هاشم اورعی با اشاره به نقش برخی نهادها در استخراج رمزارز:
مقابله نکردن با ماینرهای غیرمجاز یعنی حفظ قدرت به قیمت عذاب مردم
رامتین موثق
ناترازی انرژی، و به خصوص برق، هرساله بحرانی‌تر می‌شود. امسال خاموشی‌ها از اردیبهشت شروع شده و احتمال تشدید آن در تابستان و پیک مصرف وجود دارد. از آنجایی که این خاموشی‌ها به صورت دو ساعته اعمال می‌شود، برخی مردم به آن عادت کرده‌اند اما برخی صحبت‌ها نشان از احتمال افزایش این 2 ساعت قطعی برق دارد.
هاشم اورعی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: اگر هر نهادی، چه نظامی و امنیتی و چه بقیه، در استخراج رمزارز غیرقانونی نقش دارند، باید با آنها مقابله شود زیرا مملکت که تگزاس نیست و قانون دارد و آن مسئولی هم که در توانیر یا وزارت نیرو دنبال اقدامات قانونی و برخورد با اینها نمی‌رود، یعنی میزش را از مملکتش بیشتر دوست دارد
در همین راستا، محمدعلی خادم سهی، از طراحان طرح رفع ناترازی انرژی، عنوان کرد: از تیرماه خاموشی بخش خانگی از حدود ۲ ساعت فعلی، به حدود ۶ ساعت در روز برسد. فقط در ساعت پنج و شش صبح است که مقدار کمی مازاد داریم و در بقیه ساعات، حتی ساعت یک شب هم کسری توان داریم. بنابراین وضعیت ناترازی انرژی بسیار جدی است و قطع ۶ ساعت برق در طول روز، غیرقابل اجتناب است.
نهادهای خاص مزرعه بیت‌کوین راه‌اندازی کرده‌اند
یکی از دلایلی که در این چندساله شروع ناترازی بسیار پررنگ شده است، نقش ماینرهای استخراج رمزارز در کشورست که به باور خیلی، مصرف ماینرها بسیار بالاست و دولت اگر می‌خواهد فکری به حال مصرف کند از ماینرها شروع کند نه اینکه مردم را پرمصرف بنامد.
وضعیت ماینرها به صورتی درآمده که حتی وزیر نیرو نیز به آن اذعان کرده است و در همایش «حکمرانی توسعه؛ صندوق توسعه‌ی ملی و رفع ناترازی‌ها» گفته است: از سال گذشته ۲۴۸ هزار ماینر غیرمجاز کشف کردیم. افرادی در ایران نبودند، اما خانه اجاره کرده و ماینر غیرمجاز در آن قرار داده بودند.
برخی وجود این ماینرها را متعلق به برخی نهادهای خاص در اقتصاد ایران می‌دانند زیرا نقش این نهادها در ایجاد انحصار در اقتصاد و غارت بودجه از کسی پنهان نیست و احتمالی که برخی از نقش داشتن این نهادها در استخراج غیرقانونی رمزارز می‌دهند، از همین واقعیت اقتصادی ناشی می‌شود.
در همین راستا، جواد امام، معاون وزیر نیرو در دولت اصلاحات، در تیرماه سال 1400 ابراز کرده بود: «امروز علیرغم اینکه صنعت ما تعطیل است، برخی از این بخش‌های صنعتی کشور که در اختیار یکسری از نهادها و سازمان‌‌های خاص هستند اقدام به راه‌اندازی مزرعه استخراج ارزهای دیجیتال کردند و حتی در ماه‌های گذشته در خبرها داشتیم که مسئولین توانیر گفتند که در جریان تلاش ماموران این شرکت برای جمع آوری مراکز استخراج رمزامرز به آنها تیراندازی صورت گرفته است؛ خب دولت باید این موارد را شفاف به مردم اعلام کند اگر این موارد روشن نشود مشکلات ادامه خواهد داشت و مردم هم تنها دولت را مقصر می‌دانند.»
از آنجایی که دولت همواره انگشت اتهام را به سمت مردم می‌گیرد و حتی رئیس‌جمهور هم مدعی است که مردم ایران 6 برابر بیشتر از دنیا برق مصرف می‌کنند، چه نقشی برای ماینرها می‌توان در ناترازی برق درنظر گرفت؟ آیا واقعا نهادهای خاص در پشت پرده این ماینرهای غیرقانونی قرار دارند؟
رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی: در کشور رمزارزهای مجاز و غیرمجاز وجود دارند. مجازها بالاخره مجوز گرفته‌اند و استخراج رمزارز غیرمجاز هم چیزی حدود ۲ درصد از مصرف برق کشور را شامل می‌شود ولی مسئولین برق این چند درصد نقش ماینرهای غیرمجاز در ناترازی برق را به عنوان یک بهانه و توجیه برای مشکلاتی که خود در اثر ناکارآمدی ایجاد کرده‌اند، بر سر رمزارزها می‌اندازند
توجیه ناکارآمدی وزارت نیرو با ماینرها
رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» یادآور شد: برای برای نقش ماینرها در ناترازی برق، دو سناریو مطرح است. یک سناریو را که خود توانیر هم اعلام کرده اینست که ۷۰۰ هزار ماینر غیرمجاز در کشور وجود دارد. اگر فرض کنیم این عدد هم درست باشد، حدودا ۲ مگاوات می‌شود که حدود ۱.۲ درصد را از کل مصرف تشکیل می‌دهد و مقدار قابل‌توجهی نیست.
هاشم اورعی درباره دیگر سناریو افزود: یک عده هم از آن طرف بام می‌افتند و عدد ۲۰ درصد را مطرح می‌کنند که این بیشتر شبیه شایعه‌پراکنی است. این افراد می‌گویند ارگان‌های نظامی و امنیتی در استخراج رمزارز نقش دارند؛ حتی در جایی خوانده‌ام که ادعا شده است یک نیروگاه از زیرِ زمین کابل کشیده و کل برق یک نیروگاه برای استخراج رمزارز مصرف می‌شود. اینها اصلا عملی و قابل قبول نیست.
او درباره ارزیابی خود از نقش رمزارزها در ناترازی انرژی، اظهار کرد: در کشور رمزارزهای مجاز و غیرمجاز وجود دارند. مجازها بالاخره مجوز گرفته‌اند و پول داده‌اند و وزارت نیرو نمی‌تواند ادعایی نسبت به مصرف برق رمزارزهای مجاز داشته باشد چون از خود وزارت نیرو مجوز گرفته‌اند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه استخراج رمزارز غیرمجاز چیزی حدود ۲ درصد از مصرف برق کشور را شامل می‌شود، تصریح کرد: مسئولین برق این چند درصد نقش ماینرهای غیرمجاز در ناترازی برق را به عنوان یک بهانه و توجیه برای مشکلاتی که خود در اثر ناکارآمدی ایجاد کرده‌اند، بر سر رمزارزها می‌اندازند.
اورعی بیان کرد: به دو دلیل رمزارزها نقش قابل‌ملاحظه‌ای در ناترازی انرژی بازی نمی‌کنند؛ اول اینکه مقدارش آنقدر نیست و دوم اینکه اگر کسی به صورت غیرمجاز رمزارز استخراج می‌کند، باید او را تنبیه کنند و قانونش هم موجود است و این کار به عنوان جرم کیفری تعریف شده است و اگر هم چنین چیزی درست باشد باز هم اهمال وزارت نیرو است.
به اعتقاد او، استخراج رمزارز غیرمجاز نمی‌تواند مسئله مهمی باشد و از آن مهمتر، نمی‌تواند به عنوان یک دلیل قانع‌کننده برای مشکلات برق کشور تعریف شود.
ماینرها در دستانی قدرتمندتر از وزارت نیرو
این تحلیلگر ارشد مسائل انرژی در واکنش به خبر تیراندازی به مامورین توانیر توسط نگهبانان مزرعه رمزارز، درباره نقش برخی نهادهای خاص در استخراج رمزارز غیر قانونی، عنوان کرد: این احتمال را رد نمی‌کنم و هر اگر هر نهادی، چه نظامی و امنیتی و چه بقیه، این اقدامات را انجام می‌دهند، باید با آنها مقابله شود زیرا مملکت که تگزاس نیست و قانون دارد و آن مسئولی هم که در توانیر یا وزارت نیرو دنبال اقدامات قانونی و برخورد با اینها نمی‌رود، یعنی میزش را از مملکتش بیشتر دوست دارد.
تابستان پیش‌رو خاموشی‌ها گسترده‌تر و بیش از 2 ساعت می‌شود و تا ۲۴ ساعت هم جا دارد که اگر این ریسک را نکنیم، شبکه از دست می‌رود و کشور را دچار چندین ساعت خاموشی سراسری خواهد کرد
اورعی تاکید کرد: بی‌شک دست‌هایی در استخراج رمزارز غیرقانونی وجود دارد به صورتی که قبلا هم معلوم شد در زیرزمین سازمان بورس ماینر وجود دارد و رمزارز استخراج می‌شود بنابراین وجود برخی نهادها در این کار غیرممکن نیست.
او ادامه داد: من نمی‌توانم بگویم دست یک نهاد خاص است اما آنهایی که قدرتشان را بیشتر از وزارت نیرو می‌دانند، که کم هم نیستند، در این کار نقش دارند؛ هر کس، ارگان و سازمانی که می‌خواهد باشد. بالاخره از این نهادها در کشور کم نداریم که خود را قدرتمندتر از وزارت نیرو می‌دانند.
افزایش تقاضا و کاهش عرضه در تابستان
این استاد دانشگاه درباره احتمال افزایش قطعی برق از 2 ساعت به 6 ساعت، توضیح داد: اکنون در اوایل خرداد قرار داریم. در ادامه سال که هوا گرم‌تر می‌شود، دو اتفاق می‌افتد که هر دو هم منفی است. یکی اینکه مصرف زیاد می‌شود زیرا در اوج گرما، نصف مصرف برق ما سرمایشی می‌شود و در نتیجه وقتی که هوا گرم می‌شود انتظارمان اینست که بار شبکه افزایش یابد. از طرف دیگر، وقتی هوا گرم می‌شود راندمان نیروگاه‌های کشور پایین می‌آید یعنی چون نیروگاه‌های ما فرسوده هستند و زیر فشارند و عمرشان بالاست، تولید هم کم می‌شود.
اورعی تصریح کرد: پس تقاضا بالا می‌رود و عرضه پایین می‌آید و این ما را با یک خطر مواجه می‌کند. فرض کنید چندین نیروگاه روی بار کامل کار می‌کنند. وقتی این اتفاق بیفتد و هوا گرم و تولید کم شود، فشار روی نیروگاه‌ها بالا می‌رود.
او افزود: از آنجا که شبکه برق کشور یک شبکه متصل به‌هم و یکپارچه است، کافی است یک نیروگاه از مدار خارج شود. وقتی یک نیروگاه از مدار خارج می‌شود، بار آن به صورت اتوماتیک روی همه نیروگاه‌های دیگر می‌افتد.
در تابستان دچار خاموشی‌های گسترده‌تری خواهیم بود
رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی انرژی مطرح کرد: وقتی بار یک نیروگاه روی نیروگاه دیگر افتاد، احتمال اینکه نیروگاه بعدی هم از مدار خارج شود، زیاد می‌شود و اگر این سلسله شروع شود، باز دو اتفاق می‌تواند بیافتد.
اورعی ادامه داد: اتفاق اول اینست که شرکت مدیریت شبکه اگر پیش‌بینی چنین روندی را بکند، یک خاموشی سریع و گسترده اعمال می‌کند اما اگر اگر پیش‌بینی نکند یا با قطعیت پیش‌بینی نکند، و بخواهد کمی ریسک را بالا ببرد، این خطر اصلا وجود دارد که کل شبکه، یا بخش گسترده‌ای از شبکه از دست برود.
او در پایان پیش‌بینی کرد که تابستان پیش‌رو خاموشی‌ها گسترده‌تر و بیش از 2 ساعت می‌شود و تا ۲۴ ساعت هم جا دارد که اگر این ریسک را نکنیم، شبکه از دست می‌رود و کشور را دچار چندین ساعت خاموشی سراسری خواهد کرد.
دیدگاه تان را بنویسید