را هم افزود که «قرنطینه تبعاتی دارد» اما توضیح بیشتری درباره این تبعات نداد.

البته از توضیحات حریرچی مشخص نشد که چینی‌ها اگر از قرنطینه راضی نیستند، چرا آن را لغو نکردند!

قرنطینه مردم را از کار و زندگی می‌اندازد!

محمدمهدی گویا نیز به اقدام چین در قرنطینه ووهان اشاره کرد و گفت که به‌رغم این قرنطینه، باز هم ویروس کرونا در شهرهای دیگر چین پخش شد. او اظهار کرد که قرنطینه جز اینکه ایجاد ترس و نگرانی کند و مردم را از کار و زندگی بیندازد، فایده‌ای ندارد.

این اظهارات در حالی است که پزشکان و متخصصان دیگر تاکید می‌کنند که شاید قرنطینه نتواند به طور کامل جلو انتشار ویروس را بگیرد اما دست کم سرعت آن را کم می‌کند؛ آنچنانکه مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری بیماری‌های عفونی وزارت بهداشت نیز به همین مورد اشاره کرده است.

از سوی دیگر سرعت انتشار کرونا در سراسر کشور معمای مقاومت مسئولان در برابر قرنطینه قم را پررنگ‌تر کرده است. به ویژه که اخبار از کشورهایی مانند ایتالیا حاکی از قرنطینه همزمان حتی 10 شهر است. افکار عمومی اکنون می‌پرسد آیا این فقط ایران است که به بی‌اثری قرنطینه واقف است یا اینکه دلیل دیگری برای این امر وجود دارد.

قم یک جهان‌شهر است

توضیحات مسئولان وزارت بهداشت برای پاسخ به این پرسش قانع کننده نبود. به دنبال آن استاندار قم سعی کرد دلایل متفاوتی را مطرح کند. بهرام سرمست در این باره گفت: «قرنطینه کردن قم عملا امکانپذیر نیست. باید دنبال راهکاری برویم که امکان‌پذیر، کارآمد و موثر باشد.»

او توضیح داد: «قم‌ به لحاظ جغرافیایی در نقطه مواصلاتی ۱۷ استان کشور قرارگرفته و یک نقطه زیارتی و یک جهان‌شهر به شمار می‌آید، ازاین‌رو اگر می‌شد راهکار قرنطینه را اتخاذ کرد در همان اوایل ما اتخاذ می‌کردیم.»

اشاره به زیارتی بودن، جهانشهر بودن و موقعیت جغرافیایی قم، شاید همان دلیل اصلی برای قرنطینه نکردن قم باشد. اما آنچه موجب علامت سوال بزرگ دیگری نیز شده، بی‌عملی درباره حرم متبرک حضرت معصومه (س) در قم است. پرواضح است که بوسیدن ضریح، چالش بزرگ در مقابله با کرونا در قم است.

سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل که سازمانی زیرمجموعه ستادکل نیروهای مسلح است، در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه طی سه روز گذشته، آمار مبتلایان در قم افزایش نیافته، گفت که به جمع‌بندی برای قرنطینه نرسیدیم

تعطیل کردن حرم چه ضرورتی دارد؟

پس از اعلام فوت دونفر بر اثر کرونا در قم، تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد میله‌هایی در جوار مضجع شریف قرار داده شده اما روابط عمومی حرم مطهر حضرت مصومه(س) بلافاصله آن را تکذیب و اعلام کرد: «زائران بدون هیچ مانعی در حال زیارت مضجع شریف حضرت معصومه(س) هستند.»

این جوابیه ادامه می‌داد: «ضریح مطهر همواره و در برخی از شب‌ها ضد عفونی می‌شود که در این ایام برای رعایت بیشتر بهداشت عمومی تعداد انجام این ‌کار افزایش یافته است.» بدین ترتیب مدارس تعطیل شد، همایش‌ها و سمینارها کنسل شد، اکران در سینماها متوقف شد و تقریبا تمام برنامه‌های جمعی لغو شد، اما زیارت در حرم به قوت خود باقی ماند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی‌اکبر حسینی‌نژاد، مشاور تولیت حرم حضرت معصومه(س) در همین باره گفت: «همین الان که من در حال صحبت کردن با شما هستم، مسئولان در حال ضدعفونی داخل حرم هستند، یعنی یک بخش را می‌بندند و ضدعفونی می‌کنند و بعد باز می‌کنند و بخش دیگری را می‌بندند. تعداد زائران هم کم شده است، اما ما زائران را اذیت نمی‌کنیم. البته کلا حضور مردم در مراکز عمومی قم کم شده و مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل هستند. الان در حرم بیشتر خارجی‌ها، پاکستانی و هندی‌ها و ... حضور دارند.»

حسینی‌نژاد درباره لزوم تعطیل کردن موقت حرم حضرت معصومه این‌طور توضیح داد: «تعطیل کردن حرم چه ضرورتی دارد؟ مردم خودشان باید مراقب باشند. تعطیل کردن حرم پیام تلخی دارد، اینجا پناهگاه مردم است و نشستن مردم در گوشه‌ای از حرم و صحن، مشکلی پیش نمی‌آورد. حالا زائران به ضریح دست نزنند و لمس نکنند و معمولا زائران توجیه هستند و مراعات می‌کنند.»

او همچنین درباره اینکه تصمیم‌گیری درباره تعطیلی حرم با کیست، نیز گفت که «این تصمیم باید در شورای تامین استان یا شورای امنیت ملی گرفته شود؛ چون هم امام رضا(ع) هست، هم حرم حضرت شاهچراغ و حرم حضرت عبدالعظیم و امامزادگان هم هستند و ممکن است این کار جو منفی ایجاد کند و مردم را بدتر بی‌پناه کند.»

برای قرنطینه به جمع‌بندی نرسیدیم

مشاورتولیت حرم حضرت معصومه تاکید کرد که «این تصمیمات را باید نظام بگیرد، همه به یک تصمیم برسند و مثلا حرم را ببندند یا محدود کنند.»

با این همه به نظر می‌رسد نظام و نهادهای تصمیم‌گیر به جمع‌بندی برای قرنطینه قم یا دست کم محدود کردن حرم حضرت معصومه (س) نرسیده‌اند. استاندار قم همین دو روز پیش تصریح کرد: «اصلا بنای بستن حرم را نداریم.»

سردار غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل که سازمانی زیرمجموعه ستادکل نیروهای مسلح است نیز در یک برنامه تلویزیونی گفت که فعلا به جمع‌بندی برای قرنطینه نرسیدیم.  سردار جلالی توضیح داد که از سه روز گذشته آمار مبتلایان حتی در قم افزایش نیافته و وضعیت آمارها نشان از ثبات دارد.  وی با بیان اینکه در هفته‌های آتی شاهد کاسته شدن تعداد مبتلایان و نزولی شدن منحنی ابتلا خواهیم بود، افزود: «در حوزه رسانه‌ای هنوز نتوانستیم به یک اجماع عمومی دست پیدا کنیم که بخش عمده‌ای از آن ناشی از برنامه‌ریزی هدفمند رسانه‌های ضدانقلاب و قرارگاه‌های رسانه‌ای آنهاست که سه خط اساسی دروغگو خواندن، ناکارآمدی و هراس‌افکنی را در ماجرای کرونا دنبال می‌کنند.»

با اینکه کرونا خود را به بسیاری از کشورها رسانده اما این تنها ایران است که در عرض پنج روز رتبه دوم مرگ و میر بر اثر کرونا را به دست آورد و همچنان این معما بی‌پاسخ است که چرا قم در روزهای ابتدایی قرنطینه نشد؟

علیرغم این توضیحات اما کشورهای متعددی به ویژه از همسایگان ایران طی چند روز گذشته اعلام کرده‌اند که مسافرانی از ایران داشته‌اند که مبتلا به کرونا بوده‌اند. در داخل کشور نیز کرونا خود را به کرمانشاه، اصفهان، شیراز و هرمزگان هم رسانده است. دیروز اعلام شد که یک نفر نیز بر اثر کرونا در البرز فوت شده است. به نظر می‌رسد کرونا در حال پراکندگی در کشور است. ایران کشور شگفتی‌هاست؛ با اینکه کرونا خود را به بسیاری از کشورها رسانده اما این تنها ایران است که در عرض پنج روز رتبه دوم مرگ و میر بر اثر کرونا را به دست آورد و همچنان این معما بی‌پاسخ است که چرا قم در روزهای ابتدایی قرنطینه نشد؟