هفته‌نامه‌ آتیه‌نو در پنجمین روز از هفته تأمین اجتماعی، نشست تخصصی «تأمین اجتماعی و توسعه رفاه‌محور» را در خانه گفتمان شهر برگزار کرد.

در این نشست، «علی‌ حیدری» نایب رئیس هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی به موضوع «ابعاد توسعه‌ای قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی» پرداخت و «مسعود عالمی ‌نیسی» مدیر گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی نیز «جمعیت و رفاه اجتماعی» را به بحث گذاشت. «سه‌جانبه‌گرایی، مدلی برای گفت‌وگوی اجتماعی» هم موضوع سخنرانی «هادی خانیکی» عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی بود و در پایان این نشست، سخنرانان به سوالات حاضران پاسخ دادند.

خدمات اجتماعی از تکالیف دولت‌هاست

نایب رئیس هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی در این نشست گفت: قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی در واقع ترجمان قانون اساسی در حوزه اجتماعی است.

عالمی‌نیسی: در حوزه بازنشستگی تنها 50درصد هزینه‌های زندگی بازنشستگان توسط صندوق‌های بیمه‌ای تامین می‌شود و البته وضعیت مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی بهتر است

حیدری ادامه داد: در طول سال‌های گذشته برنامه‌های توسعه‌ای نگاه تک‌ساحتی به مفهوم توسعه داشته‌اند و به اندازه کافی، به حوزه اجتماعی نپرداخته‌اند. 

وی تصریح کرد: البته در برنامه ششم توسعه و با تلاش‌های وزارت تعاون، کار و رفاه و اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی، برای اولین بار جدول شاخص‌های اجتماعی در کنار شاخص‌های اقتصادی قرار گرفته است.

حیدری با اشاره اینکه توسعه نیازمند یک‌سری جراحی‌های اقتصادی و ساختاری است، اضافه کرد: برخی از این اقدامات نیز مبتنی بر فناوری اطلاعات است.

نایب رئیس هیات مدیره تامین اجتماعی ادامه داد: برخی افراد، خدمات ارائه شده اجتماعی در جامعه را از الطاف دولت‌ها می‌دانند در حالی‌که این موضوع به طور ذاتی از تکالیف دولت‌هاست.

حیدری اظهار داشت: برخی از کارکردهای نظام رفاه و تامین اجتماعی در فرآیند توسعه عبارتند از نگاه چندساحتی به توسعه، مدیریت منابع و ساماندهی منابع در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی، مدیریت مصارف و مردم‌داری.

حیدری: برخی افراد، خدمات ارائه شده اجتماعی در جامعه را از الطاف دولت‌ها می‌دانند در حالی‌که این موضوع به طور ذاتی از تکالیف دولت‌هاست

وی با بیان اینکه هدفمندسازی یارانه‌ها از رویکردهای خوب قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی بود، افزود: عدالت اقتصادی در واقع گویای سیاست‌های بازتوزیعی است.

حیدری گفت: لزوم وجود دادگاه‌های دیوان عدالت اجتماعی در راستای رسیدگی به حقوق پایمال شده افرادی که براساس مسائل موجود اجتماعی از حقوق خود بازمانده‌اند، کاملاً احساس می‌شود.

وی ادامه داد: روح قانون ساختار، توجه به تعادل و توازن اجتماعی است.

حیدری در پایان خاطر نشان کرد: در نظام‌های رفاهی که همگرایی نسبت به تامین اجتماعی و توسعه دارند، رویکرد این است که افراد را از چرخه‌ای شدن بین‌نسلی دور کرده و رویکردهای کرامت‌بخش را ارائه دهند.

با سرعت به سمت سالمندی پیش می‌رویم

مدیر گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این نشست گفت: مساله اساسی در حوزه تحولات جمعیتی کشور این است که جمعیت با سرعت در حال حرکت به سمت سالمندی است.

خانیکی: توسعه زمانی می‌تواند مطلوب و کارآمد باشد که توازن لازم بین عدالت و آزادی برقرار شود. در چنین تعریفی است که گفت‌وگو جایگاه خود را می‌یابد. اگر ارتباطاتی شکل بگیرد که فرصت‌آفرین و قابلیت‌آفرین باشد، به توسعه نزدیک‌تر شده‌ایم

مسعود عالمی‌نیسی، برخی سیاست‌های جمعیتی مرتبط با تامین اجتماعی را مواردی چون ارتقای پویای جمعیت با افزایش نرخ باروری به پیش از سطح جانشینی، اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران و پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان، درمان ناباروری و تقویت نهادهای حمایتی، فرهنگ‌سازی برای احترام و تکریم سالمندان و شرایط لازم برای تامین سلامت و نگهداری از این قشر جامعه و ضرورت وجود بیمه در درمان ناباروری دانست.

وی افزود: در بسیاری از کشورها و حتی در برخی از کشورهای جهان سوم، هزینه‌های ناباروری کاملاً تحت پوشش بیمه‌ها قرار گرفته‌اند. در کشور ما در حال حاضر حدود 3 میلیون زوج نابارور وجود دارد و درمان حتی بخش اندکی از آنها می‌تواند به جوان‌سازی جمعیت کشور کمک شایانی داشته باشد.

وی تصریح کرد: در حوزه بازنشستگی نیز تنها 50درصد هزینه‌های زندگی بازنشستگان توسط صندوق‌های بیمه‌ای تامین می‌شود و البته وضعیت مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی بهتر است.

توسعه، گذار از ارتباطات آمرانه به ارتباطات آزادانه است

دیگر عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این نشست گفت: همواره باید نسبت توسعه و رفاه اجتماعی را مدنظر داشته باشیم. توسعه، رسیدن به سطوح تازه‌ای از نظم و نوآوری و گذار از ارتباطات آمرانه به ارتباطات آزادانه است.

هادی خانیکی افزود: توسعه زمانی می‌تواند مطلوب و کارآمد باشد که توازن لازم بین عدالت و آزادی برقرار شود و در چنین تعریفی است که گفت‌وگو جایگاه خود را می‌یابد. اگر ارتباطاتی شکل بگیرد که فرصت‌آفرین و قابلیت‌آفرین باشد، به توسعه نزدیک‌تر شده‌ایم و در چنین تعریفی از توسعه است که جامعه به سمت گفت‌و‌گو حرکت می‌کند.

خانیکی خاطرنشان کرد: توسعه از زمانی شروع می‌شود که ذهن، زبان و رفتار ما به مرحله گفت‌وگو برسد. نظام تامین اجتماعی در جهت کاهش فاصله‌ها حرکت می‌کند و می‌تواند خلق سرمایه اجتماعی داشته باشد و به‌دنبال آن، زمینه را برای گفت‌وگو آماده کند.

استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: گفت‌و‌گو امروز به مثابه یک امر اجتماعی مطرح است. به عبارت دیگر، فرایندی است که ذینفعان یا شرکایی را در نظر می‌گیرد که برای تاثیرگذاشتن بر حوزه اقتصاد، اجتماع و سیاست می‌توانند با همدیگر مذاکره کنند و در اینجا باید نهاد دولت را به عنوان یک داور و زمینه‌ساز در نظر گرفت.

وی به تعریف دو راهبرد بزرگ در گفت‌وگوی اجتماعی پرداخت و گفت: در راهبرد اول، لازم است مطالبات و خواسته‌های گروه‌های بزرگ اجتماعی مثلا کارگران و بازنشستگان، به خصوص در شرایط خاص امروز جامعه شناخته شود. خانیکی افزود: راهبرد دوم این است که پس از شنیده شدن حرف‌ها و خواسته‌ها، چگونه به حل مساله و پیشبرد درخواست‌ها بپردازیم و در اینجاست که کار فعالان مدنی و دولت شروع می‌شود.

این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: گفت‌وگوی اجتماعی یعنی رسیدن به یک تصمیم‌گیری و هماهنگی مشترک برای حل مساله یا اختلاف، به همین دلیل صندوق‌های بازنشستگی را نباید صرفا به عنوان یک چالش اجتماعی یا اقتصادی ببینیم، بلکه باید چالش‌های گفت‌وگو در این حوزه و سازوکار گفت‌وگو را نیز باید در نظر داشته باشیم.