رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، با تأکید بر اهمیت نقش روسیه در پرونده هسته‌ای ایران گفت: آسیب به تأسیسات اتمی نمی‌تواند مانع حضور بازرسان باشد و ایران موظف است دسترسی به این مراکز را فراهم کند.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری ریانووستی روسیه، روز دوشنبه متن مصاحبه مشروح خود با «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را منتشر کرد. پیشتر بخش‌هایی از این مصاحبه منتشر شده بود.

گروسی در پاسخ به این سوال که آیا آژانس پس از حملات متجاوزانه آمریکا و رژیم صهیونیستی در ماه ژوئن به تاسیسات هسته‌ای ایران، پیشرفتی در عمل در زمینه ازسرگیری بازرسی‌ها داشته است و به نظر او چه زمانی کارشناسان آژانس خواهند توانست دوباره به تاسیسات بمباران‌شده نطنز، اصفهان و فردو دسترسی پیدا کنند، بیان کرد: «این مهم‌ترین مسئله‌ای است که ما در حال حاضر در ایران با آن مواجهیم. ما توانستیم فعالیت‌های بازرسی را بازیابی و ازسرگیری کنیم، اما این کار بسیار محدود است.»

گروسی گفت: «به ما تنها اجازه دسترسی به تاسیساتی داده شده است که مورد اصابت قرار نگرفته‌اند. این از این جهت خوب است که این تاسیسات در فهرست توافق‌شده بازرسی‌ها گنجانده شده‌اند. این برای ما مهم است. البته آن سه تاسیسات دیگر مهم‌تر هستند، چراکه هنوز مقادیر قابل توجهی مواد و تجهیزات هسته‌ای در آن‌جا وجود دارد و ما باید به آنجا بازگردیم.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «ما یک گفت‌و‌گو با ایران را آغاز کرده‌ایم. من به‌طور منظم با وزیر امور خارجه (ایران) و سایر مقامات در تماس هستم، اما سطح همکاری همچنان محدود است. وضعیت فعلی این است. گفت‌و‌گو‌ها ادامه دارد.»

او در ادامه این گفت‌و‌گو در پاسخ به این سوال که آیا آژانس در حال بررسی سناریویی است که در آن ایران در آن به‌کلی بازرسی‌های گسترده را کنار بگذارد و دسترسی کارشناسان بین‌المللی را به تاسیسات هسته‌ای خود محدود کند، تشریح کرد: «ما باید همه سناریو‌های ممکن را در نظر بگیریم. انجام دادن این کار دوراندیشی نخواهد بود؛ بنابراین ما تمامی گزینه‌ها را بررسی می‌کنیم. فقط می‌توانم بگویم که امیدوارم این هرگز رخ ندهد، چراکه این به معنای نقض آشکار و کامل تعهدات ایران ذیل پیمان منع گسترش تسلیحات اتمی (ان‌پی‌تی) خواهد بود.»

مدیرکل آژانس با گفتن این که در پیشبرد حل‌وفصل وضعیت پیرامون برنامه هسه‌ای ایران می‌تواند نقش «بسیار مهمی» ایفا کند و او در این باره با «ولادیمر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه، «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه آن و دیگر مقامات این کشور در حوزه هسته‌ای و دفاعی گفت‌و‌گو کرده است، بیان کرد: «پیام من در این‌جا همواره ثابت است. روسیه یکی از اعضای امین پیمان ان‌پی‌تی بوده و به‌همراه ایالات متحده بیش از ۵۰ سال است که نقشی کلیدی در این مسائل ایفا می‌کند. همچنین روسیه در همه موارد مرتبط با ایران نقشی مهم و گریزناپذیر داشته است.»

او با بیان این دیدگاه خود که «مسکو این امکان را دارد که گفت‌وگویی مداوم با ایران داشته باشد»، بیان کرد: «من به روسیه نمی‌گویم چه کاری انجام دهد، اما می‌توانم بگویم خوشحالم که می‌توانم ارزیابی‌ها و پیام‌های خود را به دولت روسیه منتقل کنم و معتقدم روسیه همواره به‌وضوح از مقررات منع اشاعه حمایت کرده است. این برای من کاملا ضروری است. ما نمی‌توانیم روسیه را به‌عنوان یکی از ارکان نظام منع اشاعه از دست بدهیم. این ضربه‌ای ویرانگر به کل این نظام خواهد بود. من واقعا معتقدم روسیه نقشی بی‌بدیل دارد، اما خود روسیه تصمیم می‌گیرد که چگونه و چه زمانی آن را ایفا کند.

گروسی در ادامه در پاسخ به این سوال که با توجه به وارد آمدن آسیب جدی به تاسیسات اتمی ایران در حملات ماه ژوئن، آژانس در این شرایط چگونه قصد دارد توجیهی برای ادامه حضور خود در ایران و نیاز به بازرسی‌ها ارائه دهد، توضیح داد: «اول از همه، ایران بسیار بیشتر از این سه تاسیسات را دارد. این سه تاسیسات از نظر فراوری، تبدیل و غنی‌سازی اورانیوم بسیار مهم هستند. اما برنامه هسته‌ای ایران منحصر به اینها نیست. ایران یک برنامه هسته‌ای بسیار توسعه‌یافته با یک بخش تحقیقاتی قدرتمند و بسیاری تاسیسات دیگر در کشور دارد. یک نیروگاه اتمی-بوشهر و برنامه‌هایی برای ساخت نیروگاه‌های جدید از جمله، اگر اشتباه نکنم، به‌همراه روسیه وجود دارد. بنابراین، کار در همه این حوزه‌ها 

ادامه دارد.»

او درباره سطح اشراف آژانس به برنامه هسته‌ای ایران پس از تحولات اخیر گفت: «ما با کمبود جدی اطلاعات مواجهیم و از دیدگاه منع اشاعه، این امر بسیار منفی است، چراکه حتی اگر این تاسیسات به شدت آسیب دیده باشند، این درک واضح وجود دارد که بخش عمده اورانیوم غنی‌شده‌ای که ایران دارد، هنوز در این کشور است. این از دیدگاه‌عدم گسترش به شدت حائز اهمیت است.»

مدیرکل آژانس خاطرنشان کرد: «ایران ذیل پیمان ان‌پی‌تی و توافق جامع پادمان موظف است دسترسی به این تاسیسات را فراهم کند. این در واقع بخشی از گفت‌وگوی ماست. آنها می‌گویند: «ایمن نیست؛ شما نمی‌توانید به آن‌جا بروید». اما در این صورت، شما باید به بازرسان اجازه دهید تایید کنند که واقعا رفتن به آن‌جا غیرممکن است. این نوع گفت‌وگویی است که ما اکنون در حال انجام آن هستیم و امیدوارم بتوانیم در آن پیشرفت‌هایی حاصل کنیم.»