جهان نما

هیئت قطری عازم ریاض می‌شود

شمارش معکوس برای حل بحران شورای خلیج‌فارس

محسن عابدی

 خبرگزاری فرانسه از تحول جدیدی در پرونده آشتی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس خبر داد. این خبرگزاری به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد، قرار است یک هیئت قطری متشکل از شخصیت‌های رسمی، طی روزهای آتی وارد ریاض شود. همچنین نشانه‌های دیگر احتمال حل و فصل بحران شورای همکاری خلیج فارس این است که مسؤولی از اتحادیه عرب برای مشارکت در کنفرانسی در طول جام کشورهای عرب حوزه خلیج فارس وارد دوحه خواهد شد و همین عوامل، امیدها را برای موفقیت تلاش‌های میانجی‌گرانه به منظور حل بحران دوحه تقویت می‌کند. در همین راستا، پژوهشگر موسسه کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در واشنگتن گفت است که صلح یک شبه برقرار نمی‌شود اما شاهد یکسری ابتکارات دیپلماتیک قابل توجهی از سوی عربستان و هم‌پیمانانش با هدف دستیابی به راه‌هایی برای خروج از درگیری‌های دشوار منطقه‌ای هستیم؛ آنها در سیاست‌های تحریم قطر، جنگ در یمن و وخامت شدید روابط با ایران به بن‌بست رسیدند. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی، دیپلماسی و آشتی به جای استفاده از تاکتیک‌های خصمانه، گزینه روشن و بدیهی است.

همچنین خبرگزاری بلومبرگ به نقل از مسؤولی در یکی از کشورهای عرب خلیج فارس که خواست نامش فاش نشود، اعلام کرد، میانجیگری در حال حاضر روی اصلاح روابط میان قطر و عربستان متمرکز است تا امارات در آینده نیز به آنها بپیوندد. عربستان، امارات، بحرین و مصر پس از گذشت دو سال از قطع روابط دیپلماتیک و اقتصادی با دوحه، با مشارکت در جام کشورهای عرب خلیج فارس در قطر در ماه نوامبر موافقت کردند. «جام کشورهای عرب حوزه خلیج فارس» مسابقات چندجانبة فوتبالی است که هر دو سال یکبار میان کشورهای عرب پیرامون خلیج فارس برگزار می‌شود و در سال جاری میلادی نیز قطر میزبان این مسابقات است. 

شبکه «الحره» آمریکا پیش از این به نقل از منبع آمریکایی اعلام کرد، در میان تلاش‌های آمریکا برای پایان دادن به بحران مستمر از ماه ژوئن ۲۰۱۷، آشتی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس وارد مرحله پیشرفته‌ای شده است. این منبع که خواست نامش فاش نشود، گفت: دونالد ترامپ (رئیس‌جمهوری آمریکا)، جان ابی زید سفیر کشورش در عربستان، دیگر دیپلمات‌ها در وزارت خارجه و نیز دو مسئول کاخ سفید را مأمور کرده تا خارج از کانون توجهات و به صورت محرمانه برای تحقق این آشتی هماهنگی کنند. اخبار روزهای گذشته نیز از نشست‌هایی در سطوح عالی میان عربستان و قطر حکایت دارند که ممکن است به بحران شورای همکاری خلیج فارس خاتمه دهد. طبق اخبار منتشره، تیم‌های ملی فوتبال کشورهای تحریم کننده اعلام کرده‌اند در جام کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مشارکت داشته و مستقیما از پایتخت‌های خود به دوحه سفر خواهند کرد. این خبر پس از مذاکرات میان مسؤولانی از کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و قطر منتشر شد و در این مذاکرات از ۱۳ بندی که کشورهای تحریم کننده اعلام کرده بودند شرط اولیه برقراری آشتی است، چشم‌پوشی شد. بحران شورای همکاری خلیج فارس از پنجم ژوئن ۲۰۱۷ آغاز شد و کشورهای عربستان، امارات، بحرین و مصر ورابط خود را با قطر به بهانه حمایت این کشور از «تروریسم» قطع کردند؛ ادعایی که دوحه بارها آن را تکذیب کرد.

در این میان به نظر می‌رسد سیاست خارجی عربستان تا حدودی در حال تغییر است؛ چراکه اخیراً برخی از منابع سعودی‌ اعلام کرده‌اند که ولیعهد عربستان قرار است طی هفته‌های آینده با مقامات انصارالله یمن دیدار و گفت‌وگو کند که این مساله احتمالاً مربوط به وضعیت فعلی جنوب یمن است. اخبار دیگری در دست است که عمان واسطه عربستان سعودی و انصارالله یمن شده  است.