باران زرین قلم

 حالا 16 ماه از استقرار فاطمی‌امین در وزارت صنعت، معدن و تجارت گذشته است و وی در این مدت بزرگترین توفیقش دریافت دو بار رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی بوده است.   فاطمی‌‌امین، مردی در حلقه یاران رئیسی است که از آستان قدس رضوی همراه وی به پاستور آمد. قول‌های بزرگ وی و وعده‌های خیال‌پردازانه‌اش در مورد کاهش قیمت خودرو و اداره دقیق بخش صنعت و معدن و ... حالا به پاشنه آشیل دولت تبدیل شده است. اینجاست که توئیت‌های جنجالی وی در یک سال پیش دست به دست می‌چرخد تا روشن شود سکاندار مهمترین وزارتخانه ایران تا چه حد با تجربه‌های اجرایی بیگانه بوده و چگونه بدون سنجیدن شرایط اقتصادی و تصمیم‌گیری وعده داده است.

 در اولین روزهای تصدی مسئولیت از سوی فاطمی‌امین بود که وی در پستی در شبکه فیلتر شده توئیتر نوشت: سال آینده تولید خودرو به قدری زیاد خواهد شد که دیگر نیازی به قرعه‌کشی نیست. برنامه دقیقی مبتنی بر 9 طرح در صنعت خودرو طراحی شده و به تدریج به سمتی خواهیم رفت تا قیمت‌ها کاهش یابد و این مهم تا پایان سال محقق خواهد شد.

 این وعده در حالی از سوی وزیر مطرح شده است که در همین فاصله یعنی شهریور ماه سال گذشته تاکنون، بهای هر دستگاه پراید 111 نزدیک به 90 میلیون تومان افزایش یافته است. قیمت پراید در آخرین روزهای شهریور سال گذشته 155 میلیون تومان بود اما در حال حاضر به 245 میلیون تومان رسیده است.  در عین حال بهای هر دستگاه پژو 206 تیپ دو نیز افزایش قیمتی در حدود 175 میلیون تومان را تجربه کرده و از 250 میلیون تومان به 425 میلیون تومان رسیده است .   این رشد قیمت برای خودرویی چون دنا نیز قابل ملاحظه است. قیمت دنای معمولی از 328 میلیون تومان به 541 میلیون تومان رسیده است. افزایش 193 میلیون تومانی قیمت در حالی رخ می‌دهد که میزان درآمد کل سال یک ایرانی از این افزایش قیمت‌ها عقب‌تر است .  پژو 207 اتوماتیک در سال گذشته 429 میلیون تومان و در حال حاضر 713 میلیون تومان قیمت دارد. افزایش 284 میلیون تومانی قیمت در یک سال و تنها در یک سال رخ داده است.

 رشد قیمت درباره چهار خودرویی مورد اشاره قرار گرفته که خودروهای طبقه متوسطی هستند و رشد قیمت‌ها در بازار به گونه‌ای است که نشان می‌دهد مدیریت بازار از دست دولت خارج شده است.

مردم مقصرند

 حالا در شرایطی که استیضاح فاطمی امین در مجلس نیز رای نیاورده و وی توانسته است مجددا بر این صندلی تکیه زند، در پاسخ به سئوالات متعدد که چرا قیمت خودرو افزایش یافته مردم را مقصر دانسته است.

 وی گفته است مقصر افزایش قیمت خودرو در بازار مردم هستند که تحت تاثیر افزایش نرخ ارز، نگاه سرمایه‌ای به خودرو دارند و برای حفظ ارزش دارایی خود اقدام به معامله در این بازار می‌کنند.

 بسیاری از کارشناسان این سخنان را نوعی فرافکنی می‌دانند چرا که خودرو سال‌هاست در قامت یک کالای سرمایه‌ای مقصد سرمایه‌های مردمی بوده است که از تورم گریزان هستند .

فاطمی‌امین درباره دلایل افزایش قیمت خودرو گفته است: نرخ ارز از پنج مسیر بر بازارهای کشور تاثیر می‌گذارد. یکی بر روی مواد اولیه است. مثلا در خصوص محصولی مانند خودرو حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از قطعات آن را متناسب با نوع خودرو وارد کشور می‌کنیم. وقتی که قیمت دلار افزایش می‌یابد قیمت تمام شده خودرو نیز بالا می‌رود. اما این قیمت تمام شده با قیمتی که اکنون در بازار است متفاوت است.

پیش از این کارشناسان به غیرعلمی بودن وعده‌های دولتمردان اذعان داشتند اما مردان کابینه رئیسی اصرار داشتند که می‌توانند و وعده‌ها شدنی است. حالا اما روزگار دیگری از راه رسیده است؛ روزگاری که کابینه سیزدهم به جای توضیح درباره دلایل عدم تحقق وعده‌ها، در حال یافتن مقصر است

وی اضافه کرد: نکته مهم این است که از این مسیر قیمت خودرو در بازار در حال افزایش نیست. ما امروز یک قیمت تولیدکننده و یک قیمت بازار داریم. قیمت بازار بعضا ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون بالاتر از قیمت تولید کننده است. آنچه که در این دو ماه خیلی در این بازار آشفتگی ایجاد کرده قیمت‌های بازار است.

قیمت‌های بازار به دنبال افزایش قیمت قطعات بالا نرفته است، بلکه از آنجا که عرضه و تقاضای خودرو در بازار متوازن نیست، خودرو به نادرستی تبدیل به یک کالای سرمایه‌ای شده و افرادی که می‌خواهند ارزش پول خود را حفظ کنند به سراغ خرید خودرو می‌روند.

وی گفت: پس وقتی قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند قیمت خودرو نیز بالا می‌رود. اگر دلار نیز پایین بیاید قیمت خودرو کاهش پیدا می‌کند. در سال‌های گذشته نیز دقیقا قیمت‌های بازار با قیمت ارز بالا رفته و با قیمت ارز نیز پایین آمده است. راه حل این است که ما در درجه نخست بین عرضه و تقاضا در بازار خودرو تعادل برقرار کنیم.

وی در حالی نوسان قیمت ارز را بر قیمت خودرو تاثیرگذار می‌داند که قول دلارزدایی را در برنامه‌های خود داده و گفته بود: یکی از ایده‌ها، خارج کردن اقتصاد از دلاری بودن است؛ مثلا خودرو ۳۰ درصد قطعه وارد می‌کنیم، اما ۴۰ درصد قیمت خودرو محصولاتی که در داخل تولید می‌شود تبعیت از نرخ  دلار دارد، برای همین متوجه افزایش قیمت می‌شویم. بجد دنبال این هستیم که قیمت دلاری را حذف کنیم که در مورد فولاد رخ داد. حالا اما بی‌توجه به وعده‌های بلندبالا مردمی را مقصر می‌داند که برای فرار از تورم بالاتر از 40 درصد، نسبت به خرید خودرو اقدام می‌کنند و پول نقدی که هر روز ارزشش کمتر از دیروز می‌شود را در دست خود نگاه نمی‌دارند.

وعده‌های اجرا نشدنی

 دولت سیزدهم در 16 ماه اخیر همه تعهدهایش را بر زمین گذاشته است. از ساخت سالی یک میلیون واحد مسکونی تا افزایش قابل توجه نرخ خودرو و کاهش قیمت و مهار تورم. به نظر می‌رسد دولت سیزدهم در ایستگاه وعده‌ها متوقف مانده است و برنامه‌ای برای تحقق این اهداف ندارد. ترجیح می‌دهد با فرافکنی نسبت به مقصر دانستن مردم اقدام کند و در سمت خود بدون حس مسئولیت برای ایفای تعهدات باقی بماند. نکته مهم اینجاست که پیش از این کارشناسان به غیرعلمی بودن وعده‌ها اذعان داشتند اما مردان کابینه رئیسی خود اصرار داشتند که می‌توانند و این وعده‌ها شدنی است. حالا اما روزگار دیگری از راه رسیده است و روزگاری که به جای توضیح درباره دلایل عدم تحقق وعده‌ها، کابینه سیزدهم در حال یافتن مقصر است.