امین قلعه‌ای

در چند سال اخیر اخبار مربوط به گران شدن اقلام پذیرایی شب یلدا در روزهای منتهی به اول دی ماه در شبکه‌های اجتماعی و صفحات اقتصادی رسانه‌ها همواره موضوعی داغ بوده است. ماجرای امسال اما با سال‌های دیگر متفاوت است. به اذعان خریداران افزایش قیمت‌ها در این بخش نسبت به سال گذشته نجومی است. این همه اما در حالی است که رئیس اتحادیه خشکبار و آجیل‌فروش می‌گوید قیمت متوسط هر کیلوگرم آجیل شب یلدا حدود ۶۰هزار تومان است و مردم برای تامین این محصول به واحدهای صنفی مجاز دارای پروانه کسب مراجعه کنند و فریب برخی ارزانی‌ها را در این بازار نخورند.از سوی دیگر براساس ادارات صنعت، معدن و تجارت در استان‌های مختلف طرح‌های نظارتی برای کنترل قیمت‌های آجیل و میوه  شب یلدا از چند روز پیش آغاز شده است.  طرحی که البته اجرای آن تفاوت چندانی در قیمت این اقلام بوجود نیاورده است. 

 قیمت‌های واقعی چند است؟

 آجیل در فرهنگ ایرانی  بخش جدا نشدنی مراسم‌ سنتی همچون  شب یلدا و نوروز است.اما افزایش سرسام آور قیمت آجیل بخش بزرگی از خانوارهای ایرانی را دچار مضیقه کرده است رضا یکی از فروشندگان خشکبار است می گوید:« مشکل اصلی ما فعالان در حوزه خشکبار این است که مردم در طی سال کمتر  برای خرید خشکبار به ما مراجعه می‌کنند و اصولا مصرف این مواد غذایی محدود به شب یلدا و نوروز است. به همین دلیل ما در طول سال منتظر شب یلدا و نوروز می نشینیم  که  به قول معروف گل بازار است.»

 او در مورد  قیمت آجیل در شب یلدا می‌گوید:« هر سال با نزدیک شدن به شب یلدا بازار دچار تلاطم‌هایی می‌شود ولی خود فعالان این صنف تلاش می‌کنند  بازار را از لحاظ کیفیت عرضه و قیمت به تعادل برسانند. چون می دانند که افزایش قیمت شدید آجیل در این ایام در حقیقت تقاضا را از بین می برد. اما گرانی امسال از سال‌های قبل متفاوت است. چرا که  قیمت‌ها به دلایلی که خارج از اراده عرضه‌کنندگان بالا رفته است.» 

بازار میوره نسبت به آجیل در آستانه شب یلدا از شرایط متعادل‌تری برخوردار است. هفته گذشته قیمت هندوانه مرغوب تا ۳۲۰۰ تومان افزایش یافت اما در این هفته هندوانه مرغوب از یک‌هزار تا ۳ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است

قیمت یک کیلو پسته در فاصله یک هفته مانده به شب یلدا از مرز ۲۰۰ هزار تومان عبور کرد. برای اینکه این خبر خاطرتان را مکدر نکند، باید بگوییم امسال در شب یلدا، پسته تنها خشکباری نیست که قرار است قیمتش اذیت تان کند؛ بادام هندی ۲۲۰ هزار تومانی، فندق ۱۸۰هزار تومانی، بادام ۱۷۰هزار تومانی، مغز گردوی ۱۶۰ هزار تومانی، کشمش و مویز ۷۰ هزار تومانی و بقیه شیاطینی از این دست به انتظارتان نشسته اند. دیروز و در  یک سایت خرید اینترنتی آجیل و خشکبار قیمت یک کیلو پسته اکبری ممتاز 199 هزار تومان،مغز فندوق با پوست خام 64800 تومان،  مغز گردو 139000 هزار تومان قیمت گذاری شده بود.  در این فروشگاه اینترنتی  قیمت آجیل به صورت بسته بندی کادیویی 500 گرمی 81600 تومان و در قالب سبد 600 گرمی113500 تومان قیمت‌گذاری شده بود. در همین حال عباس پاپی‌زاده بالنگان (نماینده حوزه انتخابیه دزفول و عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی)، در خصوص بالا بودن قیمت آجیل باتوجه به نزدیک شدن به شب یلدا، گفت:«بالا بودن و افزایش قیمت آجیل هیچگونه سودی برای کشاورزان و باغداران در این حوزه ندارد زیرا آنها محصولات خود را با قیمت بسیار پایین فروخته‌اند و سود چندانی به جیب آنها نرفته است عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دلالان بازار آجیل و بنکداران پسته و آجیل تولیدی کشاورزان را با قیمت بسیار پایینی از آنها خریداری می‌کنند، گفت: دلالان و بنکداران هستند که به صورت مثال محصول پسته را از باغداران خریداری کرده و آن را در انبارهای خود نگهداری می‌کنند. این نماینده مردم در مجلس با تاکید بر اینکه هیچ دلیلی برای افزایش قیمت سرسام‌آور پسته وجود ندارد و انتظار داریم پنجاه درصد قیمت این محصول از طرف مصرف کننده پرداخت شود نه عدد بالای ۲۰۰هزار تومان، عنوان کرد: بالا بودن قیمت پسته ضعف دستگاه‌های نظارتی مانند سازمان تعزیرات حکومتی را نشان می‌دهد، چگونه امکان دارد بپذیریم این سازمان توان مقابله با بنکداران و دلالان شناخته شده بازار را ندارد و نمی‌تواند انبارهای آنها را کشف کند.

 مردم فریب برخی ارزانی‌ها را نخورند!

«در شرایطی که همه قیمت‌ها از سال گذشته تاکنون در پی نوسانات نرخ ارز، روند افزایشی داشته است، نباید انتظار داشت بازار شب یلدا و قیمت آجیل و خشکبار ارزان باشد. اما برای این ‌که همه مردم بتوانند این محصول را برای سفره‌های یلدای خود تامین کنند، قیمت کف و سقف نیز برای آجیل و خشکبار تعیین کرده‌ایم.» 

نباید در شرایطی که همه قیمت‌ها از سال گذشته تاکنون در پی نوسانات نرخ ارز، روند افزایشی داشته است، انتظار داشت بازار شب یلدا و قیمت آجیل و خشکبار ارزان باشد، اما برای این ‌که همه مردم بتوانند این محصول را برای سفره‌های یلدای خود تامین کنند، قیمت کف و سقف نیز برای آجیل و خشکبار تعیین شده است

این جملات بخشی از اظهارات رئیس اتحادیه خشکبار و آجیل فروشان است. مصطفی احمدی در گفت‌وگو با ایسنا می گوید:« آجیل شب یلدا را براساس دو کیفیت قیمت‌گذاری کرده‌ایم تا مردم با هر قدرت خریدی بتوانند آن‌را تامین کنند. براین اساس قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا با پوست بین ۶۰ تا ۸۰ هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدای مغز ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تومان در عمده فروشی‌ها تعیین شده است و البته سود ۱۰ درصدی را برای خرده فروشی‌ها نیز در نظر گرفته‌ایم و مردم نهایتا آجیل شب یلدا را باید ۱۰ درصد بالاتر از این قیمت‌ها خریداری کنند.احمدی با اشاره به این‌که ۱۰ قلم انواع خشکبار و آجیل در آجیل شب یلدا تامین شده است، گفت‌: مردم فریب برخی ارزانی‌ها را در این بازار نخورند و از هر کسی آجیل یلدایی را به بهانه پایین بودن قیمت خریداری نکنند؛ چرا که برخی از فروشندگان آجیل نه تنها هیچ مجوزی از اتحادیه ندارند، بلکه مرتکب تخلفات بسیاری در  عرضه آجیل شب یلدا می‌شوند.

وی اضافه کرد: به عنوان مثال این فروشندگان بدون مجوز، به جای باسلق از راحت‌الحلقوم کیلویی ۸۰۰۰ تومان استفاده می‌کنند که در هر کیلوگرم آجیل، ۸۰۰ تومان برای آن‌ها تمام می‌شود. از سوی دیگر نیز از آجیل و خشکبار کهنه سال‌های گذشته که ما در اصطلاح به آنها «آجیل‌های بی‌کیفیت و زده‌دار» می‌گوییم استفاده می‌کنند که هیچ کیفیتی ندارند.

رئیس اتحادیه خشکبار و آجیل‌فروش در پایان با بیان این‌که ۱۲۵۰ فروشنده رسمی دارای پروانه کسب در سطح شهر تهران وجود دارد، گفت‌: مردم می‌توانند با مراجعه به سایت وزارت صنعت، معدن و تجارت یا تماس با اتحادیه، فروشندگان مجاز را پیدا کنند و از آن‌ها آجیل شب یلدایشان را طلب کنند و اگر فروشنده‌ای که پروانه کسب داشت مرتکب تخلفی شد، با اتحادیه تماس بگیرند تا با او برخورد کنیم.

 شرایط میوه چگونه است؟

 بازار میوره نسبت به آجیل در آستانه شب یلدا از شرایطی متعادل تر برخوردار است. هفته گذشته قیمت هندوانه مرغوب تا ۳۲۰۰ تومان افزایش یافت اما در این هفته هندوانه مرغوب از یک‌هزار تا ۳ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. اسدالله کارگر رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و تره‌بار در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در خصوص تامین هندوانه شب یلدا اظهار کرد: هندوانه در بازار بسیار به وفور یافت می‌شود و قیمت آن به حد تعادل رسیده است.

 وی با اشاره به عدم کمبود میوه‌های شب چله اذعان داست: در زمینه میوه‌های شب چله مانند خرمالو کمبودی در بازار نداریم و خرمالوی کن با قیمت ۵ تا ۹ هزار تومان و خرمالوی شمال ۳ تا ۵ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. کارگر در رابطه با بازار انار گفت: انار پس از سرمازدگی در سال‌های قبل احیا شده و در حال حاضر در بازار به وفور یافت می‌شود و کمبودی در تامین آن نداریم. قیمت انار در بازار ۴ تا ۱۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.وی با اشاره به این نکته که هندوانه مرغوب مینابی در بازار موجود است، تصریح کرد: هندوانه نو یا مینابی بسیار مرغوب است و در بازار به وفور یافت می‌شود البته هندوانه انباری هم از ۶۰۰ تا ۸۰۰ تومان در بازار وجود دارد.