متن ضدکارگری برنامه هفتم توسعه، به محل مناقشه‌ای جدی میان فعالان کارگری، دولت و نمایندگان مجلس تبدیل شده است. نکته اینجاست که بعد از یکی دو ماه اظهارات نمایندگان مجلس یازدهم مبنی بر حذف موارد ضدکارگری برنامه از قبیل طرح استاد - شاگردی یا افزایش سن و سابقه بازنشستگی، دوباره در آخرین روزهای بررسی این برنامه در کمیسیون تلفیق، در گردشی عجیب، این موارد دوباره به برنامه الحاق شد.

با تصویب احتمالی برنامه هفتم در مجلس، خرده‌کارفرمایان سودجو که سال‌هاست به دنبال قانونی‌سازی بیگاری و استثمار هستند، می‌توانند کارگران نیازمند و بیکار را با دستمزد توافقی و بدون بیمه و بازنشستگی به کار بگیرند

طبق گزارش‌ها در آخرین روزهای بررسی برنامه هفتم در کمیسیون تلفیق یعنی هفدهم شهریور، نمایندگان عضو این کمیسیون بخش‌هایی از برنامه را که مورد انتقاد بود و ادعای حذف آن را داشتند، بدون هیچ توضیحی به برنامه پیوست کرده‌اند. به عبارت دیگر بعد از چند ماه افت و خیز و مصاحبه‌های مکرر در رسانه‌ها، نمایندگان حاضر در کمیسیون تلفیق، در آخرین لحظات به کارگران و مزدبگیران، رکب زدند و تغییرات ضدکارگری برنامه هفتم که قرار است به زودی به صحن مجلس بیاید، در لحظه آخر دوباره به متن برنامه‌ اضافه شده‌اند.

آنچه   اعضای  کمیسیون  تلفیق  به  برنامه   هفتم   افزودند

این تغییرات، بازه گسترده‌ای دارد؛ از یک‌سو طرح استاد - شاگردی با قوت بسیار بازگشته و از سوی دیگر، افزایش سن و سابقه یا همان اصلاحات پارامتریک و ادغام صندوق‌ها هم به متن برنامه هفتم الصاق شده است.

براساس بند الحاقی ۲، به منظور ترویج نظام استاد - شاگردی و ارتقای مهارت‌آموزی، بنگاه‌ها و اصناف دارای حداکثر چهار نفر شاغل بیمه‌شده در پایان شهریور ۱۴۰۲، می‌توانند تا حداکثر چهار نفر را با پرداخت دستمزد توافقی و بدون الزام به پرداخت حق بیمه بیکاری و بازنشستگی و صرفا با پرداخت حق بیمه درمان و ازکارافتادگی به‌کارگیری کنند. به‌کارگیری اشخاص موضوع این بند برای هر فرد حداکثر دو سال و مشروط به حفظ تعداد شاغلین بیمه‌شده در تاریخ صدر این بند توسط بنگاه یا صنف در مدت استفاده از مزایای این بند است.

مشخص است نمایندگان ظاهراً خیلی عجله داشته‌اند تا سرمایه‌داران را از همین شهریور امسال از نعمت بیگاری کشیدن از کارگر و کار تقریباً رایگان بهره‌مند کنند! با تصویب احتمالی این بند در صحن مجلس، از همین شهریور ماه، خرده‌کارفرمایان سودجو که سال‌هاست به دنبال قانونی‌سازیِ بیگاری و استثمار هستند، می‌توانند کارگران نیازمند و بیکار را با دستمزد توافقی (حتی تا مرز یک‌دهم یا یک‌بیستم خط فقر) و بدون بیمه و بازنشستگی به کار بگیرند. شاید لابی‌‌های چندساله برخی از حامیان سرمایه‌داری ازجمله انجمن خیریه نذر اشتغال امام حسین(ع) حالا جواب داده است!

خدایی: تصویب استاد  شاگردی و اصلاحات پارامتریک، بدترین کارنامه ممکن را برای مجلس یازدهم رقم خواهد زد. حرکت برخلاف منافع عامه، بدترین رویکرد است برای آنهایی که مدعی نمایندگی مردم هستند

راهنما  به  چپ  و  گردش  به   راست نمایندگان   انقلابی!

سرنوشت همین موضوع استاد - شاگردی نشان می‌دهد که چگونه یک چرخش به راست عجیب از سوی نمایندگان در آخرین لحظات، چگونه آینده کارگران را به بازی گرفته است.

وقتی در روزهای پایانی خرداد، برنامه هفتم توسعه روی میز آمد، طرح استاد - شاگردی (مواد ۱۵ و ۱۶ این برنامه) انتقادات بسیاری را برانگیخت لذا بیست و دوم خرداد ماه، وزیر کار درباره مواد ۱۵ و ۱۶ برنامه هفتم توسعه گفت: فکر می‌کنم در ویرایش نهایی لایحه برنامه توسعه هفتم این مواد حذف شده و احتمالا این موضوع دیگر در دستور کار نیست.

این بندها حذف شدند و به نظر می‌رسید که دیگر جای نگرانی نیست اما دوباره در هفدهم شهریور، از آخرین نسخه برنامه هفتم در کمیسیون تلفیق همراه همان بندهای حذف شده؛ این بار در قالب مواد الحاقی رونمایی شد؛ یعنی سه ماه بعد از حذف استاد- شاگردی توسط دولت، چند نماینده تصمیم گرفتند آن را به برنامه راهبردی پنج سال آتی کشور بیفزایند!

افزایش سن و سابقه نیز به همین سرنوشت دچار شده است، اول حذف، دوباره احیای ناگهانی! دوازدهم تیرماه «عباس گودرزی» نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس درباره نظر دولت درباره افزایش سن بازنشستگی گفت: «دولت در ماده ۲۹ برنامه هفتم، سن بازنشستگی برای زنان را ۵۳ سال و برای مردان ۵۶ سال تعیین کرده بود که کمیسیون اجتماعی در جلسه هفته گذشته در پیشنهادات خود به کمیسیون تلفیق این اعداد را حذف کرد». حالا همان حذفیات را البته با احتمال تصویب بالاتر (چون بررسی متن لایحه در کمیسیون‌ها به پایان رسیده) می‌بینیم که ظهور کرده‌اند!

مجلس در  زمینه   افزایش   منافع سرمایه‌داران،   انقلابی عمل  کرد

کارگران از این چرخش به راست در لحظه آخر انتقاد دارند. «علی خدایی» عضو کارگری شورای عالی کار در ارتباط با عملکرد نمایندگان مجلس در قبال برنامه هفتم توسعه گفت: رفتار نمایندگان مجلس، به راستی عجیب و غریب است. به اعتقاد من در مجلس یک انقلاب به نفع سرمایه‌داران در حال وقوع است. تا به حال سابقه نداشته کمیسیون تلفیق مجلس به بحثی مثل استاد - شاگردی که معنا و مفهومی جز حمایت صرف از سرمایه‌داران ندارد، ورود کند.

او اضافه می‌کند: آقایان کمیسیون تلفیق در برنامه پنج ساله کشور، به دنبال قانونی کردن استثمار کارگران هستند. چرا این همه بودجه مملکت به دانشگاه‌ها و سازمان عریض و طویل فنی و حرفه‌ای به بهانه «مهارت‌آموزی» تزریق می‌شود و بعد اعلام کنیم این نهادها که مسئولیت مهارت‌آموزی دارند، ناکارآمدند و خروجی کافی ندارند، پس برای مهارت‌آموزی باید از جیب و زندگی طبقه کارگر مایه بگذاریم؟! به خاطر مهارت‌آموزی، کارگران بیایند با مزد توافقی کار کنند و بیمه و بازنشستگی نداشته باشند! این چه مدل مهارت‌آموزی است که با استثمار محقق می‌شود؟!

خدایی پیشنهاد می‌دهد: اگر سازمان فنی و حرفه‌ای کارایی ندارد و نمی‌تواند به کارآموزان مهارت بیاموزد، این سازمان را کامل منحل کنند و بودجه آن را به کارفرمایان بدهند تا به کارگران خود آموزش ضمن خدمت بدهند. آقایان نعل وارونه می‌زنند و استدلال‌هایشان هیچ منطقی ندارد. چرا باید کارگران از حداقل‌های قانونی به اسم استاد - شاگردی چشم بپوشند؟! به نظر می‌رسد از افرادی مانند مدیران خیریه نذر اشتغال امام حسین(ع) مشاوره گرفته‌اند و ظاهراً تلاش‌های این گروه‌ها به ثمر رسیده است!

وکیل‌الدوله‌هایی  که   مدعی نمایندگی   مردم   هستند

به گفته خدایی، تصویب استاد - شاگردی و اصلاحات پارامتریک، بدترین کارنامه ممکن را برای مجلس یازدهم رقم خواهد زد. حرکت برخلاف منافع عامه و قدم برداشتن در مسیر منافع خواص و آقازاده‌ها، بدترین رویکرد است برای آنهایی که مدعی نمایندگی مردم هستند!

به‌زعم فعالان صنفی، نمایندگان مجلس یازدهم به کارگران بد کردند و در واقع برای کارگران هیچ کاری نکردند اما گویا به منویات دولت عمل کرده‌اند. آنچه را دولت در نسخه اولیه برنامه هفتم برای حمایت از سرمایه‌داران در نظر داشت، دوباره به برنامه بازگرداندند. بنابراین نمایندگان به جای عامه مردم در خدمت دولت بوده‌اند و برای دولت کار کرده‌اند و در عین حال با خود گفته‌اند وقتی این کار را بکنیم که دیگر زمانی برای اعتراض نباشد....!