هفته گذشته رویارویی دو ناو جنگنده چین و آمریکا در دریای چین جنوبی که نزدیک بود به فاجعه ای دیگر منجر شود، حادثه هوایی 17 سال پیش این دو کشور در همین منطقه را یادآوری کرد و نشان داد که تا شروع درگیری و جنگی فاجعه بار فاصله چندانی نداریم.

یک هواپیمای جاسوسی آمریکایی روز 1 آپریل 2001، در ماموریت شناسایی منظمی در حال پرواز روی دریای چین جنوبی بود که با یک جت جنگنده چینی برخورد کرد، خلبان جت چینی کشته شد و 24 خدمه پرواز آمریکایی نزدیک به دو هفته در جزیره ‌هانیان‌ به گروگان گرفته شدند. اگرچه واشنگتن و پکن توانستند این بحران را به سرعت مدیریت کنند اما این تصادف به عنوان موضوعی برای ادامه رزمایش های نظامی بین این دو قدرت بزرگ جهان باقی ماند.

«اس سی ام پی» نوشت:«هفته گذشته، پس از 17 سال، خبر نزدیک شدن بیش از حد و خطرناک دو ناو جنگنده چینی و آمریکایی به هم و احتمال برخورد شدید این دو، مانند خوابی بود که دوباره در حال تکرار شدن بود.

هر دو طرف یکدیگر را متهم به ایجاد زمینه برای بحرانی دیگر کردند؛ طرف های آمریکایی، چین را به دلیل رزمایش های نا امن و غیر حرفه ای و سد کردن راه ناو آمریکایی در حین این رزمایش، سرزنش کردند.»

سخنگوی وزارت دفاع چین نیز آمریکا را به دلیل ارسال ناوهای جنگنده خود به نزدیکی جزایر چین در دریای چین جنوبی مقصر دانست و گفت: این عمل آمریکا، تهدیدی جدی برای امنیت و حق حاکمیت چین بوده است و به شدت روابط بین ارتش دو کشور را تضعیف می کند و ثبات و صلح در منطقه را نیز کاهش خواهد داد.

به نوشته ‌اس سی ام پی‌ رویارویی شدید و و تهاجمی واشنگتن و پکن و دیگر تنش های دو جانبه که در صدر آنها اعمال جنگ تجاری توسط آمریکا قرار دارد، افکار عمومی را بر این وا داشته است که این کشمکش ها و بدتر شدن روابط نه تنها ممکن است به جنگ سرد منجر شود بلکه می تواند به جنگ گرمی تمام عیار را در پی داشته باشد.

اما اسپات نیک نیوز به نقل از ‌دان کولینز‌ سیاست مدار آمریکایی که رخ دادن این جنگ را غیر ممکن می داند، نوشت: ‌امکان رخ دادن این جنگ نه تنها به دلیل وسعت و توانایی‌های تکنولوژیکی ارتش چین بلکه به دلیل داشتن تعداد زیادی زیر دریایی و همچنین ظرفیت بالای جنگنده های دیگر دریایی این کشور، بعید به نظر می رسد. علاوه بر این چین از جزایر خود نیز به عنوان پایگاه ها و زیر ساخت‌های نظامی استفاده می کند.‌

به نوشته ‌سی اس ام پی‌ واقعیت این است که اگرچه واشنگتن چین را متهم به نظامی کردن دریای چین جنوبی از طریق ایجاد جزایر مصنوعی و نصب تجهیزات نظامی در جزایر مورد مناقشه (یا جزایر اسپراتلی) آن منطقه کرده است، اما گفتنی است که چین رویکردهای دیپلماتیک خود را با ایجاد روابط اقتصادی و سیاسی نزدیک با کشورهای جنوب شرقی آسیا به منظور رفع نگرانی‌های خود در مورد این جزایر مورد مناقشه را کاهش داده است.

جزایر اسپراتلی جزیره ای در جوب دریای چین جنوبی است که هر یک از کشورهای چین، ویتنام ، فیلیپین، مالزی، برونئی و تایوان بر بخش هایی از این جزیره ادعای مالکیت دارند. ایالات متحده این دریا را جزئی از آب‌ های بین‌المللی می‌داند و بر حق قانونی رفت و آمد کشتی‌ها و زیردریایی‌هایش در این دریا تأکید می ‌ورزد.در اصل آنچه در دریای چین جنوبی اتفاق می‌افتد، بازی قدرتی بین قدرت حاکم و قدرت رو به رشد است.

به عقیده برخی تحلیلگران، این اتفاقی که نزدیک بود به تصادفی بین کشتی های جنگی آمریکا و چین منجر شود، نشانه‌ای از استقامت تهاجمی فزاینده چین در دریای چین جنوبی است؛ درست مثل 17 سال پیش و برخورد جت جنگی چینی با هواپیمای آمریکایی که چین باز هم از آن به عنوان رزمایش نظامی یاد می کند.