هدف سازمان ملل از طرح همایش گفت‌وگوی ملی؛
حل منازعه سیاسی و امنیتی لیبی
همایش گفت‌وگوی ملی یکی از طرح‌های پیشنهادی سازمان ملل است که شورای امنیت با هدف حل منازعه سیاسی و امنیتی لیبی، آن را مطرح کرده است.
در سایه شکست طرح‌های ابتکاری داخلی و بین‌المللی برای حل بحران لیبی در سال‌های گذشته، اکنون جامعه جهانی و مردم لیبی چشم‌انتظار برگزاری همایش ملی و نتایج آن هستند.
۲۰ سپتامبر ۲۰۱۷ (29 شهریور ماه) سال 1396 شمسی هیئت سازمان ملل در لیبی نقشه راهی مشتمل بر سه بند اعلام کرد که عبارت بود از: اصلاح توافقنامه سیاسی مربوط به سال ۲۰۱۵، برگزاری همایش ملی و برگزاری انتخابات در پایان سال ۲۰۱۸.
اکنون که دو بند مربوط به اصلاح توافقنامه سیاسی و برگزاری انتخابات تا پایان سال ۲۰۱۸ به شکست انجامیده است، جامعه جهانی به موفقیت برگزاری همایش گفت‌وگوی ملی چشم دوخته است اما سؤالاتی درباره ماهیت این همایش، شرکت‌کنندگان، زمان، مکان و فرصت‌های موفقیت و ارتباط آن با توافقنامه ۲۰۱۵ مطرح شده است.
طبق گزارش خبرگزاری آناتولی، همایش گفت‌وگوی ملی یکی از طرح‌های پیشنهادی سازمان ملل است که شورای امنیت با هدف حل منازعه سیاسی و امنیتی در لیبی آن را مطرح کرد اما زمان برگزاری همایش گفت‌وگوی ملی رسماً اعلام نشده است؛ غسان سلامه فرستاده سازمان ملل در امور لیبی در آخرین سخنرانی خود در شورای امنیت در نوامبر ۲۰۱۸ (آبان ماه) پیش‌بینی کرده بود که این همایش اواسط ژانویه ۲۰۱۹ (دی ماه) برگزار شود.
اکنون که اواسط ژانویه (نیمه دوم دی ماه) سر رسید، برگزاری همایش گفت‌وگوی ملی برای حل بحران کشور لیبی بعید به نظر می‌رسد و در همین ارتباط سه‌شنبه (هجدهم دی ماه) گذشته هیئت سازمان ملل در صفحه توئیتر خود اعلام کرد که همه اطلاعات مربوط به این همایش اعم از تاریخ و مکان و موضوع اصلی بحث و گفت‌وگو برای حل بحران‌ها و دیگر جزئیات آن به‌زودی از طریق کانال‌های ویژه این هیئت اعلام می‌شود.
ماهیت، مکان و موفقیت همایش
بنا به گفته غسان سلامه قرار است طیف وسیعی از شخصیت‌ها و گروه‌های لیبی در این همایش شرکت کنند و این همایش تنها منحصر به فایز السراج رئیس شورای ریاستی دولت وفاق ملی، خالد المشری رئیس شورای عالی دولت، عقیله صالح رئیس مجلس نمایندگان و ژنرال خلیفه حفتر فرمانده نیروهای ارتش شرق لیبی نباشد. عبدالله المحیشی سیاست‌مدار لیبیایی در مصاحبه با آناتولی گفت که طبق اعلام هیئت سازمان ملل قرار است نهادهای غیردولتی اعم از سیاست‌مداران، شخصیت‌های مستقل، احزاب، فرماندهان جنگی، مؤسسات جامعه مدنی، سندیکاهای کارگری و غیره در این همایش شرکت کنند حتی الجزایر در حال رایزنی با سلامه به‌منظور جلب رضایت وی برای مشارکت عناصر وابسته به رژیم قذافی در این همایش است.
المحیشی درباره مکان برگزاری این همایش نیز تصریح کرد که مکان این همایش نیز به‌اندازه گروه‌ها و شخصیت‌های شرکت‌کننده در آن اهمیت دارد. گروه‌های لیبی از برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و گفت‌وگوها در خارج از کشور خسته شده‌اند و بهتر است این همایش در داخل کشور برگزار شود اما برگزاری این همایش در داخل کشور لیبی نیز با مشکلاتی همراه است که ازجمله آن بی‌اعتمادی لیبیایی‌ها است هم‌چنان‌که انتخاب شهر بی‌طرف نیز امری دشوار است و در صورت پیدا شدن این شهر نیز عامل لجستیک اعم از فرودگاه، هتل‌ها و غیره و تأمین امنیت آن‌ها برای مهمان‌های خارجی وارد به کشور لیبی دشوار است.
توفیق عراده روزنامه‌نگار لیبیایی نیز درباره فرصت‌های موفقیت این همایش می‌گوید که فرصت‌های موفقیت این همایش زیاد است به‌خصوص این‌که سازمان ملل در تاریخ پنجم آوریل (شانزدهم فروردین ماه) گذشته یک روند مشاوره‌ای با هدف رصد تمایل لوبیایی‌ها برای مشارکت و حل بحران از طریق همایش ملی را آغاز کرد و این روند که مرکز گفت‌وگوی انسانی در ژنو مأمور آن شده است، در این مأموریت موفق بوده و ظرف مدت یک ماه و نیم نزدیک به ۷۷ نشست در ۴۳ شهر لیبی برگزار کرد که حدود هفت هزار نفر در آن شرکت کردند.
عراده افزود که مشارکت این تعداد از افراد فعال در روند مشاوره‌ای برای برگزاری همایش ملی نشان می‌دهد که آن‌ها آماده مشارکت و موفقیت این همایش هستند.
وی اشاره کرد که اظهارات طرف‌های اصلی منازعه لیبی در خصوص استقبال از این همایش نیز بیان‌گر امکان موفقیت آن است هم‌چنان‌که شورای ریاستی نیز کمیته‌ای مقدماتی برای این همایش متشکل از ۲۳ نفر تشکیل داده است.
علی الزلیتنی تحلیل‌گر سیاسی لیبی اما دیدگاهی مخالف دیدگاه عراده دارد و می‌گوید: برنامه‌ها، تعداد شرکت‌کنندگان و مکان این همایش مبهم است و لذا موفقیت آن و حتی اعتماد به نتایج آن دشوار است.
الزلیتنی افزود که طی چند سال گذشته طرف‌های اصلی منازعه بارها نشست برگزار کرده‌اند بدون این‌که به راه‌حل حقیقی بحران دست یابند بنابراین چیز جدیدی در نشست مجدد آن‌ها وجود ندارد جز این‌که طیف وسیعی از گروه در این همایش شرکت می‌کنند.
این تحلیل‌گر سیاسی لیبی اشاره کرد که نتایج این همایش نیز بنا به گفته سلامه تنها منحصر به توصیه‌هایی خواهد بود نه توافقنامه و لذا الزام‌آور نیست.
دیدگاه تان را بنویسید