طی ماه‌های اخیر، کاهش مستمر قدرت خرید خانوارها به یکی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران تبدیل شده است. براساس داده‌های رسمی، افزایش تورم و رکود مزمن در بازار کار سبب شده که درآمد واقعی مردم کاهش یابد و بسیاری از خانوارها از خرید کالاها و خدمات غیرضروری صرف‌نظر کنند. این تغییر رفتار مصرفی، پیامدهای مستقیمی برای تولیدکنندگان و بنگاه‌های صنعتی کشور به همراه داشته است.

به گزارش تسنیم، «حمید رضایی» کارشناس اقتصاد کلان و استاد دانشگاه تهران با اشاره به ارتباط مستقیم میان قدرت خرید و رونق تولید گفت: وقتی مردم توان خرید ندارند، طبیعی است که تقاضا برای کالاهای مصرفی کاهش پیدا می‌کند. در نتیجه، کارخانه‌ها با انباشت کالا در انبار روبه‌رو می‌شوند و برای جلوگیری از زیان، خط تولید را متوقف یا تعدیل نیرو انجام می‌دهند. این همان چرخه معیوبی است که رکود را تشدید می‌کند.

وی افزود: افزایش تقاضا تنها راه ممکن برای بازگرداندن حرکت به چرخ تولید است. نمی‌توان از تولیدکننده خواست ظرفیت خود را بالا ببرد در حالی‌که خریداری برای محصولاتش وجود ندارد. سیاست‌گذاران باید ابتدا توان خرید خانوار را احیا کنند تا تولیدکننده انگیزه و قدرت ادامه کار را پیدا کند.

رضایی تأکید کرد که «اعتماد به ثبات اقتصادی» عامل کلیدی در بازگشت تقاضاست و ادامه داد: اگر مردم احساس کنند قیمت‌ها روز‌به‌روز نوسان دارد، خرید خود را به تعویق می‌اندازند اما اگر دولت بتواند تورم را مهار و بازار را باثبات کند، تقاضا به‌صورت طبیعی برمی‌گردد. هیچ عاملی مانند ثبات، محرک مصرف نیست.

به گفته این اقتصاددان، تجربه کشورهای مختلف نشان داده که افزایش دستمزد متناسب با تورم، کاهش هزینه‌های جانبی تولید و تسهیل دسترسی مردم به وام‌های خرد می‌تواند چرخه تقاضا را مجدداً فعال کند.

همچنین یکی از تولیدکنندگان صنایع غذایی گفت: در یک سال گذشته فروش ما حدود 30درصد کاهش‌یافته، چون مردم برای خرید محصولات غیرضروری‌تر دیگر توان مالی سابق را ندارند. ما مجبور شدیم تولید برخی اقلام را متوقف کنیم و نیروی کار را کاهش دهیم. اگر قدرت خرید برنگردد، ادامه فعالیت در این شرایط بسیار دشوار می‌شود.

وی افزود: افزایش هزینه مواد اولیه و مالیات‌های سنگین نیز مزید بر علت شده است. اگر دولت در کنار حمایت از خرید مردم، هزینه تولید را نیز کاهش دهد، می‌توان امید داشت که بازار از رکود خارج شود. نسرین اوجاقی گفت: وقتی میزان تقاضای مردم کاهش پیدا ‌می‌کند اولین چیزی که از بین می‌رود شرکت‌های کوچک هستند برای همین در شرکت‌های کوچک تعدیل نیرو یا کاهش ساعات کاری داشتیم.