ترکمانچای تهران!

مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در یک برنامه زنده تلویزیونی، رقم حدودی قرارداد سرمربی تیمش را فاش کرد. البته ساعاتی بعد باشگاه دست به کار شد و بلافاصله در یک اصلاحیه، زمان این قرارداد را به جای دو سال، سه سال اعلام کرد اما باز هم رقم تقریبا «۴۰ میلیاردی» برای این قرارداد، سرسام‌آور به نظر می‌رسد. بعضی‌ها اعتقاد دارند درویش با این کار، فشار را روی یحیی افزایش داده اما اصلا مگر مربیگری کاری به جز تحمل فشار همه‌جانبه است؟ چرا مربی‌ها در فوتبال ایران در زمان دستمزد گرفتن «حرفه‌ای» هستند اما در زمان صحبت از همین دستمزد، ناگهان همه ویژگی‌های حرفه‌ای ‌بودن و به روز بودن را زیر سوال می‌برند؟

آریا رهنورد

آیا افشای رقم قرارداد، اخلاقی بود؟

اولین سوال در این مورد به این مساله مربوط می‌شود که آیا اساسا یک مدیر می‌تواند رقم قرارداد مربی تیم را افشا کند؟ از نظر قانونی اگر بندی برای محرمانه نگه داشتن دستمزد در قرارداد وجود نداشته باشد، در مورد افشای آن مشکلی در میان نخواهد بود. از منظر اخلاقی هم اگر این اتفاق غیراخلاقی بود، همه تیم‌ها و مربیان اروپایی به دنبال انجامش نبودند. در فوتبال اروپا میزان حقوق تک تک مربی‌ها کاملا مشخص است و از قوی‌ترین تا ضعیف‌ترین تیم‌ها، همه می‌دانند یک مربی چقدر دستمزد دریافت می‌کند. معلوم نیست که چرا در فوتبال ایران همواره مانعی برای انتشار این اعداد و ارقام وجود داشته است. هوادار یک باشگاه فوتبال حق دارد بداند که سرمربی تیمش برای یک فصل حضور روی نیمکت تیم و هدایت باشگاه، چه رقمی دریافت می‌کند. باشگاه نه‌تنها در مورد رقم قرارداد سرمربی، بلکه در مورد رقم قرارداد بازیکن‌ها نیز باید همین سیاست را در پیش بگیرد. برای سال‌ها با دخالت مستقیم بازیکنان و مربی‌ها، این مساله مخفی شده اما در عصر استیلای اینترنت و گردش آزاد اطلاعات، دیگر دلیلی برای تداوم این مخفی‌کاری وجود ندارد.

هزینه این افشا،  برای یحیی چیست؟

قاعدتا اگر گل‌محمدی کارش را در پرسپولیس به درستی انجام بدهد، نباید نگران لو رفتن این رقم قرارداد باشد. چراکه اگر او در تیم موفق نشان بدهد و پرسپولیس را به قهرمانی برساند، هیچ‌کس از اختصاص پیدا کردن چنین دستمزدی به این مربی خرده نخواهد گرفت. با این وجود اگر او باز هم با اولین نتیجه بد به سراغ استعفای اینستاگرامی برود و برای مدتی دور از تیم باشد، واکنش‌ها نسبت به این مربی دیگر مثل گذشته نخواهد بود. حالا دیگر همه هوادارها می‌دانند که او چه رقم سنگینی از تیم می‌گیرد و اگر یک هفته در کنار پرسپولیس نباشد، در همان هفته چند صد میلیون حقوق دریافت خواهد کرد. پس انتشار این رقم، کار یحیی را سخت می‌کند و فشار را روی او افزایش می‌دهد اما یک مربی باید در هر شرایطی آماده روبه‌رو شدن با فشار باشد. پس این موضوع چندان عجیبی نیست. درنهایت این رقم قرارداد نیست که در مورد یحیی تصمیم می‌گیرد. این نتیجه‌ها هستند که سرنوشت او را در قامت سرمربی سرخپوشان مشخص خواهند کرد.

آیا این رقم قرارداد، منصفانه است؟

حالا به یک سوال کلیدی‌تر برسیم. آیا اساسا چنین رقمی برای یک مربی ایرانی رقم منصفانه‌ای است؟ اگر قرار است صادقانه به این سوال جواب بدهیم، باید بپذیریم که اساسا قیمت‌های مربیان و بازیکنان ایرانی با یک حباب بسیار بزرگ روبه‌رو شده است. تا زمانی که باشگاه‌ها به مرحله «درآمدزایی» نرسیده باشند، پرداخت چنین رقم‌هایی برای افراد حاضر در فوتبال اصلا پذیرفتنی نخواهد بود. روند پرداخت دستمزد برای مربیان و بازیکنان در فوتبال ایران حتما باید اصلاح شود. چراکه با روند فعلی از نظر اقتصادی همه باشگاه‌ها محکوم به نابودی هستند. اگر مدیریت بهتری در این زمینه صورت می‌گرفت، تا امروز شرایط مالی فوتبال ایران بهتر بود. در مورد بازیکنان فوتبال ایران، این حقیقت وجود دارد که آنها می‌توانند با رفتن به لیگ‌های عربی پول زیادی به دست بیاورند و به همین خاطر بالا رفتن نرخ دلار، شرایط‌شان را در بازار داخلی تغییر می‌دهد. بسیاری از مربیان ایرانی اما اصلا چنین شرایطی ندارند و به همین خاطر بالا رفتن نجومی رقم قرارداد برای آنها، منطقی به نظر نمی‌رسد.

قاعدتا اگر گل‌محمدی کارش را در پرسپولیس به درستی انجام بدهد، نباید نگران لو رفتن این رقم قرارداد باشد. چراکه اگر او در تیم موفق نشان بدهد و پرسپولیس را به قهرمانی برساند، هیچ‌کس از اختصاص پیدا کردن چنین دستمزدی به این مربی خرده نخواهد گرفت

آیا جذب مربی خارجی، تصمیم بهتری نیست؟

آیا می‌توان به جای پرداخت این رقم‌های بسیار سنگین برای مربیان ایرانی به سراغ مربیان خارجی رفت؟ البته که می‌توان این کار را انجام داد. وقتی دستمزد مربیان داخلی تا این حد رشد کرده، به راحتی می‌توان با این رقم‌ها مربیان خارجی را به خدمت گرفت و از خدمات فنی آنها بهره‌مند شد. اصلا اگر ورود مربیان خارجی گسترده‌تر شود، رقابت هم بیشتر می‌شود، فضای فوتبال از انحصار فاصله می‌گیرد و دستمزد مربیان ایرانی هم کاهش پیدا می‌کند. پذیرفتن این حقیقت چندان هم سخت نیست. پس اولین قدم برای باشگاه‌ها افشاگری دقیق در مورد دستمزد مربیان است و قدم بعدی، تلاش برای جذب مربیان خارجی برای به وجود آوردن یک رقابت تمام‌عیار خواهد بود. این همان موضوعی است که باید به دقت به آن پرداخته شود.