تروریسم در جهان انتها ندارد؛

شروع فصل جدید داعش

سینا سبزیان

فیلم 59 ثانیه‌ای که هشت مرد را در حال دست وحدت دادن به یکدیگر و وفاداری به «امام معتقدان» و «خلیفه مسلمین» نشان می‌داد، منتشر شده از سوی گروهی بود که حملات سریلانکا را ترتیب دادند و خود را متعلق به داعش نامیدند. آن‌ها در آن لحظه قصد انجام حملات مخربی را داشتند که تبدیل به جنایتی شد که جان بیش از 250 نفر را گرفت و پیام مهم آن تنها یک جمله بود: داعش هنوز فاصله زیادی با منقرض شدن دارد.

در روزهایی که این حملات صورت می‌گرفت، انتشارات آنلاین داعش با نام النبع، پر بود از جملاتی با معانی افراشته شدن پرچم خلیفه در نقاط جدید و این روزها آبستن ناامیدی‌های بیشتر برای دشمنان خدا است.  هنوز خیلی چیزها مانده که در مورد سازمان پشت حملات سریلانکا بدانیم، اما کارشناسان ضد تروریسم، در یک نقطه اتفاق نظر دارند: این گروه کوچک اسلام‌گرای افراطی در دل یک جزیره نمی‌توانست بدون کمک خارجی، چنین حمله پیچیده‌ای را طرح‌ریزی کند. بروس هافمن کارشناس ضد تروریسم از شورای روابط خارجی گفت که حملات یک‌شنبه گذشته جهشی در توانایی‌های سازمانی و لجستیکی برای هر گروه افراطی به شمار می‌رود. این موضوع چند سوال را مطرح می‌کند: آیا داعش با موفقیت در حال صدور کارشناسان بمب‌سازی، جذب سرمایه و جذب نیروی خود به خارج از منطقه مرکزی است؟ چطور مناطق خوب را برای خود پیدا می‌کند؟  و چطور هسته داعش با وجود قرارگرفتن در آستانه سقوط در طول سه سال گذشته، موفق به تشکیل و هدایت حملات از فاصله دور است؟

بن ودمن، خبرنگار ارشد بین‌الملل سی‌ان‌ان که دو ماه در باغوز در شمال سوریه حاضر بود در اینباره گفت: من هیچ شکی ندارم که بسیاری از شبه‌نظامیان، شاید صدها نفر، موفق به فرار برای جنگ در روز دیگر شدند. در حالی که نیروهای دموکراتیک سوریه در حال فشار بر شهر باغوز بودند، فرصت‌های بسیاری برای فرار وجود داشت. تعداد جنگندگان دموکراتیک سوریه کم بود و منطقه‌ای که باید ایمن می‌کردند، بسیار وسیع.

بسیاری همچنان در عراق و سوریه در خفا هستند. ما همواره حملات مشابه داعش در عراق در سطحی پایین‌تر را شاهد هستیم: کمین‌ها و ترورهایی علیه نیروهای دولتی و شبه‌نظامیان شیعه در مناطق سنی نشین.

سازمان ملل متحد امسال گزارش کرد که این شبکه با ساختاری سلولی در حال شکل‌گیری‌ است که فعالیت‌های کلیدی را که با رهبری مرکزی پوشش داده‌ شده‌اند، بازتاب می‌دهند.

در ماه ژانویه (دی - بهمن) عناصر خاموش داعش موفق شدند حمله انتحاری را عملیاتی کنند که حداقل 14 نفر شامل چهار آمریکایی در منبج در شمال سوریه از بین ببرند؛ جایی که از مرکز تجمع آن‌ها دور است. هفته گذشته جنگجویان داعش، حمله‌ای غافلگیر کننده در شهر الکوم در صحرایی در نزدیکی پالمیرا شکل دادند. آیمن دین، کسی که در سال 1996 به القاعده پیوسته بود و بعد نیروی اطلاعاتی بریتانیا شد، به سی‌ان‌ان گفت که تخمین می‌زند نزدیک به پنج هزار داعشی در مقیاس وسیع در منطقه پراکنده شده‌اند. بیشتر ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که هزاران نفر از جنگ‌جویان و برنامه‌ریزان داعش پس از سقوط موصل و رقه از خلیفه فاصله گرفتند. ادموند فیتون براون، رایزن گروه رصد داعش، القاعده/طالبان در سازمان ملل متحد گفت: ما نمی‌دانیم چند نفر از آن‌ها مرده‌اند. اما می‌توان تصور کرد که 50 درصد نجات پیدا کرده‌اند. البته ارزیابی من بیشتر از این تعداد است.

منابع امنیتی عنوان می‌کنند که برخی از این‌ها به استان بلوچستان ایران و پاکستان و برخی به افغانستان گریخته‌اند. شواهد نشان می‌دهد که داعش هند را به عنوان نقطه مطلوب در نظر دارد و می‌خواهد به تنش‌های هندوها و مسلمین در این منطقه دامن بزنند. برخی نیز به اردن و عربستان سعودی گریخته‌اند که همزمان با حمله سریلانکا نیز حمله‌ای در عربستان شکل دادند.

دین می‌گوید: اندونزی، مالزی، مصر، عربستان سعودی و اردن کشور‌هایی هستند که می‌توانند مقاصد بعدی داعش باشند.