سیدمحمد میرزامحمدزاده

آنطور که مقامات عنوان می‌کنند، یکشنبه هفته آینده (شانزدهم تیرماه)، طرفین افغان در قطر به مذاکره می‌نشینند، این دور از مذاکرات تلاش تازه‌ای است برای گشایش مسیر سیاسی، همزمان با تلاش ایالات‌متحده برای دست‌یافتن سه ماهه به توافق صلح با طالبان.

خبرگزاری الجزیره در گزارشی نوشت: مجامع بین‌المللی برای نشاندن طرفین افغانستان پای میز مذاکره همزمان با طالبان تلاش می‌کنند؛ این در حالی است که طالبان در بخش غربی کابل تحت‌حاکمیت دولت مرکزی در تلاش برای تهاجم، در روز دوشنبه (دهم تیرماه) مرگ 16 نفر را رقم زدند.

زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا به مذاکرات، که هفتمین دور مذاکرات با طالبان را در قطر راهبری می‌کند، مصمم است به جنگ 18 ساله در افغانستان پایان دهد.

روز دوشنبه، دونالد ترامپ، رئیس‌‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای گفت که او می‌خواهد نیروهای آمریکایی را از افغانستان بیرون بکشد، اما حضور قوی اطلاعاتی را در این کشور حفظ می‌کند تا به اصطلاح خود با دانشگاه هاروارد تروریست‌ها مقابله کند.

طالبان تاکنون از مذاکره با اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان سر باز زده و تلاش‌های پیشین برای نشاندن این گروه مسلح به همراه مقامات دولت بر سر میز مذاکره در دوحه در ماه آوریل (فروردین - اردیبهشت) به دلیل اختلاف بر سر مشارکت‌کنندگان با شکست مواجه شد.

آلمان، یکی از بازیگران اصلی در حمایت بین‌المللی از دولت پس از طالبان و قطر به عنوان دولتی که با این گروه مسلح در ارتباط است، گفته‌اند که به صورت مشترک دعوت‌نامه‌هایی را برای برگزاری گفتگوهایی در دوحه برای روزهای یکشنبه و دوشنبه آینده تدارک دیده‌اند.

تقابل مستقیم بین طرفین افغان

مارکوس پوتزل، نماینده ویژه آلمان برای افغانستان و پاکستان در بیانیه‌ای که روز دوشنبه از سوی ایالات‌متحده منتشر شد، گفت: افغان‌ها تنها در نقش خود در مذاکرات مشارکت می‌کنند و صرفاً در شرایطی برابر.

در ادامه بیانیه آمده است: افغانستان در نقطه‌ای حیاتی برای پیشرفت به سمت صلح است. جزء ضروری هرگونه پیشرفتی برای دست‌یابی به این هدف مشارکت مستقیم بین طرفین افغان است.

اما سخنگوی طالبان اصرار دارد که آن‌ها با دولت کابل مذاکره نمی‌کنند.

این جلسه پس از آن برگزار می‌شود که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در دیداری غیرمنتظره، هفته گذشته به کابل رفت و در آنجا ابرازامیدواری کرد که تا پیش از اول سپتامبر (دهم شهریور ماه) به توافق صلح با طالبان دست یابند.

این زمان‌بندی بلندپروازانه اجازه دست‌یابی به توافق قبل از برگزاری انتخابات در ماه سپتامبر در افغانستان دست می‌دهد، موضوعی که مقامات غربی می‌ترسند خود عامل میزان بیشتری از بی‌ثباتی در روابط طرفین باشد.

ترامپ می‌خواهد تمام نیروهای آمریکایی را از افغانستان بیرون بکشد، چراکه باور دارد، طولانی‌ترین جنگ آمریکا، که پس از حادثه 11 سپتامبر سال 2011، اتفاق افتاد، دیگر هیچ توجیه نظامی یا اقتصادی ندارد.

با این حال او در مصاحبه در شوی شبانه تاکر کالرسون تونایت شبکه فاکس نیوز گفت: حضور بسیار قوی اطلاعاتی خود را در افغانستان باقی می‌گذاریم، بسیار قوی‌تر از آنچه که فکر کنید. آنجا ظاهراً به آزمایشگاهی برای تروریست‌ها بدل شده است... من نامش را هاروارد تروریست‌ها می‌گذارم.

مارکوس پوتزل، نماینده ویژه آلمان در افغانستان و پاکستان در بیانیه‌ای گفت: افغانستان در نقطه‌ای حیاتی برای پیشرفت به سمت صلح قرار دارد. جزء ضروری هرگونه پیشرفتی برای دست‌یابی به این هدف مشارکت مستقیم بین طرفین افغان است

طالبان از تعلیق خشونت‌های خود سر باز می‌زنند، چراکه باور دارند با اشتیاق آمریکا برای ترک کشور، دست برتر را دارند.

روز دوشنبه، حداقل 16 نفر در جریان حمله طالبان در افغانستان به وزارت دفاع کشور با بمب‌های بسیاری قوی، کشته و بسیاری از جمله 50 کودک زخمی شدند.

بعد از آن مردان مسلح به ساختمانی در نزدیکی محل انفجار یورش برد و درگیری مسلحانه با نیروهای ویژه را رقم زدند. مقامات گفتند که بیشتر آسیب‌های کودکان درنتیجه پرتاب شیشه‌های ناشی از انفجار رقم خورد.

این حملات در ساعت شلوغی رخ داد که خیابان‌ها پر از خودروهای پارک شده بودند. حملات منجر به بسته شدن خیابان‌های اصلی برای چندین ساعت شدند و همزمان قربانیان به سرعت به بیمارستان‌های سرتاسر شهر منتقل می‌شدند. بسیاری از کودکان مدرسه‌ای به دلیل حملات آسیب دیدند و برخی مدارس نیز تعطیل شدند. تلویزیون افغانستان، تصویر پسری را نمایش داد که در حال انتقال به بیمارستان بود، در حالی که دفتر و مداد خود را محکم چسبیده و بهت بر چهره‌اش نشسته بود.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، گفت که برخی شهروندان به واسطه بمب منفجر شده در خودرو آسیب دیدند، اما آن‌ها هدف حملات نبودند و ما تأسیسات نظامی را مد نظر داشتیم.

تلاش برای اجماع

صندوق نجات کودکان این حمله را بسیار رقت‌انگیز توصیف کرد و هشدار داد که بدن کوچک کودکان آسیب‌های بیشتری را نسبت به بزرگ‌سالان متحمل می‌شود و ضربه روحی چنین حملاتی می‌تواند سال‌ها با کودک بماند.

با وجود خشونت‌های مرگبار، ایالات‌متحده هفتمین دور از مذاکرات با طالبان در دوحه که از روز شنبه (هشتم تیر ماه) آغاز شده را متوقف نکرد.

واشنگتن پست نوشت که برخی شهروندان کابل، نگران و خشمگین می‌پرسیدند که چرا با وجود این حملات مرگبار، ایالات‌متحده همچنان به مذاکرات صلح ادامه می‌دهد.

ترامپ می‌خواهد تمام نیروهای آمریکایی را از افغانستان بیرون بکشد، چراکه باور دارد، طولانی‌ترین جنگ آمریکا، که پس از حادثه 11 سپتامبر سال 2011، اتفاق افتاد، دیگر هیچ توجیه نظامی یا اقتصادی ندارد

حشمت‌الله 28 ساله به یک کانال خبری افغان گفت: طالبان با خارجی‌ها در بیرون مرز‌ها مذاکره می‌کنند، اما اینجا ما را می‌کشند.

سهیل شاهین، سخنگوی دفتر طالبان در قطر در حساب توئیتری خود نوشت: از آن‌جا که زمان‌بندی برای خروج نیروهای خارجی در حضور ناظران بین‌المللی انجام شده است، ما نیز مذاکرات را با طرفین افغان آغاز خواهیم کرد، اما ما با دولت کابل به عنوان دولت کشور مذاکره‌ای نخواهیم داشت. بر اساس توافق صلح، ایالات‌متحده تصمیم دارد حدود 14 هزار سرباز خود را از افغانستان به خانه بازگرداند.

در عوض طالبان وعده داده‌اند که عدم استفاده از نواحی تحت‌اختیار خود را به عنوان پایگاهی برای حملات خارجی، که دلیل اولیه تهاجم آمریکا در سال 2001 بود، تضمین کنند.

زلمی خلیل‌زاد، مذاکره‌کننده آمریکا با طالبان، گفت که گفتگوی مستقیم بین افغان‌ها بخش ضروری مذاکرات صلح است.

خلیل‌زاد با اشاره به جنگ تقریباً بی‌وقفه افغانستان از زمان تهاجم شوروی در سال 1979گفت: درک متقابل، تلاش برای اجتماع و توافق برای حل اختلافات سیاسی بدون زور، چیزی است که باید از تراژدی 40 سال گذشته بیاموزیم.