رامتین موثق

پس از تجربه ادغام و سپس انحلال بانک آینده، بانک مرکزی به 5 بانک و موسسه ناتراز دیگر هشدار داد که در صورت عدم اصلاح، به سرنوشت بانک آینده دچار خواهند شد. اما پس از مدتی بانک مرکزی و سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کردند که طی یک برنامه اصلاحی، بانک‌های ناتراز دیگر به سرنوشت انحلال دچار نخواهند شد.

مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی: بانک مرکزی از ورود به بانک‌های ناتراز دیگر، هراس دارد زیرا در صورت ورود حتی از وظایف خود نیز بازمی‌ماند و از طرف دیگر هم با تزلزل مدیریتی در بانک مرکزی مواجهیم. به همین دلیل است که از فردای انحلال بانک آینده، بانک مرکزی اعلام کرد که به بانک‌های دیگر برنامه اصلاحی داده شده است و قرار نیست این بانک‌ها نیز منحل شوند

شنبه 24 آبان، هیات مدیره موسسه مالی ملل نیز به دستور بانک مرکزی عزل شدند و هیات سرپرسی بانک مرکزی عهد‌ه‌دار اصلاح این موسسه ناتراز شد؛ روشی که به اعتقاد مقامات بانک مرکزی می‌تواند از انحلال این موسسه جلوگیری کند. «توسعه ایرانی» در گفت‌وگو با مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی به جوانب این تصمیم بانک مرکزی و وضعیت ناترازی دیگر بانک‌ها و موسسات پرداخته است.

مدیریت معتبر و الگوی مناسبی نداریم

مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره پرسشی حول موضوع راهکارهای جلوگیری از انحلال بانک‌ها و موسسات ناتراز، اظهار کرد: راهکارهای جلوگیری از انحلال و اصلاح ناترازی وجود دارد اما اکنون مدیریت معتبری نداریم که به اجرای این راهکارها امیدی باشد.

یوسف کاووسی با عنوان اینکه مدیریت کارایی وجود ندارد که این بانک‌ها را بسامان کند، افزود: ادغام‌های گذشته هرکدام به یک روش بوده و تاکنون هیچکدام از این روش‌ها به عنوان الگو انتخاب نشده است تا در مراحل بعدی نواقص آن‌ها رفع شود که بتوانند موفق‌تر عمل کنند.

می‌توان گفت که در بانک آینده نه ادغامی صورت گرفته است و نه انحلالی و اکنون با وضعیت غریبی مواجهیم زیرا تنها نام این بانک تغییر کرده اما همه تشکیلات طبق همان قاعده قبلی کار می‌کند. البته سهامدار عمده این بانک هم بیکار ننشسته است و مشغول باز کردن پرونده‌های حقوقی برای بانک مرکزی است و تاکنون هم در برخی موارد موفق بوده است. انصاری برای هیات قبلی بانک مرکزی و رئیس هیات مدیره آن حکم بازداشت به اتهام سوءمدیریت گرفت که اکنون این افراد با وثیقه آزاد هستند

او توضیح داد: در نمونه‌های سابق این موسسات در بانک‌ها یا موسسات بزرگتر ادغام می‌شدند و برای آن‌ها یک خط اعتباری نیز تعریف می‌شد و تمام ناترازی‌ها و بدهی‌ها وارد بانک ثانی می‌شد. بانک آینده خود نمونه این روند است که از ادغام بانک تات، موسسه صالحین و آتی تاسیس شد. اکنون رئیس بانک مرکزی می‌گوید که با انحلال بانک آینده، جلوی 2 دهه ناترازی گرفته شده است اما در این میان باید پرسید چرا سال 1392 مدیریت این سه موسسه به دست بانک تات سپرده شد؟ رئیس بانک مرکزی و دیگر مسئولین گاه تحت فشار صحبت‌هایی مطرح می‌کنند که خود نیز باوری به آن ندارند.

بانک آینده هنوز ادغام و منحل نشده است

این تحلیلگر بانکی و پولی مطرح کرد: در ادغام بانک آینده روشی پیاده شد که تاکنون سابقه نداشته است.

کاووسی ادامه داد: در این روش سپرده‌ها را به بانک ملی منتقل کردند اما سود پایینتری از سود امضا شده در قرارداد مشتریان به آن‌ها پرداخت می‌شود. اکنون پرسنل این بانک را هم نمی‌توانند جذب کنند زیرا توان پرداخت آن حقوق و مزایای قبلی را ندارند. 

او تصریح کرد: اکنون حتی می‌توان گفت که در بانک آینده نه ادغامی صورت گرفته است و نه انحلالی و اکنون با وضعیت غریبی مواجهیم زیرا تنها نام این بانک تغییر کرده اما همه تشکیلات طبق همان قاعده قبلی کار می‌کند.

او بیان داشت: البته سهامدار عمده این بانک هم بیکار ننشسته است و مشغول باز کردن پرونده‌های حقوقی برای بانک مرکزی است و تاکنون هم در برخی موارد موفق بوده است. انصاری برای هیات قبلی بانک مرکزی و رئیس هیات مدیره آن حکم بازداشت به اتهام سوءمدیریت گرفت که اکنون این افراد با وثیقه آزاد هستند.

صندوق ضمانت سپرده‌ها توان مدیریتی ندارد

مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی اظهار کرد: ادغام یا انحلال موسسات و بانک‌های ناتراز کار بسیار بزرگی است و صندوق ضمانت سپرده‌ها اصلا توانایی مدیریت انجام این کار را ندارد زیرا صندوق نوپایی با یک سرمایه محدود است.

کاووسی افزود: اکنون بانک آینده با تمام تشکیلات و اموالش به دست این صندوق سپرده شده است تا درباره آن‌ها تعیین تکلیف کند و برای مثال برای ایران مال قیمت‌گذاری انجام دهد. همچنین در این روند تمام فعالیت‌های شرکت‌های زیرمجموعه بانک آینده متوقف شده که خود یک چالش بزرگ است زیرا تاکنون درباره حقوق پرسنل این شرکت‌ها و قراردادهایشان تصمیمی نگرفته‌اند.

به اعتقاد او، روند انحلال بانک آینده نشان می‌دهد که مسئولین تمام جوانب یک کار را بررسی نمی‌کنند و تنها اقدامات صوری انجام می‌دهند.

ادغام یا انحلال موسسات و بانک‌های ناتراز کار بسیار بزرگی است و صندوق ضمانت سپرده‌ها اصلا توانایی مدیریت انجام این کار را ندارد زیرا صندوق نوپایی با یک سرمایه محدود است. روند انحلال بانک آینده نشان می‌دهد که مسئولین تمام جوانب یک کار را بررسی نمی‌کنند و تنها اقدامات صوری انجام می‌دهند

بانک مرکزی زیان «آینده» را 10 برابر کرد!

این کارشناس حوزه پول و بانک درباره تجربه بانک آینده، همچنین عنوان کرد: بانک مرکزی چند روز قبل از ادغام این بانک، مدیرعامل و هیات مدیره جدید برای بانک آینده انتخاب کرده بود اما پس از این تعیین مدیریت، ناگهان تصمیم به انحلال گرفتند و حتی مدیران خود بانک مرکزی هم از این تصمیم خبری نداشتند که نشان‌ می‌دهد این تصمیم در نتیجه یک فشار سیاسی، گرفته شده است.

کاووسی خاطرنشان کرد: از زمانی که بانک مرکزی مدیریت بانک آینده را در دست گرفت، زیان این بانک هم 10 برابر شد!

او بیان کرد: بانک مرکزی برای حل مشکلات بانک آینده باید تمام چالش‌ها را دسته‌بندی می‌کرد و طبق آن تصمیم می‌گرفت اما متاسفانه چنین کاری در بانک مرکزی صورت نگرفته است و به دلیل نداشتن طرح مشخص، بانک مرکزی از ورود به بانک‌های ناتراز دیگر، هراس دارد زیرا در صورت ورود حتی از وظایف خود نیز بازمی‌ماند و از طرف دیگر هم با تزلزل مدیریتی در بانک مرکزی مواجهیم. به همین دلیل است که از فردای انحلال بانک آینده، بانک مرکزی اعلام کرد که به بانک‌های دیگر برنامه اصلاحی داده شده است و قرار نیست این بانک‌ها نیز منحل شوند. به عبارت بهتر، بانک مرکزی خود را از موضوع حل ناترازی بانک‌های دیگر کنار 

کشیده است.

سران قوا در 4 سال گذشته کجا بودند؟

مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی در ادامه، عنوان کرد: اگر قرار بر همراهی و عدم انحلال موسسات است، چرا سران قوا در 4 سال گذشته موانع فروش اموال بانک آینده و ایران مال را برطرف نکردند که از محل فروش همان اموال، که در خاورمیانه هم منحصر به فرد است، مشکلات و بدهی‌های بانک، که عمدتا به بانک مرکزی است، حل شود؟

کاووسی تاکید کرد: در سال‌های گذشته می‌توانستند از وضع موجود استفاده بهینه کنند اما هماهنگی و همراهی در این دستگاه‌ها وجود ندارد و مهمتر اینکه، نیروهای قدرتمند سیاسی و امنیتی از اوضاع ورشکسته بانک‌ها سود می‌برند و به همین دلیل سد راه اصلاح آن‌ها می‌شوند.

یوسف کاووسی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: موسسه ملل مسائل پیچیده‌ای دارد اما سیاست‌گذار در پی تکرار تجربه ناموفق سرپرستی است. برای بانک آینده 2 دوره سرپرستی تعیین شد که این بلا به سرش آمد و زیان بانک ایران زمین نیز با همین روش سرپرستی بیشتر شد

او هشدار داد: همین سهامدار عمده بانک آینده مطمئنا پرونده‌های زیادی برای بانک مرکزی باز خواهد کرد و در سیستم قضایی هم قضاتی وجود دارند که به نفع او رای دهند و در نهایت، مدیران بانک مرکزی آنقدر کلافه می‌شوند که درخواست عزل خود را می‌دهند. 

تکرار تجربیات ناموفق قبلی در موسسه ملل

این تحلیلگر مسائل پولی و بانکی درباره عزل هیات مدیره موسسه ملل گفت: موسسه ملل مسائل پیچیده‌ای دارد اما سیاست‌گذار در پی تکرار تجربه ناموفق سرپرستی است.

کاووسی یادآور شد: برای بانک آینده 2 دوره سرپرستی تعیین شد که این بلا به سرش آمد و زیان بانک ایران زمین نیز با همین روش سرپرستی بیشتر شد. همچنین بانک مرکزی یک دوره برای موسسه اعتباری توسعه سرپرست تعیین کرد که این موسسه پس از چندسال شکایت، موفق شد تمامی خسارات را از بانک مرکزی وصول کند.

او تصریح کرد: بانک مرکزی در حالی تجربیات شکست‌خورده قبلی را اجرا می‌کند که متخلفین این بانک‌ها از لحاظ قانون‌شناسی، به اصطلاح «هفت خط» هستند بنابراین امید بانک مرکزی بیشتر اداری است تا واقعی زیرا اگر قرار بر اصلاح بود، در این سالیان با این موسسات و بانک‌ها مماشاتی صورت نمی‌گرفت. اکنون نیز بانک مرکزی تحت فشار، مدیریت این مجموعه را برکنار کرده و این سیاست بیشتر با ملاحظات سیاسی انجام شده است تا دیدگاه کارشناسی و تخصصی.

ملل تا آستانه تبدیل به بانک رفته بود! 

مدیرکل اسبق بازرسی بانک مرکزی وضعیت موسسه ملل را به بانک آینده تشبیه کرد و گفت: پیش از این نیز به موسسه ملل، به واسطه مدیریتش، میدان فعالیت زیادی داده شد و حتی 5 سال پیش قرار بود از موسسه به بانک تبدیل شود.

به گفته کاووسی، بانک مرکزی برخوردی دوگانه با این بانک‌های ناتراز دارد و برای مثال 5 سال پیش موسسه ملل تا آستانه تبدیل به بانک قرار گرفته بود اما اکنون هیات مدیره آن توسط بانک مرکزی عزل می‌شود.

او تاکید کرد که به نظر می‌رسد بانک مرکزی با عزل هیات مدیره موسسه ملل، تنها دنبال رزومه‌سازی است. در زمان مدیریت آقای سیف بانک مرکزی ادعای برخورد با موسسات مالی غیرمجاز داشت و اکنون هم فرزین با جمع کردن موسسات ناتراز، دنبال رزومه‌سازی است.

این کارشناس در پایان خاطرنشان کرد: البته تنها نمی‌توان به جمع شدن این موسسات اکتفا کرد زیرا تعیین تکلیف هرکدام از آن‌ها ممکن است تا 10 سال نیز طول بکشد و مدیران بانک مرکزی را هم درگیر کند. در این دعوای حقوقی طرف مقابل به راحتی قانون را دور می‌زند و دست بانک مرکزی به جایی نمی‌رسد.