تیکی تاکا در برنابئو!

آریا طاری

جدایی کریستیانو رونالدو از رئال مادرید، دوران تازه‌ای را در این باشگاه رقم زده است. عصری که اولین شواهد متفاوت بودنش با گذشته، خیلی زود نمایان شده‌اند. از دست دادن مهم‌ترین ستاره یک دهه اخیر و فعالیت نه‌چندان چشمگیر در بازار نقل و انتقالات، رئال مادرید را بیشتر به یک «تیم» شبیه کرده است. تیمی که دیگر حول محور یک بازیکن خاص بازی نمی‌کند. بازی مالکانه، پاس‌های زیاد و استفاده از فلسفه تیکی‌تاکا اما شاید هواداران این باشگاه را به وجد نیاورد. چراکه آنها همیشه در جبهه مقابل این مدل از فوتبال قرار گرفته‌اند.

پس از سومین قهرمانی متوالی در لیگ قهرمانان اروپا، هیچ‌کدام از هواداران رئال مادرید تصور نمی‌کردند فصل را در حالی آغاز کنند که نه زیزو روی نیمکت تیم قرار دارد و نه کریس رونالدو در ترکیب این تیم دیده می‌شود. زیدان در شروع تابستان از سمتش در باشگاه کناره‌گیری کرد تا برای مدتی استراحت کند و برای یک چالش جدید آماده شود. سی آر سون نیز با یک تصمیم غیرمنتظره، پیراهن باشگاه یوونتوس را پوشید و فصل 19-2018 را در سری آ کلید زد. دوران بعد از زیزو و کریس، مختصات خاص خودش را در باشگاه رئال مادرید خواهد داشت. مختصاتی که بدون تردید با یک دهه اخیر کاملا متفاوت خواهد بود.

رئال هنوز هم ستاره‌های بسیار زیادی در اختیار دارد و صاحب یکی از قدرتمندترین ترکیب‌ها در بین همه باشگاه‌های اروپایی است اما از حالا به بعد دیگر یک یا چند ستاره به تنهایی در بازی این تیم اثرگذار نخواهند بود. انتخاب لوپتگی، رئال مادرید را در مسیر کاملا متفاوتی قرار می‌دهد. سرمربی جوان کهکشانی‌ها، عقاید فنی خاص خودش را دارد و مدل فوتبال بازی کردن تیم‌های او کاملا با روش بازی رئال زیر نظر زیزو، کارلتو و حتی ژوزه مورینیو فرق می‌کند.

لوس بلانکوس در این سال‌ها به فوتبال واکنشی خو گرفته است. به سپردن مالکیت توپ به حریف، حضور فشرده در دفاع، گرفتن توپ و رساندن آن به خط حمله با بیشترین سرعت و کم‌ترین ضرب. زیر نظر لوپتگی اما رئال بیشتر به «تیکی‌تاکا» نزدیک خواهد شد. پاس‌های خط‌کشی‌شده، نظم و البته مالکیت گسترده توپ.

خولیان لوپتگی در شروع دوران کار در رئال مادرید، از دو سیستم 1-4-1-4 و 1-3-2-4 استفاده کرده است. در هر دو سیستم، «کنترل میانه زمین» برای او از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده و این موضوع در سه دیدار ابتدایی سفیدها در لالیگا واضح به نظر می‌رسد.

 نفرات تیم این مربی باید حضور پرشماری در خط هافبک داشته باشند و وسط زمین را با برتری عددی تصاحب کنند. در سبک تاکتیکی مورد علاقه لوپتگی، بازیکنان باید در جنگ‌های میانه میدان به پیروزی برسند و به مهره‌های حریف اجازه نزدیک شدن به خط دفاعی کهکشانی‌ها را ندهند. به همین خاطر است که گفته می‌شود لوپتگی فشار بسیار کم‌تری به مدافعان میانی و کناری رئال خواهد آورد و بیشترین فشار را روی هافبک‌های تیم وارد خواهد کرد. سرمربی جدید رئال در یکی از اولین تصمیم‌ها بعد از پیوستن به این باشگاه، جلوی خروج قریب‌الوقوع دنی سبایوس را گرفت و اجازه نداد هافبک نیمکت‌نشین تیم زیزو، رئال را ترک کند. چراکه این مربی به بیشتر از یک هافبک دفاعی تخصصی در تیمش نیاز دارد. سبایوس این فصل لالیگا را به عنوان بازیکن ثابت آغاز کرد اما برابر ختافه عملکرد ضعیفی داشت و در دو بازی بعدی، به نیمکت تبعید شد. با این وجود تصور می‌شد دنی نقش پررنگی در تیم این فصل لوپتگی بر عهده می‌گیرد. حالا دیگر رئال مادرید یک تیم مبتنی بر ضدحمله نیست. آنها بیشتر از گذشته پاسکاری می‌کنند، درصد زیادی از مالکیت توپ را به دست می‌آورند و تلاش می‌کنند با پاس‌های کوتاه، به طرف دروازه حریف نزدیک شوند و روزنه‌ای را در خط دفاعی تیم روبه‌رو پیدا کنند. این فوتبال باحوصله البته شاید خیلی زود حوصله را از سکوهای برنابئو بگیرد!

در اولین بازی در فصل جدید لالیگا، بازیکنان رئال مادرید 78 درصد مالکیت توپ را در اختیار داشتند. از سال 2009 به بعد رئال مادرید تنها در «دو مسابقه» بیشتر از این مالکیت داشته است. موضوعی که نشان از یک تغییر بزرگ در این باشگاه دارد. در تیم لوپتگی شاید «تونی کروس» از هر بازیکن دیگری مهم‌تر باشد. چراکه هیچ بازیکنی از قدرت پاسکاری فوق‌العاده او برخوردار نیست.

کروس در دیدار با ختافه 117 پاس داد و تنها دو پاس ستاره آلمانی، به مقصد نرسید. در دورانی که ژوزه مورینیو روی نیمکت رئال مادرید حضور داشت، این تیم در مجموع 27 هزار پاس کم‌تر از بارسلونای پپ گواردیولا رد و بدل کرد اما تا این هفته از این فصل فوتبال اسپانیا، مادریدی‌ها 100 پاس بیشتر از بارسلونا برای هم ارسال کرده‌اند. شاید عجیب به نظر برسد اما نرخ موفقیت این پاس‌ها نیز در رئال مادرید بیشتر بوده است. 90 درصد پاس‌های لوس بلانکوس در این هفته‌ها به مقصد رسیده و این آمار برای بلوگرانا، عدد 87 را نشان می‌دهد. تیم لوپتگی در هر سه مسابقه این فصل لالیگا، بیشتر از 68 درصد مالکیت توپ را از آن خود کرده است. بازیکنان این تیم نیز در این سه مسابقه، حداقل 600 پاس رد و بدل کرده‌اند تا نشانه‌های امضای فنی سرمربی جدید در تیم پدیدار باشد. آنها در این سه بازی نمایش‌های خوبی داشته‌اند و گل‌های زیادی نیز به ثمر رسانده‌اند اما نباید نگرانی بزرگ هواداران باشگاه مادریدی را نیز نادیده گرفت. آیا رئال با همین سبک، برای تقابل با رقبای بزرگ آماده است؟

در اختیار داشتن مالکیت و ارسال پاس‌های پرشمار، به تنهایی برای موفقیت رئال مادرید کافی نیستند. این تاکتیک تنها زمانی جواب می‌دهد که در زمان اجرا، به «پختگی» کامل برسد. هر سه بازی رئال ‌مادرید در فصل تازه فوتبال باشگاهی اسپانیا، بسیار ساده بوده‌‌اند و این تیم در تنها محک دشوار از زمان شروع فصل، متزلزل نشان داده است. سفیدها در دیدار سوپرجام اروپا با اتلتیکو مادرید نیز صاحب 65 درصد از مالکیت توپ بودند با این وجود رئال در طول 120 دقیقه فقط 6 بار به طرف دروازه تیم چولو سیمئونه شوت‌زنی کرد و در نهایت با نتیجه سنگین چهار بر دو از این تیم شکست خورد و اولین جام فصل را به راحتی از دست داد. با وجود سلطه ادامه‌دار در لیگ قهرمانان، رئال در یک دهه اخیر فقط دو بار فاتح لالیگا شده است. به نظر می‌رسد این سبک جدید، برای بردن لالیگا مفید باشد اما شاید در لیگ قهرمانان برای مادریدی‌ها دردسر ایجاد کند. علاوه بر این، لوپتگی نباید از یاد ببرد که «سرگرم‌رکردن» هوادارها، یک اولویت بسیار کلیدی برای همه سرمربیان رئال مادرید است. کافی است تیم او از پاسکاری‌ها موقعیت گل نسازد و از مالکیت توپ، حرکات ترکیبی استخراج کند تا دوران این مربی در برنابئو، حتی کوتاه‌تر از دوران حضور او روی نیمکت تیم ملی اسپانیا شود. تاکتیک‌های مدنظر لوپتگی هنوز در حال انتقال به تیم هستند و او، حالا باید در جست‌وجوی راهی برای به وجد آوردن تماشاگرها باشد. راهی که بدون تردید از تیکی‌تاکای صرف، عبور نمی‌کند.