بیت‌الله ستاریان با اشاره به بایدها و نبایدهای حضور چینی‌ها در حوزه ساخت‌وساز کشور:
تزریق نفت به مسکن به فاجعه ابَرتورمی می‌انجامد
رامتین موثق
در سال جاری خبرهای زیادی درباره مسکن وجود داشت و مسئولان دولتی سعی کردند برای خود دستاوردهای زیادی در این حوزه ایجاد کنند و مانند روال قبل مدعی ایجاد تحول در آن شوند؛ اما قیمت مسکن تغییر نداشت که هیچ بلکه مردم بیش از پیش تورم از یک سو و رکود بازار را از سوی دیگر، حس کردند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این رکود مربوط به کاهش عرضه مقابل تقاضا است. اما چرا برای دولتی که اصلی‌ترین وعده‌اش ساخت یک میلیون مسکن در سال بود، این مشکل کاهش عرضه ادامه پیدا کرده است؟
هرچند دولت مدعی است پروژه‌های خود را به خوبی ادامه می‌دهد و اکنون منتظر ورود چینی‌ها برای تحول در این حوزه است. برای مثال ابوالفضل نوروزی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، با یادآوری اینکه ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد نهضت ملی مسکن در سراسر کشور در حال ساخت است، به «تسنیم» گفت: «تاکنون ۷۵۵ هزار قرارداد بانکی برای پروژه‌های نهضت ملی مسکن منعقد شده است.» همچنین او وعده داد که پرونده مسکن مهر برای سال آینده بسته شود.
بهره‌وری بخش خصوصی از دولتی بیشتر است
دو روز پیش، وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه سیاست ما مردمی‌سازی تولید مسکن است، گفت: مردم ۱.۵ ساله مسکن را می‌سازند، اما دولت مسکن را طی ۱۰ سال می‌سازد.
به گزارش تسنیم، مهرداد بذرپاش در آیین افتتاح 5230 واحد مسکن مهر پردیس در این خصوص تاکید کرد که مدیریت بخش خصوصی بهره‌ورتر از بخش دولتی است و این امر در مسکن نیز مستثنا نیست.
کارشناس اقتصاد مسکن: چینی‌ها اگر قرار است به ایران تکنولوژی وارد و کارخانه‌های ساخت مسکن احداث کنند، مثبت است؛ اما اگر قرار است با سرمایه نفت ما، تولید مسکن انجام دهند بسیار منفی است زیرا تزریق مستقیم نفت به حوزه مسکن به معنی فاجعه و ابرتورم است
او همچنین مدعی رشد در ساخت مسکن شد و اظهار کرد: در نیمه اول امسال تولید مسکن 3.8 درصد رشد داشت که پیش‌بینی می‌کنیم در نیمه دوم امسال نیز هم رقم ثبت شود. در سال 1401 نیز از رشد منفی در مسکن و ساختمان به رشد مثبت در سال جاری رسیده‌ایم.
بذرپاش مانند همه مسئولین به کمبودها در گذشته اشاره کرد و گفت: در سال 98 و 99 تولید مسکن عدد منفی 11 و 13 درصد را تجربه کرد که به معنی عقب‌ماندگی جدی در بخش مسکن بود و این وضعیت صنایع پسین و پیشین و قیمت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. اما آیا این اظهارات بذرپاش مانند دیگر اظهارات، نمادین است یا نشانه‌ای از به‌کارگیری فعال بخش خصوصی در این بخش دارد؟
تحمیل قوانین دست‌وپاگیر به بخش خصوصی
یک کارشناس اقتصاد مسکن در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی» درباره ادعای رشد مثبت ساخت مسکن یادآور شد: سال قبل درگیر رکود بودیم و امسال هم درگیر رکود هستیم.
بیت‌الله ستاریان افزود: اگر بگوییم رشد چند دهم درصد بوده قابل‌قبول است، اما اینکه بگوییم تولید قابل‌قبولی داشتیم و تولیدمان نسبت به سال قبل افزایش داشته، صحیح نیست.
او درباره اظهارات بذرپاش درخصوص بهره‌وری بیشتر بخش خصوصی در ساخت مسکن بیان کرد: اساسا مسکن در اختیار بخش دولتی نبوده و حتی قبل از انقلاب هم تولید مسکن در اختیار بخش خصوصی بوده است.
این تحلیلگر حوزه مسکن با بیان اینکه تولید مسکن حاصل یک سلسله زنجیره تولیدات است، گفت: حدود ۹۵ درصد این زنجیره در اختیار بخش خصوصی بوده اما در ایران، دولت‌ها این سهم بخش خصوصی را درک نمی‌کنند در حالی که باید مشکلات مسکن را با بخش خصوصی حل کنند. ستاریان تصریح کرد: بخش خصوصی درگیر قوانین و بروکراسی دولتی است که برای خود بخش دولتی ساخته شده اما آن را به بخش خصوصی هم تحمیل می‌کنند.
بخش خصوصی در این اقتصاد
دولتی و رانتی، جایی ندارد
او با اشاره به اینکه برای بخش خصوصی قوانین خاصی وجود ندارد و تمام قوانین تدوین شده اقتصادی برای بخش دولتی و در انحصار دولت است، تاکید کرد: بنابراین در این اقتصاد دولتی که نوعی سرمایه‌داری دولتی و رانتی است، بخش خصوصی جایی ندارد.
بیت‌الله ستاریان در گفت‌وگو با «توسعه ایرانی»: چینی‌ها حتی اگر در ایران پیمانکار اصلی شوند همین وضعیت ادامه پیدا می‌کند زیرا آنها هم نمی‌توانند یک میلیون واحد مسکونی در سال تولید کنند و ساختار تولید سنتی در ایران اجازه چنین تولیدی را نمی‌دهد
این کارشناس بازار مسکن در پاسخ به این پرسش که چرا بخش خصوصی، به‌رغم توان بالای خود نمی‌تواند در حوزه مسکن تولید کند و سرمایه‌های خود را از این بخش فرار می‌دهد، عنوان کرد: این مسئله ارتباطی به تفاوت کارآیی و توان بخش خصوصی ایران با کشورهای دیگر ندارد و توانایی بخش خصوصی ایران کم از کشورهای دیگر نیست؛ ریشه در اقتصاد بسته ایران دارد که ابزارهای لازم را در اختیار بخش خصوصی قرار نمی‌دهد.
مسکن مهر را با فشار تمام می‌کنند
ستاریان درباره ادعای اتمام مسکن مهر تا سال آینده بیان کرد: مسکن مهر متعلق به دو دهه گذشته است و چندین واحد محدود باقی مانده است. اکنون دیگر پایان ساخت واحدهای مسکن مهر و اتمام این پروژه فرسوده، زیاد مهم نیست.
این تحلیلگر اقتصاد مسکن با تاکید بر اینکه از مسکن مهر واحدهای معدودی مانده که آنها را با زور و فشار تحویل دادند، خاطرنشان کرد: مشکل مسکن بیشتر بخش‌های ما را درگیر کرده و اکثر دهک‌های ما درگیر بخش مسکن هستند.
او تصریح کرد: موضوع مسکن دیگر بسیار خطرناک شده است و به نوعی مسئولین صرفا حرفی می‌زنند که خالی از عریضه نباشند.
بایدها و نبایدهای ورود چینی‌ها به حوزه مسکن ایران
ستاریان در ارزیابی خود از وضعیت مسکن در سال آینده عنوان کرد: در این حوزه برای سال بعد مختصر رونقی، آن هم به صورت محدود، بعد از اردیبهشت می‌توان دید.
او ادامه داد: این رونق محدود است؛ زیرا اقتصاد، اقتصادی نیست که بتوان در آن تحولی ایجاد کرد و به نظر نمی‌رسد در مسئولین اصلا دغدغه‌ای برای ایجاد تغییرات کلیدی در اقتصاد وجود داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی به جراحی اقتصادی ادعا شده دولت سیزدهم اشاره کرد و گفت: جراحی اقتصادی شعاری بود که اکنون به بیراهه رفته است. یعنی یک جراح متخصص برای این جراحی نیاوردند و برای این کار دست به کارهای بیهوده زدند.
ستاریان در پاسخ به اینکه آیا رونق پیش‌بینی شده بعداز اردیبهشت ربطی به حضور چینی‌ها در پروژه‌های ساخت‌وساز ایران دارد یا خیر، اظهار کرد: چینی‌ها در یک شرایط می‌توانند ورود مثبت داشته باشند ولی شرایط دیگر وحشتناک است.
او افزود: اگر چینی‌ها قرار است که وارد شوند و تکنولوژی و زیرساخت‌های مسکن را تغییر دهند، مفید است. چینی‌ها زیرساخت‌ها و کارخانه‌هایی در بخش مسکن دارند و می‌توانند کمک‌کننده باشند اما حتی اگر این زیرساخت‌ها را در اردیبهشت وارد کنند، بعد از چهار تا پنج سال می‌توان از آن نتیجه گرفت.
به گفته این تحلیلگر حوزه مسکن، چینی‌ها اگر قرار است تکنولوژی وارد و کارخانه‌های ساخت مسکن احداث کنند، مثبت است اما اگر قرار است با سرمایه نفت ما، تولید مسکن انجام دهند بسیار منفی است.
ستاریان اضافه کرد: حتی اگر پیمانکار اصلی شوند همین وضعیت ادامه پیدا می‌کند زیرا آنها هم نمی‌توانند یک میلیون واحد مسکونی در سال تولید کنند و ساختار تولید سنتی در ایران اجازه چنین تولیدی را نمی‌دهد.
این کارشناس بازار مسکن با تاکید بر اینکه تزریق مستقیم نفت به حوزه مسکن به معنی فاجعه و ابرتورم است، بیان کرد: اگر قرار است پولی در بخش مسکن تزریق شود، باید به زیرساخت‌ها اختصاص یابد زیرا باعث تغییر ساختار و تکنولوژی، ایجاد کارخانه‌های وسیع پیش‌ساختگی و غیره می‌شود.
ستاریان در پایان بار دیگر تأکید کرد کرد: اگر در بخش‌های دیگر مسکن پول نفت تزریق شود، در تمام بخش‌های اقتصاد کشور تورم بسیار شدیدی را خواهیم داشت.
دیدگاه تان را بنویسید