جهان‌نما

چینی‌ها اقلیت‌های مذهبی را رصد می‌کنند؛

اویغورها در کنترل نرم‌افزارهای نظارتی

خدیجه علامه‌زاده

بر اساس گزارش یک سازمان حقوق بشر با نام اچ آر دبلیو، پلیس چین از نرم‌افزار موبایلی برای ذخیره‌سازی اطلاعات 13 میلیون اقلیت مذهبی اویغور و دیگر مسلمانان ترک در استان سین جیانگ استفاده می‌کند.

این نرم‌افزار با نام بستر عملیات مشترک یک‌پارچه، برای ذخیره اطلاعات قد، وزن و اسکن چهره افراد جمعیت‌های اقلیت استفاده می‌شود.

بر اساس این گزارش که روز پنجشنبه (دوازدهم اردیبهشت ماه) منتشر شد، مقامات سین جیانگ با دقت رفتار افراد را در 36 دسته مختلف بررسی می‌کنند؛ یعنی آنها افرادی را که با همسایگان تعامل ندارند، از در جلوی خانه برای عبور و مرور و گوشی هوشمند استفاده نمی‌کنند و یا مشتاقانه در حال کمک به مکان‌های مذهبی هستند و نیز افرادی که مصرف برق غیر‌معمولی دارند؛ رصد می‌کنند.

اچ آر دبلیو در این گزارش گفت هدف چین، شناسایی الگوها و پیش‌بینی زندگی روزانه و مقاومت جمعیتی است و از آن برای مهندسی و کنترل حقایق استفاده می‌کنند.

این گروه دیدبان حقوق بشر با شرکت امنیتی کیو 53 آلمان برای مهندسی معکوس این نرم‌افزار در اواخر سال 2018 همکاری کرد تا بتواند پنجره‌ای به روی نظارت گسترده و این‌که چطور مسئولان در استان سین جیانگ این کار را به اجرا می‌رسانند، باز کند. این نرم‌افزار علاوه بر جمع‌آوری اطلاعات اشخاص، به مقامات اجازه می‌دهد که گزارش‌هایی از مردم و خودروها و حوادثی که به نظر آن‌ها مشکوک است را بارگزاری و این دستور ماموریت تحقیق را برای ماموران پلیس ارسال کنند. مقامات همچینین خواستار بررسی استفاده این جمعیت از 51 ابزار اینترنتی است که از نظر مقامات مشکوک به نظر می‌رسد. از جمله سیستم عامل‌های پیام‌رسان محبوب خارج از چین مانند تلگرام و واتس‌اپ و لاین.

تعدادی از مردم گفتند که خود یا اعضای خانواده آن‌ها، به دلیل داشتن نرم‌افزار واتس‌اپ و یا وی پی ان، نصب شده بر گوشی‌های آن‌ها در زمان بازرسی بازداشت شدند.

چین در 10 سال گذشته، طی یک‌سری از حملات مسلحانه با چاقو و شورش‌های قومی، کارزارهایی را در مبارزه سرکوبگرانه در سین جیانگ، به کار گرفته است. به گزارش گروهی از کارشناسان که سازمان ملل متحد، چین به دلیل آنکه حدود یک میلیون اویغور و سایر اقلیت‌ها که بیشترشان مسلمان هستند را در کمپ‌های بازداشت نگهداری می‌کند، در مورد سیاست‌های خود در منطقه شمال غربی تحت انتقاد بین‌المللی قرار گرفته است. این در حالی است که چین ادعا می‌کند، اردوگاه‌ها مراکز آموزشی فنی و حرفه‌ای هستند. همچنین بسیاری از آن‌ها وادار شدند که ابزارهای رصد دولتی و دیگر ابزارهای معمول را در خانه‌های خود به کار گیرند. اچ آر دبلیو گفته است که پکن همین حالا نمونه‌های دی ان ای، اثر انگشت و اسکن عنبیه و نوع گروه خونی همه ساکنین 12 تا 65 سال و حتی نمونه صدای آن‌ها را در آرشیو خود دارد.

سامانتا هافمن یک تحلیل‌گر در مرکز بین‌المللی سایبری موسسه سیاست‌های استراتژیک استرالیا، به خبرگزاری فرانسه گفت: حالا افراد بیشتری در چین احساس می‌کنند که رصد می‌شوند، رفتار آنها تحت‌نظارت قرار می‌گیرد و هر زمان‌که آن‌ها از منطقه خاکستری خارج شوند، باید در دادگاه حضور یابند. این اقدام انجام شده که آن‌ها از بیرون رفتن از منطقه خط قرمز خودداری می‌کنند. سامانتا در ادامه افزود: در چین قانون حاکمیتی وجود ندارد و هر زمان که حزب حاکم تصمیم بگیرد که چه رفتاری قانونی یا غیرقانونی است، آن تصمیم باید اجرا شود و درنهایت در چین قانونی که از پیش نوشته شده باشد، وجود ندارد.