فرشاد گلزاری

استراتژی‌های آفندی و پدافندی در کشورهای منطقه به نوعی نشان می‌دهد که هر کدام از دولت‌ها قرار است به چه صورتی از خود دفاع کنند یا قرار است با چه ادوات و تجهیزاتی مخاصمة سخت میان خود و دشمنانشان را پیش ببرند. موضوعی که در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد، تاکتیک‌هایی است که برای رزم یا مقابله با دشمنان استفاده می‌شود. به عنوان مثال ارتش‌ کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات، عربستان، قطر، کویت، عمان و حتی بحرین به نوعی خود را در لایه‌ای از استراتژی‌های ایالات متحده می‌دانند.

به بیانی گویاتر باید گفت که این دولت‌ها اصولاً نمی‌توانند یک راهبرد مستقیم برای دفاع از خود داشته باشند که این موضوع برای آنها می‌تواند ضررهای زیادی به همراه داشته باشد.

از سوی دیگر باید توجه شود که از تسلیحات زمینی، دریایی یا هوایی و حتی سلاح‌های انفرادی و البسه نظامی ارتش‌های این کشورها را ایالات متحده تامین می‌کند و در این میان همیشه آمریکایی‌ها تسلیحات ضعیف‌تر از داشته‌های نظامی -  دفاعی خود را به این کشورها تحویل داده‌اند. دلیل این امر هم کاملاً مشخص است.

اگر ایالات متحده به عنوان مثال قرار باشد به امارات چند جنگنده اف 35 بفروشد، بدون شک نوعی از این جنگنده‌ها را به ابوظبی می‌فروشد که در مقایسه با جنگنده‌های خود و همچنین جنگنده‌هایی که به اسرائیل تحویل می‌شود، ضعیف‌تر باشد.

 در این میان دو مقوله مهم وجود دارد. نخست آنکه آمریکایی‌ها معتقدند که اگر نظام‌های فعلی در کشورهای حاشیه خلیج فارس در میان مدت یا کوتاه مدت از بین بروند و به جای آنها دولت‌های رادیکال بر سر کار بیایند، ممکن است از این تسلیحات و تجهیزات به جا مانده به ضرر منافع ایالات متحده استفاده کنند و حتی سربازان این کشور در بحرین، عمان، قطر و عربستان را مورد هدف قرار دهند.

تخصیص بودجه یک میلیارد دلاری به تل‌آویو آن هم برای پُر کردن خزانه موشک‌های گنبد آهنین، درحالی صورت گرفته است که مالیات‌دهندگان آمریکا بارها به ادامه حمایت کاخ سفید از اسرائیل و تعمیق این ارتباط، اعتراض کرده‌اند، اما باز هم ساختار سیاسی این کشور، و حالا دموکرات‌ها در حال تقویت قوای نظامی و دفاعی تل‌آویو هستند

مقوله دوم، اسرائیل است. مخاطبان و خوانندگان این سطور باید به این فهم و درک برسند که اساساً وقوع برخی تحولات برای موازنه‌‌سازی نظامی و دفاعی در منطقه خاورمیانه، به دلیل حضور رژیم صهیونیستی در این جغرافیا است.

حفاظت و حراست از حیات اسرائیل همانگونه که بارها و بارها به آن اشاره شده، از وظایف ذاتی تمام دولت‌ها و روسای جمهوری ایالات متحده به حساب می‌رود و هیچکس نمی‌تواند خللی در روند آن ایجاد کند. به همین دلیل باید توجه داشت که تمام آرگونومی نظامی و امنیتی در منطقه و جغرافیای غرب‌آسیا و حاشیه خلیج فارس به نوعی برای حفظ آبرو و حیثیت اسرائیل از سوی ایالات متحده چیدمان شده و خواهد شد. بر این اساس است ما می‌بینیم با آمدن جو بایدن به کاخ سفید، مجدداً واشنگتن در حال نوشتن سناریوی جدید با هدف حفظ دست برتر اسرائیل در مقیاس نظامی و امنیتی است.

با این حال به نظر می‌رسد که علیرغم اعتراض مالیات‌دهندگان آمریکا به ادامه حمایت کاخ سفید از اسرائیل و تعمیق این ارتباط، باز هم ساختار سیاسی این کشور، و حالا دموکرات‌ها در حال تقویت قوای نظامی و دفاعی تل‌آویو هستند.

1 میلیارد دلار کمک به تل‌آویو

آنچه در این میان و در فضای فعلی به شدت  مهم به نظر می‌آید، تصویب کمک یک میلیارد دلاری به رژیم صهیونیستی برای تجهیز سامانه موشکی گنبد آهنین توسط مجلس نمایندگان آمریکا است. بر اساس اعلام رویترز، اختصاص این کمک یک میلیاردی، در جلسه مجلس نمایندگان آمریکا با دریافت رأی اکثریت قاطع (۳۶۰ رأی موافق به ۸ رأی مخالف) به تصویب رسید و پس از این مرحله قرار است برای تایید، این لایحه به سنای آمریکا ارسال شود.

 آناتولی ترمیه هم در این باره نوشته است که پس از مخالفت برخی نمایندگان با اختصاص این کمک‌ها و تهدید آن‌ها به عدم تصویب لایحه قانون بودجه دولت، لایحه جداگانه‌ای با عنوان «قانون تخصیص اعتبارات تکمیلی گنبد آهنین» به صحن مجلس نمایندگان آمریکا رفت که در نهایت به تصویب رسید.

تایید یک میلیارد کمک آمریکا به اسرائیل، در حقیقت نشان می‌دهد که تل‌آویو از وضعیت فعلی در منطقه و به خصوص در غزه نگران است که بخشی از آن به تهدید گروه‌های مقاومت فلسطین پس از دستگیری شش اسیر فراری برمی‌گردد

در ادامه گزارش آناتولی آمده است که روز سه‌شنبه و تنها چند ساعت پیش از رأی‌گیری درباره قانون بودجه در مجلس نمایندگان آمریکا، برخی از اعضای کنگره اعلام کردند در صورتی که بودجه شامل موضوع کمک اضطراری به سامانه گنبد آهنین باشد به آن رای نخواهند داد. اما یک روز بعد از حذف بند کمک مالی اضطراری واشنگتن به تل‌آویو برای سامانه‌های پدافندی «گنبد آهنین» از طرح بودجه نظامی در کنگره آمریکا، رسانه‌ها از بازگشت این بند به صحن کنگره خبر دادند که در نهایت حالا تصویب شده است. بر اساس گزارش رویترز، ایالات متحده در حال حاضر سالیانه ۱.۶ میلیارد دلار برای تولید و تأمین سامانه‌های گنبد آهنین اسرائیل، به تل‌آویو کمک بلاعوض انجام می‌دهد.

پس از تایید این لایحه نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل در واکنش به این اقدام مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کرد که تصویب این لایحه پاسخ محکمی به کسانی بود که در حمایت واشنگتن از تل‌آویو تردید داشتند.  اما نکته مهمتر این است که بودجه مذکور به «تکمیل ذخایر موشک‌های گنبد آهنین» اسرائیل اختصاص داده شده است که به نوعی بازگو کننده دو موضوع به شدت مهم است. مساله اول این است که تخصیص این بودجه آنهم برای پُر کردن خزانه موشک‌های گنبد آهنین به خوبی نشان می‌دهد که تل‌آویو در درگیری‌های چند ماه اخیری که با غزه داشته، به شدت ترس و اضطراب را تجربه کرده است. اینکه خزانه موشک‌های پدافند گنبد آهنین در جنگ 12 روزه میان اسرائیل و غزه خالی شده، نشان می‌دهد که اولاً تعداد زیادی موشک از غزه به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک شده که علیرغم تکذیب اسرائیل، حالا این موضوع می‌تواند تایید همین مساله باشد. ثانیا نشان می‌دهد که سامانه گنبد آهنین چندان  با دقت زیاد نمی‌تواند موشک‌های شلیک شده از غزه را رهگیری و منهدم کند.

موضوع دوم این است که تایید یک میلیارد کمک آمریکا به اسرائیل، در حقیقت نشان می‌دهد که تل‌آویو از وضعیت فعلی در منطقه و به خصوص در غزه نگران است. همین چند روز پیش بود که 6 زندانی فرارری فلسطینی مجدداً دستگیر و به زندان رژیم صهیونیستی منتقل شدند و حالا حماس و سایر گروه‌های فلسطینی به شدت خواهان تلافی علیه تل‌آویو هستند که به همین دلیل به نظر می‌رسد اسرائیل نگرانی خود را با واشنگتن در میان گذاشته است و آنها هم برای پُر کردن خزانه موشک‌های گنبد آهنین با اعطای یک میلیارد دلار موافقت کرده‌اند. این مولفه‌ها نشان می‌دهد که واشنگتن برای واکنش نشان دادن اسرائیل به حملات جدید و احتمالی، اقدام به تخصیص این بودجه کلان کرده است و باید دید که چه اتفاقی قرار است رخ دهد.