فرشاد گلزاری

 پس از کناره‌گیری بنیامین نتانیاهو از قدرت و به روی کار آمدن نفتالی بنت در تل‌آویو، بسیاری بر این عقیده بودند که سیاست‌های رژیم صهیونیستی در مورد فلسطین و فلسطینی‌ها تا حد زیادی تعدیل می‌شود و اوضاع نسبت به گذشته کمی بهتر می‌شود. این تحلیل اگرچه از منظر بسیاری از تحلیلگران درست بود، اما اتفاق‌هایی که طی ماه‌های اخیر رخ داده به خوبی نشان می‌دهد که هیچکدام از برآوردهایی که در مورد آن سخن گفته شده بود، درست از آب درنیامد. واقعیت این است که دولت نفتالی بنت و یائیر لاپید که قرار است نخست‌وزیری را به صورت چرخشی در دست داشته باشند، در ظاهر از یک انسجام منظم برخوردار است اما در باطن به نظر می‌رسد که چنین نباشد. چندی قبل بود که مقامات و برخی از تحلیلگران اسرائیلی از احتمال فروپاشی کابینه فعلی خبر دادند و برخی دیگر آنرا تکذیب کردند، اما واقعیت این است که اختلاف میان لاپید و بنتت به نظر می‌رسد که در برخی محورها نمادین و از پیش تنظیم و تعریف شده است. به عنوان مثال بارها دیده‌ایم که هر دو طرف بر پیگیری مساله صلح منطقه‌ای و به خصوص با فلسطینی‌ها تاکید کرده‌اند و حتی در این میان شاهد بودیم که بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بارها اعلام کرده است که به دنبال راه‌حا برای به سرانجام رساندن این منازعه تاریخی هستیم،‌ اما در پشت پرده ما شاهد یکسری از درگوشی‌هایی هستیم که چندی بعد به وضوح این سخنان پنهان در صحنه علنی سیاست ظاهر می‌شوند. بارها و بارها از سوی اسرائیل و برخی دیگر از شخصیت‌های کلیدی امنیتی – سیاسی این رژیم شنیده‌ایم که آنها طرح‌های زیادی را برای ثبات در اراضی اشغالی و پایان یافتن به این نزاع چند دهه‌ای دارند اما واقعیت دقیقاً 180 درجه با آنچیزی که در حال اتفاق افتادن است فرق می‌کند. برای تشریح این پارادوکسِ آشکار باید به این موضوع اشاره کنیم که اسرائیل اساساً در برخی از محورها و پرونده‌ها هیچ تعارفی با کسی ندارد و عملاً برخی سیاست‌ها با تعویض نفرات در هرم قدرتِ رژیم صهیونیستی تغییر نمی‌کند. به عنوان مثال در قضیه بازگشت یهودیان از سراسر دنیا به اراضی اشغالی ما نمی‌توانیم منتظر این باشیم که چنین سیاستی به پایان برسد؛ بلکه یکی از دلایل عادی‌سازی اسرائیل با کشورهای عربی، گشودن فضای تبادل توریسم و همچنین تشدید رفت‌وآمدهایی است که در ظاهر طبیعی جلوه می‌کند اما در باطن خود هزاران سناریو دارد دارد. یکی از این سناریوها که به صورت غیرمستقیم به رفت و آمد یهودیان سراسر دنیا به اسرائیل ربط دارد، ساخت شهرک‌های صهیونیست‌نشین در اراضی فلسطینی است. از دهه‌ها پیش روند شهرک‌سازی در این مناطق ادامه دارد ولی حالا این موضوع به شاهرگ حیاتی و یکی از سیاست‌های اصلی در اسرائیل تبدیل شده است. روند شهرک‌سازی‌ها در دوران نتانیاهو به حدی افزایش یافت که ما شاهد به وجود آمدن درگیری‌های زیادی میان ارتش رژیم صهیونیستی و فلسطینی‌ها بودیم اما حالا هم این موضوع بدل به یک موضوع کاملاً جدی شده که نزاع میان طرفین را تشدید کرده است.

علاوه بر ادامه شهرک‌سازی‌ها، تروریستی خواندن سازمان‌های حقوق‌بشری فلسطین توسط اسرائیل به نوعی واکنش اروپایی‌ها را برانگیخت و آنها معتقدند که این اقدام تل‌آویو می‌تواند به تشدید تقابل و حتی درگیری‌های میدانی میان دو طرف بینجامد

بنت و تشدید شهرک‌سازی‌ها

در قضیه بازگشت یهودیان از سراسر دنیا به اراضی اشغالی ما نمی‌توانیم منتظر پایان این سیاست باشیم؛ بلکه یکی از دلایل عادی‌سازی اسرائیل با کشورهای عربی، تشدید رفت‌وآمدهایی است که در ظاهر طبیعی جلوه می‌کند، اما در باطن خود هزاران سناریو دارد

واقعیت این است که نفتالی بنت، نخست‌وزیر فعلی اسرائیل خودش یکی از کسانی است که در داخل همین شهرک‌‌ها به دنیا آمده است. او عملاً معتقد است که این پروژه باید در دوران او به صورت جدی پیگیری شود و هیچگونه مسامحه‌ای در این میان پذیرفتنی نیست. در مقابل دولت ایالات متحده به رهبری جو بایدن بارها به صورت مستقیم و غیر مستقیم اعلام کرده که خواهان ادامه شهرک‌سازی‌ها نیست. در این میان توجه داشته باشید که فلسطینی‌ها معتقدند ایالات متحده در ظاهر با شهرک‌سازی‌ها مخالف و در باطن با آن موافق است و به همین دلیل چند روزی است که فلسطینی‌ها به سراغ اعمال فشار بر اروپایی‌ها رفته‌اند. حدود دو هفته پیش محمد اشتیه، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین در جریان دیدار با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل، پایتخت بلژیک خواستار تحت فشار قرار دادن رژیم صهیونیستی جهت پایبندی به توافق‌های امضا شده با آن و اتخاذ اقدامات عملی اروپا برای توقف توسعه شهرک‌سازی در اراضی اشغالی فلسطین شد. در این نشست که ریاض المالکی، وزیر خارجه، عبدالرحیم الفرا، سفیر فلسطین در اتحادیه اروپا، بلژیک و لوکزامبورگ و همچنین نماینده اتحادیه اروپا در فلسطین نیز حضور داشتند، طرف فلسطینی به شدت بر توقف شهرک‌سازی‌ها تاکید کرد. این دیدار و جلسه از پیش تعیین شده البته یک طرفه نبود، بلکه دو هفته بعد نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین با ایون انسیر، عضو پارلمان اروپا در رام‌الله با صدور بیانیه‌ای، بر اهمیت اینکه پارلمان اروپا دولت‌های کشورهای عضو این اتحادیه را به سمت به رسمیت شناختن کشور فلسطین سوق دهد، تاکید کرد تا حمایت بی‌سابقه‌ای برای پایان دادن به اشغالگری و راهکار تشکیل دو کشور به وجود بیاید. در آن دیدار هم مجدداً فلسطینی‌ها بر توقف شهرک‌سازی‌ها تاکید کردند. اگرچه روز یکشنبه هفته جاری نماینده دائم فلسطین در سازمان ملل از برگزاری نشست پشت درهای بسته شورای امنیت درباره شهرک‌سازی رژیم صهیونیستی در اراضی فلسطین خبر داد، اما بسیاری از ناظران بین‌المللی معتقدند که هیچ اتفاقی از سوی سازمان ملل رخ نخواهد داد. با  این وجود نمایندگان ایرلند، استونی، فرانسه، نروژ و آلبانی در شورای امنیت در بیانیه‌ای که سفیر استونی پس از نشست قرائت کرد، اعلام کردند که از دولت رژیم صهیونیستی می‌خواهند شهرک‌سازی در کرانه باختری و قدس شرقی را متوقف کند و ساخت بیش از ۱۳۰۰ واحد مسکونی و طرح‌های دیگر برای ساخت حدود ۳۰۰۰ واحد مسکونی در شهرک‌های صهیونیستی در اراضی اشغالی فلسطین را به مناقصه نگذارد. آنها اعلام کردند که شهرک‌سازی با قطعنامه‌های ذیربط شورای امنیت از جمله قطعنامه ۲۳۳۴ و قوانین بین‌المللی در تضاد و مانعی در برابر برقراری صلح در منطقه به حساب می‌آید. در این میان موضوع دیگری که به شهرک‌سازی متصل شده و به نوعی نشان از وخامت اوضاع می‌دهد، تروریستی خواندن سازمان‌های حقوق ‌بشری فلسطین توسط رژیم‌صهیونیستی است که به نوعی واکنش اروپایی‌ها را برانگیخت. آنها معتقدند که این اقدام اسرائیلی‌ها می‌تواند به تشدید تقابل و حتی درگیری‌های میدانی میان دو طرف بینجامد و به همین دلیل دولت‌های اروپایی حال به دنبال آن هستند تا بتوانند از طریق کانال‌های رایزنی خود با تل‌آویو این مشکل را حل و فصل کنند. با توجه به تاکید اروپا بر محور توقف شهرک‌سازی‌ها و همچنین اصرار فلسطینی‌ها، به نظر می‌رسد که مقامات دولت فلسطین توپ را در زمین بروکسل انداخته‌اند تا بلکه بتوانند مانع شهرک‌سازی‌ها شوند که البته به نظر بعید می‌آید!