نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق با اشاره به نبود تدبیر حکمرانی در تمام عرصه‌ها:
قانون تثبیت قیمت‌ها ایران را به واردکننده بنزین سوپر تبدیل کرد
رامتین موثق
بعد از گذشت حدود یکسال از تصویب واردات بنزین سوپر توسط بخش خصوصی در هیات دولت، به نظر می‌رسد این طرح در آستانه انجام است. 25 مرداد، خبرگزاری مهر به نقل از یک مقام نفتی خبر داد که نیمه اول شهریور ماه سرآغاز واردات بنزین سوپر از طریق بخش خصوصی خواهد بود.
از ۲۰ سال گذشته تا امروز اگر قیمت بنزین سوپر به تدریج افزایش می‌یافت، برای کارخانه‌های ما صرف می‌کرد که بنزین سوپر تولید کنند و حتی امروز هم با واردات بنزین سوپر لیتری 50 هزار تومانی باز صرفه دارد که پالایشگاه‌ها خود دست به کار شوند و برای سرمایه‌گذاری تولید سوپر اقدام کنند
تصویب این موضوع در سال 1403، ابهاماتی را به دنبال داشت و به دنبال آن کرامت ویس‌کرمی، مدیرعامل پخش فرآورده‌های نفتی، در آبان‌ماه سال گذشته در گفت‌وگو با این خبرگزاری، با اشاره به جزئیات واردات بنزین سوپر، گفته بود: «هیات وزیران مصوبه‌ای دارد که وزارت نفت را مکلف کرده تا شرایط را برای واردات بنزین سوپر توسط شرکت‌های خصوصی فراهم کند تا این شرکت‌ها بتوانند در کنار واردات بنزین کار توزیع را هم انجام دهند، همچنین قیمت‌گذاری آن از طریق بورس انرژی انجام می‌شود.»
از همان ابتدا مشخص شد که بنزین سوپر با قیمت بسیار بیشتری از بنزین‌های معمولی عرضه خواهد شد و در همین راستا برخی کارشناسان تحلیل کردند که واردات بنزین سوپر با قیمت بالا می‌تواند به مثابه آزمون تاب‌آوری جامعه مقابل افزایش قیمت بنزین معمولی، فهم شود. اما وزیر نفت در همان شب 25 مرداد اعلام کرد: «بنزین سوپر یا ویژه به عنوان خدمت جدیدی از سوی وزارت نفت به مردم ارائه می‌شود و هیچ‌گونه ارتباطی با سهمیه سوخت ندارد.» محسن پاک‌نژاد همچنین گفت که قیمت این بنزین سوپر حدوداً بالای ۵۰ هزار تومان است.
کاهش تمایل به سوخت سوپر با اعلام قیمت
در حالی که بازار در چند ماه گذشته چشم انتظار بنزین سوپر بود، اما اعلام قیمت ۵۰ هزار تومانی باعث شده که تمایل برای این سوخت کم شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، «بسیاری از مصرف‌کنندگان اعلام می‌کنند که خودروی آنها به دلیل عدم دریافت بنزین باکیفیت، با مشکل مواجه شده است و از طرف دیگر دریافت سوخت باکیفیت حق مصرف‌کنندگان است و طبیعی است که آنها سوخت باکیفیت دریافت کنند.»
براساس این گزارش، «با وجود آنکه یکی از مهم‌ترین نیازها در حوزه نفت، عرضه سوخت باکیفیت است و با توجه به آنکه در فصل سرما دوباره با معضل آلودگی هوا روبه‌رو می‌شویم، که یکی از اصلی‌ترین عوامل آن سوخت بی‌کیفیت است، بنابراین در این شرایط عرضه سوخت باکیفیت بسیار حائز اهمیت است اما باید در این شرایط تمهیداتی را به کار بگیرند که قیمت آن ارزان باشد تا بخش زیادی از رانندگان بتوانند از آن استفاده کنند چراکه قیمت بنزین ۵۰ هزار تومانی سوپر بسیار بالا است و بخش عمده‌ای از افراد نمی‌توانند از آن استفاده کنند.»
حمیدرضا صالحی: با توجه به تورم و قدرت خرید پایین مردم، شایسته نیست که روند واقعی‌سازی قیمت سوخت دفعتا و یک شبه باشد و در کل قیمت‌ها می‌تواند سالیانه و با یک شیب مناسب، بالا برود چون اگر امسال بنزین ۱۵۰۰ تومان است، دلیلی ندارد که در سال بعد هم همین قیمت باشد
تثبیت قیمت‌ها ما را به واردکننده بنزین تبدیل کرد
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»، درباره ارزیابی خود از واردات بنزین سوپر در کشور، در ابتدا به مزیت تولید سوخت در کشور اشاره کرد و به گفت: در مسئله سوخت پالایشگاه‌های نسبتا مناسبی داریم؛ پالایشگاه آبادان در منطقه نقش بزرگی حتی برای تامین سوخت مدنظر دیگران بازی می‌کرد و با احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس توسعه بیشتری به تولید سوخت دادیم.
حمیدرضا صالحی یادآور شد: اگر روندی که از برنامه سوم توسعه ایجاد شده بود، ادامه پیدا می‌کرد، قطعا پالایشگاه‌های ما می‌توانستند بخشی از تولید سوخت‌های منحصربه‌فرد، مانند بنزین سوپر را در خود ایران انجام دهند.
او در پاسخ به اینکه چرا امروز ناچاریم بنزین سوپر وارد کنیم و تقاضا آنقدر بالا رفته که دولت قصد انجام چنین کاری را دارد، گفت: ما در بحث اقتصاد انرژی، به خصوص در حوزه سوخت، در برنامه سوم توسعه مسیر خوبی را ترسیم کرده بودیم اما این مسیر در برنامه چهارم توسعه منحرف شد و در مجلس هفتم هم تصویب طرح تثبیت قیمت‌ها موجب شد که امروز نتوانیم در این مسیر گام‌های خوبی برداریم تا بعد از ۲۰ سال به مشکل نخوریم و سوخت سوپر وارد نکنیم.
طی کردن مسیر 20 ساله در یک روز!
این تحلیلگر مسائل انرژی درباره درست یا نادرست بودن عرضه بنزین سوپر به قیمت لیتری 50 هزارتومان در کنار بنزین سهمیه‌ای لیتری 1500 تومان و بنزین آزاد لیتری 3 هزار تومان، اظهار کرد: به هرحال به نظر می‌رسد باید یک روز در این مسیر حرکت می‌کردیم هرچند روند واقعی‌سازی قیمت سوخت را با 20 سال تاخیر آغاز کردیم و اکنون می‌خواهیم این مسیر 20 ساله را یک شبه طی کنیم! صالحی تصریح کرد: در ۲۰ سال گذشته باید این روند طی می‌شد به صورتی که امروز حتی می‌توانستیم بنزین سوپر داخلی را ارزانتر عرضه کنیم و نیازی به واردات نبود.
او با تاکید بر اینکه نباید قیمت بنزین ناگهانی بالا برود بلکه باید به تدریج افزایش یابد، عنوان کرد: از ۲۰ سال گذشته تا امروز اگر قیمت بنزین سوپر به تدریج افزایش می‌یافت، برای کارخانه‌های ما صرف می‌کرد که این بنزین را تولید کنند و حتی امروز هم با واردات بنزین سوپر لیتری 50 هزار تومان باز هم صرفه دارد که پالایشگاه‌ها خود دست به کار شوند و برای سرمایه‌گذاری تولید سوپر اقدام کنند.
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: اگر روندی که از برنامه سوم توسعه برای افزایش پلکانی قیمت سوخت ایجاد شده بود، ادامه پیدا می‌کرد، قطعا پالایشگاه‌های ما می‌توانستند خود بخشی از تولید سوخت‌های منحصربه‌فرد، مانند بنزین سوپر را در خود ایران انجام بدهند اما این مسیر در برنامه چهارم توسعه منحرف شد و در مجلس هفتم هم تصویب طرح تثبیت قیمت‌ها موجب شد که امروز نتوانیم در این مسیر گام‌های خوبی برداریم تا بعد از ۲۰ سال به مشکل برخورد نکنیم که بنزین سوپر وارد کنیم
هزینه‌های زیاد برای مسیرهای غلط
این کارشناس حوزه انرژی، تاکید کرد: به هرحال واردات بنزین سوپر امروز قطعی شده است چرا که متاسفانه مسیرهای درستی در حکمرانی خود انتخاب نکردیم.
به اعتقاد صالحی، انتخاب مسیرهای نادرست حکمرانی فقط مختص حوزه مصرف سوخت نبوده بلکه در تمامی عرصه‌ها تدبیر و درایت درستی ملاحظه نمی‌شود؛ بحران آب کشاورزی و هزینه‌های تولید برق نیز نمونه‌های دیگری از این بی‌تدبیری‌هاست.
او با بیان اینکه برای این مسیرهای غلط هزینه‌های زیادی می‌دهیم، ادامه داد: اکنون به وضعی رسیده‌ایم که به دلیل تقاضای مردم برای بنزین سوپر باید واردات داشته باشیم در صورتی که می‌توانستیم راه دیگری برویم تا به نقطه امروز نرسیم؛ درعین‌حال نمی‌توان با واردات بنزین سوپر مخالفت کرد زیرا این سوخت، کیفیت بالاتری دارد و عده‌ای می‌خواهند خودروهایشان طبق استانداردهای خود کار کند و باید بنزین آنها تامین شود اما می‌توانستیم پیش از این مسیر بهتری را انتخاب کنیم که امروز جای نقد و گلایه نباشد.
حرکت در مسیر واقعی‌سازی قیمت بنزین، چه با عرضه بنزین سوپر لیتری 50 هزار تومان و چه بدون عرضه این بنزین، اتفاق می‌افتد. اما باید برای واقعی‌سازی قیمت سوخت مسیر درستی تعریف کنند. مثلا درنظر داشته باشند تا در ۵ تا ۱۰ سال آینده قیمت را واقعی کنند و از طرف دیگر مشخص کنند درآمدهای افزایش قیمت بنزین در کجا هزینه می‌شود؟
افزایش قیمت بنزین نباید ناگهانی باشد
نایب‌رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران درباره اینکه «آیا عرضه بنزین سوپر 50 هزار تومانی می‌تواند مقدمه تغییر قیمت سهمیه بنزین معمولی هم باشد؟»، پاسخ داد: این به تصمیم دولت بستگی دارد. دولت سال‌هاست به دلیل افزایش و رشد تقاضا به روزی 120 میلیون لیتر، با مشکل مواجه است و حتی شاهد بودیم که در سالیان اخیر به واردات بنزین معمولی هم روی آورده است در صورتی که با احداث پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، حتی تا همین چندسال پیش هم صادرکننده بنزین بودیم.
صالحی توضیح داد: حرکت در مسیر واقعی‌سازی قیمت بنزین، چه با عرضه بنزین سوپر لیتری 50 هزار تومان و چه بدون عرضه این بنزین، اتفاق می‌افتد. اما باید برای واقعی‌سازی قیمت سوخت مسیر درستی تعریف کنند. مثلا طی ۵ تا ۱۰ سال آینده قیمت را واقعی کنند و از طرف دیگر مشخص کنند درآمدهای افزایش قیمت بنزین در کجا خرج می‌شود؟ اکنون که بخش خصوصی بنزین سوپر را وارد کرده، فاکتور، قیمت، مالیات و مالیات بر ارزش افزوده آن اعلام شده است اما در رابطه با سوخت تولیدی داخل کشور مردم انتظار دارند که اگر افزایش قیمتی داده می‌شود، این افزایش قیمت به جیب خود آنها برگردد و کمکی برای قدرت خرید آنها باشد.
او تصریح کرد: اگر امروز یارانه انرژی و سوخت داده می‌شود، نباید این یارانه ناگهان قطع شود اما جلوگیری از سوء‌استفاده‌ها ضروری است.
این تحلیلگر حوزه انرژی در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به تورم و قدرت خرید پایین مردم، شایسته نیست که روند واقعی‌سازی قیمت سوخت دفعتا و یک شبه باشد و در کل قیمت‌ها می‌تواند سالیانه و با یک شیب مناسب، بالا برود چون اگر امسال بنزین ۱۵۰۰ تومان است، دلیلی ندارد که در سال بعد هم همین قیمت باشد. اگر از ۲۰ سال پیش تاکنون چنین کاری می‌کردند، امروز این وضع بر اقتصاد انرژی کشور حاکم نبود.
دیدگاه تان را بنویسید