فرشاد گلزاری

 هر از چندگاهی شاهد انتشار خبرهای گوناگونی در مورد یمن هستیم که برخی از این اخبار مربوط به مسائل سیاسی و بخشی دیگر مربوط به تحولات میدانی است. به عنوان مثال روز پنجشنبه سخنگوی نیروهای مسلح یمن اعلام کرد، یگان پهپادی نیروهای انصارالله یمن هدف مهمی در پایگاه «ملک خالد» در «خمیس مشیط» و پالایشگاه نفت آرامکو عربستان را هدف قرار داد. در همین راستا و براساس اخبار تکمیلی که از سوی اسپوتنیک روسیه منتشر شده، این مواضع با استفاده از پهپاد «قاصف کا-2» هدف قرار داده شده و موشک ها با دقت به هدف اصابت کرده است. بر اساس آنچه که یحیی سریع، سخنگوی نیروهای مسلح یمن اعلام کرده این عملیات در واکنش به تشدید تجاوز و تداوم محاصره یمن توسط دشمنان این کشور انجام شده است. در همین راستا ائتلاف عربی تحت امر عربستان سعودی پیش از این حملات، مدعی انهدام یک فروند پهپاد متعلق به نیروهای انصارالله یمن شده بود.

از سوی دیگر، یحیی سریع در صفحه کاربری خود در توییتر نوشت که در عملیاتی جداگانه یگان موشکی یمن صبح روز پنجشنبه شرکت سعودی آرامکو در شهر جده را با موشک بالدار «قدس ۲» هدف قرار داد که دقیقاً به هدف برخورد کرد. وی همچنین گفت که عملیات مذکور در چارچوب پاسخ طبیعی و قانونی علیه تداوم محاصره فرودگاه صنعا صورت گرفت. اما این مساله صرفاً بخشی از عملیات‌های انصارالله علیه مواضع عربستان سعودی بوده است و در ادامه آن شاهد انجام عملیات‌های دیگر از سوی انصارالله یمن بودیم. حمله دوم دقیقاً در روز جمعه انجام شد که باز هم پایگاه ملک خالد از سوی انصارالله با پنج پهپاد مورد هدف قرار گرفت. در همین راستا ساعاتی بعد، فرودگاه أبها توسط سه فروند پهپاد «صماد ۳» مورد هدف قرار گرفته شد. این فرودگاه از سال 2019 تاکنون زیر آتش انصارالله قرار دارد و دلیل این اقدام یمنی‌ها اعمال فشار بر ریاض است. این فرودگاه با یک باند آسفالت با طول حدود 3400 متر، یکی از فرودگاه‌های منطقه‌ای به حساب می‌آید و خطوط هوایی کشورهای قطر، مصر، امارات، بحرین، کویت و حتی عمان برای خروج یا ورود به منطقه خاورمیانه و حاشیه خلیج فارس مجبور به فرود در این فرودگاه هستند و حملات انصارالله به این فرودگاه تبعات و هزینه‌های امنیتی، اقتصادی و همچنین سیاسی زیادی برای ریاض خواهد داشت.

مولفه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سعودی‌ها نمی‌خواهند به عنوان بازنده در مذاکرات یمن حضور داشته باشند که یکی از این مولفه‌ها، اعزام جنگنده‌های نیروی هوایی ریاض برای شرکت در رزمایش‌های «پرچم صحرا ۲۰۲۱» به امارات است

همه می‌دانند که یمن از حدود هفت سال پیش شاهد جنگ و درگیری‌ میان نیروهای جنبش انصارالله و دولت مستعفی این کشور به رهبری عبدربه منصور هادی است. از مارس سال ۲۰۱۵ نیز ائتلاف عربی تحت امر عربستان وارد مداخله نظامی در این کشور شد و در این راه امارات متحده عربی هم ریاض را همراهی کرد اما حالا عربستان تنها در میدان رزم یمن باقی مانده است. چراکه به جای اماراتی‌ها، مزدوران سودانی، لیبیایی و الجزایری به یمن اعزام می‌شوند تا بتوانند در درگیری‌های تن به تن با انصارالله بجنگند. در این میان فقط مزدوران شمال آفریقا نیستند که وارد تحولات یمن به نفع عربستان شده‌اند، بلکه در این راستا ما شاهد حضور داعش و حتی عناصر القاعده در یمن به خصوص در استان‌های جنوبی هستیم. بر همین اساس دستگاه امنیت و اطلاعات انصارالله روز گذشته (شنبه) در بیانیه‌ای اعلام کرد که برای نخستین بار گزارشی را درباره حضور و فعالیت گسترده سازمان القاعده در استان مأرب منتشر خواهد کرد. در این گزارش، اطلاعاتی درباره فعالیت‌ها، رهبران و اعضای القاعده و ساختار این گروه تروریستی و همچنین منازل، مزارع و هتل‌هایی که القاعده از آن‌ها استفاده کرده، فاش شده است. در این بیانیه آمده است که این گزارش اطلاعاتی همچون انبارهای سلاح، مقرهای امدادرسانی و پادگان‌های آموزشی مأرب بعلاوه راه‌های قاچاق و روابط آن‌ها با مزدوران و حضورشان در جبهه‌های جنگ با رهنمودهای امارات و عربستان را فاش می‌کند. گزارشی که به گفته مقامات آمریکایی و خصوصاً انستیتوی مقابله با تروریسمِ سایت که وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) است، می‌تواند یک گزارش استثنایی در مورد زیستن پنهان القاعده در یمن (زادگان اسامه بن‌لادن) باشد.

حملات سه روز پیش علیه مواضع سعودی‌ها نشان می‌دهد که یمنی‌ها به دنبال ادامه فشار حداکثری در محور میدانی بر عربستان هستند تا بتوانند اوضاع و احوال را به نحوی که می‌توانند به نفع خود و برای رسیدن به صلح و آتش‌بس مدیریت کنند

اعمال فشار تا حصول آتش‌بس   

فارغ از این مسائل باید متوجه بود که عملیات‌های انصارالله به پنجشنبه و جمعه محدود نشد بلکه روز گذشته (شنبه) هم شاهد انجام عملیات دیگر توسط این جریان یمنی بودیم. بر این اساس ارتش و کمیته‌های مردمی یمن بامداد دیروز، بار دیگر با دو فروند پهپاد، پایگاه هوایی ملک خالد در عربستان سعودی را هدف قرار دادند و برای بار سوم طی 72 ساعت است که پایگاه مذکور زیر آتش انصارالله قرار گرفته است.

نکته بسیار مهم این است که هر سه عملیاتی که علیه فرودگاه أبها، پایگاه ملک خالد و شرکت نفتی آرامکو انجام شده در پاسخ به ادامه محاصره و تجاوز به یمن صورت گرفته که در بیانیه‌های ارتش و کمیته‌های مردمی یمن به صورت صریح به آن اشاره شده است. این بدان معناست که یمنی‌ها به دنبال ادامه فشار حداکثری در محور میدانی بر عربستان سعودی هستند تا بتوانند اوضاع و احوال را به نحوی که می‌توانند به نفع خود و برای رسیدن به صلح و آتش‌بس مدیریت کنند. تا جایی که محمدعلی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن روز گذشته (شنبه) در توییتی نوشت که به جای مخاطب قرار دادن شرکای خود در تجاوز آمریکایی، سعودی، اماراتی و متحدانش؛ محاصره مردم و غیرنظامیان یمن و حمله به این کشور را متوقف کنید تا حمله به شما را متوقف کنیم. شاید واضح‌تر از این پیام را نتوانیم در جای دیگری ببینیم و انصارالله از این طریق خواهان مذاکره است اما بر اساس شروط آنها، اول باید آتش‌بس و تجاوز به خاک یمن قطع شود تا پس از آن مذاکره کلید بخورد. در این میان اما مولفه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سعودی‌ها نمی‌خواهند به عنوان بازنده در این مذاکرات حضور داشته باشند.

یکی از این مولفه‌ها، خبری است که روز گذشته از سوی وزارت دفاع عربستان منتشر شد. عربستان اعلام کرد که جنگنده‌های نیروی هوایی این کشور برای شرکت در سلسله رزمایش‌ «پرچم صحرا ۲۰۲۱» که ماه جاری میلادی در امارات برگزار خواهد شد، به پایگاه هوایی الظفره امارات رسیدند. طبق اعلام وزارت دفاع عربستان، رزمایش‌ها با هدف ارتقا و پیشرفت مهارت‌های کادر پرواز و فنی، افزایش آمادگی جنگی نیروهای هوایی شرکت‌کننده، برنامه‌ریزی عملیات‌ هوایی و بالا بردن سطح آمادگی جنگی انجام می‌شوند که به نوعی می‌توان آن را مانور قدرت دانست. این در حالیست که در استان مأرب همچنان نبرد و تبادل اسرا ادامه دارد و پیام انصارالله از حملات سریالی طی سه روز گذشته مشخص است: آتش‌بس و سپس مذاکره.