مجمع عمومی سازمان ملل متحد، یکم اکتبر یا نهم مهر ماه هر سال را به عنوان روز جهانی سالمندان در تقویم جهان درج کرده است. در این روز کشورهای مختلف با برگزاری مراسم متعدد، ضمن گرامیداشت این روز، به بررسی موضوعات مبتلابه جامعه سالمند می‌پردازند.

به گزارش «توسعه ایرانی»، جمعیت سالمندی ایران در حالی فربه‌تر می‌شود که تنها طی دو دهه آینده دو برابر خواهد شد و شاید تا سال ۱۴۳۵ از یک سوم جمعیت کشور هم عبور کند. هرچند که دوبرابری جمعیت سالمندی در ایران تنها طی دو دهه اتفاق می‌افتد اما «انزوا» و «سندروم آشیانه‌ خالی» موضوعی است که با وجود افزایش جمعیت سالمندان تهدید اصلی برای آنها به شمار می‌رود تا جایی که می‌تواند موجب بروز ابتلا به بیماری‌های روحی، روانی و حتی جسمی در آنها شود.

براساس آمارهای اعلامی، جمعیت سالمندی ایران در سال ۱۳۵۵ حدود ۵درصد بوده است و در سال ۱۳۹۸ این جمعیت به ۱۰درصد رسیده است. به عبارتی دیگر دو برابری شدن جمعیت سالمندی در کشور ۴۳ سال زمان برده است. این درحالی‌ست که براساس اعلام مسئولان این حوزه و در شرایط منحصر به فرد جهانی، تنها طی ۲۳ سال یعنی از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۲۱ جمعیت سالمندی از

۱۰ به ۲۰درصد می‌رسد درحالی‌که رسیدن جمعیت سالمندی از ۱۰ به ۲۰درصد، در آمریکا ۷۰ سال، در سوئد ۹۰ سال و در فرانسه ۱۲۰ سال طول کشیده است.

از سوی دیگر هم با توجه به اینکه میانگین تعداد فرزندان سالمندان فعلی براساس آمارهای اعلامی حدود پنج فرزند است، کاهش تعداد فرزندان در آینده به یک یا دو فرزند نیز گواه دیگری بر بحرانی شدن تنهایی سالمندان است که ممکن است آژیر تنهایی سالمندان را به صدا درآورد، تا جایی‌که روز جهانی سالمندان برای امسال با شعاری ملی تحت عنوان تاب‌آوری و مشارکت زنان سالمند، «توجه ویژه به زنان سالمند تنها و کم‌برخوردار» نام گرفته است.

۷۰درصد سالمندان بیمه تکمیلی ندارند

روز گذشته و به همین مناسبت، یک همایش با هدف بزرگداشت روز جهانی سالمند برگزار شد و همچنین تنی چند از مقامات مسئول در این زمینه به اظهارنظر و ارائه آمار پرداختند.

به گزارش ایسنا در این همایش، رئیس انجمن سالمندشناسی با بیان اینکه نگرانی ما در حوزه سالمندی بحث افزایش و رشد جمعیت سالمندی است که در دنیا منحصر به فرد است، گفت: نگران هستیم که در سال ۱۴۱۰ به بعد بحث چالش سالمندی در کشور تبدیل به بحران شود.

احمد دلبری با بیان اینکه کشور ما در ۴۰ سال گذشته خدمات شایسته‌ای در حوزه بهداشت و درمان و بیمه‌ای به جامعه داشته و به واسطه این خدمات، امید زندگی در کشورمان ۲۰ سال افزایش پیدا کرده و از میانگین جهانی وضعیت ما بهتر است، گفت: به تناسب این افزایش امید زندگی انتظار داریم کیفیت زندگی این افراد هم افزایش یابد که باید در این حوزه عزم ملی و بسیج عمومی اتفاق بیفتد که آنچه شایسته سالمندان و سالمندی است را انجام دهیم.وی با بیان اینکه نگرانی ما در حوزه سالمندی بحث افزایش رشد جمعیت سالمندی است که در دنیا منحصر به فرد است، یادآور شد: نگران هستیم که در سال ۱۴۱۰ به بعد بحث چالش سالمندی در کشور تبدیل به بحران شود.دلبری تاکید کرد: انتظار می‌رود که توجه بیشتری به موضوع سالمندی داشته باشیم و بحث سالمندی موضوع حاکمیتی در کشور شود. با توجه به اینکه اکنون دبیرخانه شورای سالمندی کشور آن تناسب را با این نیازها ندارد، قطعا نیاز است دولت توجه خاصی به ارتقای جایگاه دبیرخانه داشته باشد.وی با اشاره به اینکه ۱۸ سال طول کشید تا سند ملی سالمندی نوشته شد، گفت: این سند نیاز به تقسیم کار ملی و برنامه اقدام دارد. نیاز به قانون حمایت از سالمندان داریم که مجلس باید توجه خاصی به این موضوع داشته باشد.وی با اشاره به اینکه بحث‌های معیشتی در حوزه سالمندی یکی از مسائلی است که به طور جد باید به آن فکر شود، خاطر نشان کرد: متاسفانه میزان فقر در جامعه سالمندی دو برابر رده‌های سنی است.وی گفت: یکی از چالش‌های بسیار جدی کشور عدم نیروی انسانی متخصص در این حوزه است.

دلبری: متاسفانه میزان فقر در جامعه سالمندی دو برابر رده‌های سنی است. ۷۰درصد سالمندان بیمه تکمیلی ندارند و ۵۵درصد سالمندان مستمری دریافت نمی‌کنند

در حال حاضر به ۲۰۳۲ متخصص طب سالمندان در کشور نیاز داریم و حدود ۲۳ متخصص داریم.دلبری با اشاره به اینکه بحث‌های بیمه‌ای یکی از مشکلات جدی حوزه سالمندی است، اظهار کرد: ۷۰درصد سالمندان بیمه تکمیلی ندارند و ۵۵درصد سالمندان مستمری دریافت نمی‌کنند.

شهرهای کشور وضعیت خوبی در حوزه سلامت ندارند

«کمال حیدری»، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این همایش بیان کرد: با تحقق برنامه پزشک خانواده در شهر و روستا و با یک بسته خدمتی، بنا است که در حوزه غربالگری، شناسایی، توانمندی، آموزش، مراقبت و تمرکز بر بیماری‌های غیرواگیر بتوانیم قدم اساسی برداریم.

وی گفت: برنامه‌ای که یک سال است به جد روی آن کار می‌کنیم، به‌رغم اینکه برنامه چهارم توسعه به این طرف بوده، بحث پزشک خانواده است. چون اگر برنامه‌ای را به عنوان پایه داشته باشیم، خدمات مراقبتی و از طرفی برنامه‌هایی برای توانمندی و آموزش سالمند و شناسایی به موقع بیماری سالمند، وقتی محقق می‌شود که پزشک خانواده در کل کشور اتفاق بیفتد.وی با بیان اینکه اکنون پزشک خانواده را در روستاها داریم اما در شهر وضعیت خوبی در حوزه سلامت نداریم، گفت: اگر پزشک خانواده در کل کشور محقق شود، بسیاری از مسائل جسمی و روانی را ساماندهی می‌کند.حیدری با اشاره به استفاده از سمن‌ها گفت: باید اطلس درست داشته باشیم و پازل‌ها درست تعریف شود. اگر کارها حالت هم‌افزایی نداشته باشد به نظر انرژی‌ها هدر می‌رود و خسته‌کننده می‌شود.

منابع پایداری برای اجرای قوانین حوزه سالمندی نداریم

در ادامه این همایش رئیس فراکسیون سلامت سالمندان مجلس با بیان اینکه گیلان و مازندران دو استان پیشرو در حوزه سالمندی هستند، گفت: زنان سالمند ما بیشتر از مردان سالمند ما به تنهایی زندگی می‌کنند. این آمار تکان‌دهنده است که از ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۹ تعداد این زنان به طور قابل توجهی افزایش یافته است.محمدعلی محسنی بندپی با بیان اینکه جمعیت سالمند ایران در ۲۰۱۵ تقریبا زیر ۱۰درصد بود اما این جمعیت در سال ۲۰۵۰ به بالای ۳۰درصد می‌رسد، اظهار کرد: تقریبا ۳۰ سال دیگر جمعیت سالمندی ما سه برابر افزایش می‌یابد. به طور کلی موج سالمندی بیشتر منطقه آسیا را نسبت به سایر قاره‌ها تهدید می‌کند.

محسنی بندپی: در حال حاضر منابع پایداری برای اجرای قوانین حوزه سالمندی نداریم و برای اجرای این قوانین به منابع پایدار و منابع نشان‌دار یا ستاره‌دار نیاز داریم تا جرات نشود پول را جای دیگر هزینه کنند

وی با بیان اینکه در سال ۲۰۵۰ جمعیت بالای ۸۰ سال ما بیشتر می‌شود، تصریح کرد: مطابق با آماری که در خصوص ۱۰ کشور سالمند در سال ۱۹۸۰ وجود دارد، سوئد با ۲۲درصد جمعیت سالمند اولین کشور سالمند جهان بود اما شاهد این امر هستیم که در سال ۲۰۱۷ و ۲۰۵۰ دیگر سوئد جزو کشورهای سالمند نیست و نخواهد بود و این امر نشان‌دهنده آن است که سوئد چنان برنامه‌ریزی در این راستا کرده که توانسته خود را ایمن کند.

به گفته بندپی، تقریبا بین ۴۰ تا ۶۰درصد جمعیت سالمند کشور به طور مستقل زندگی می‌کنند اما این آمار در کشورهای توسعه‌یافته بالای ۸۰درصد است چراکه هنوز سالمندان در ایران توسط فرزندان حمایت می‌شوند.

رئیس فراکسیون سلامت سالمندان مجلس تاکید کرد: هنوز در آسیا بچه‌ها از والدین سالمند خود حمایت می‌کنند اما در اروپا کمتر شاهد این امر هستیم‌. از این رو اگر به سمت فرزندآوری کمتر رویم، نگرانی در خصوص نگهداری از سالمندان نیز وجود خواهد داشت.

وی با بیان اینکه در حال حاضر منابع پایداری برای اجرای قوانین حوزه سالمندی نداریم، یادآور شد: برای اجرای قوانین حوزه سالمندی به منابع پایدار و منابع نشان‌دار یا ستاره‌دار نیاز داریم. منابع ستاره‌دار به این معنا است که مدیر مجموعه جرات نکند پولی که برای حوزه سالمندی در نظر گرفته می‌شود را جای دیگر هزینه کند.بندپی در پایان سخنان خود به عدم هماهنگی بین دستگاه‌ها در خصوص اجرای قوانین حوزه سالمندی نیز اشاره و توضیح داد: بعضا کارهای موازی با هزینه‌های موازی در این زمینه انجام می‌شود چراکه الزامات قانونی در مصوبات خود نداشته‌ایم.