۸۰۰ هزار نفر در اینستاگرام درآمد داشتند یا ۱۱ میلیون نفر؟

 مرکز آمار ایران در حالی نود و هشتمین سال تاسیس خود را پشت سر می‌گذارد که مناقشه بر سر آمار هنوز ادامه دارد.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مساله‌ی آمار همچنان مساله‌ای مبهم در ایران است. پیش از این نیز مصوبه‌ای در خصوص اینکه آمار ارائه شده تنها از سوی مرکز آمار ایران قابل اتکاست، به تصویب رسید اما همین مصوبه در آستانه صد سالگی مرکز آمار ایران توسط دولت سیزدهم زیر سئوال رفت و استناد مقامات در حوزه آمار تورم به آماری بود که از سوی بانک مرکزی ایران ارائه شده بود. حالا در محلی بسیار پرمناقشه، یعنی میزان ضرر و زیان کسب و کارهای اینترنتی، مساله اختلاف بر سر آمار مجددا حاد شده است.

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران پیش از این در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین اعلام کرد: در گزارش اتاق بازرگانی آمده است که واحدهای صنفی و بنگاه‌های اقتصادی طی یک ماه گذشته با قطعی و محدودیت اینترنت، زیان ۸۰ هزار میلیارد تومانی دیده‌اند.

در حالی وزیر ارتباطات و معاون وزیر صمت آمار اعلامی در خصوص سهم پلتفرم‌های فیلتر شده را بسیار اندک توصیف کرده است که مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در گزارشی که تیرماه سال ۱۴۰۰ منتشر کرد، اعلام کرده است: اکنون ۷۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی به منظور ارائه کالا یا خدمات خود علاوه بر وب‌سایت از شبکه‌های اجتماعی نیز استفاده می‌کنند. همچنین ۲۸ درصد از واحدهای تجارت الکترونیکی علاوه بر وب‌سایت از اپلیکیشن موبایل به منظور ارائه کالا یا خدمات خود بهره می‌برند.

در این گزارش تاکید شده است: طبق نظرسنجی به عمل آمده توسط پرسشنامه، در میان شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مختلف اینستاگرام با ۸۳ درصد، بیشترین سهم استفاده را در میان واحدهای تجارت الکترونیکی دارا بوده است.

پس از اینستاگرام، واتس‌آپ ۵۳ درصد، تلگرام ۴۳ درصد، وبلاگ‌ و فیسبوک ۸ درصد، پیام‌رسان سروش ۵ درصد، پیام‌رسان‌های ایتا، بله، گپ ۳درصد، آی‌گپ ۲ درصد و سیگنال ۱ درصد در استفاده واحدهای تجارت الکترونیکی از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های مختلف نقش آفرینی کرده‌اند.

آمار دقیق نیست

حالا اما وزیر ارتباطات، با اشاره به نگرانی‌ها درباره آسیب دیدن کسب‌وکارهای اینترنتی و آمارهای متناقض از تعداد کسب‌وکارهای آسیب‌دیده، گفت: برای ما حتی یک کسب‌وکار هم که از تصمیمات امنیتی این روزها متأثر شده باشد، مهم است اما رقم‌های مطرح‌شده درباره اثر بستن یک پلتفرم خارجی بر اقتصاد دیجیتال، کارشناسی نیست و لازم است که نهادهای ذی‌ربط ارزیابی دقیقی از این مسئله ارائه دهند.

عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در نشست هم‌اندیشی مدیران کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان‌های سراسر کشور با اشاره به اقدامات انجام‌شده طی یک سال گذشته، اظهار کرد: تمام تلاش ما در یک سال گذشته بر افزایش کیفیت زیرساخت‌های ارتباطی کشور، توسعه دولت هوشمند، شتاب بخشی به توسعه صنعت فضایی، هوشمندسازی شبکه پستی، تکمیل شبکه ملی اطلاعات و توسعه اقتصاد دیجیتال متمرکز بوده است و در این مسیر توفیقات مهمی کسب شده است که لازم است برای مردم تبیین شوند.

از ۸۰۰ هزار تا ۱۱ میلیون!

اتاق بازرگانی و فعالان فضای مجازی و استارت‌‎آپی و مراکز پژوهشی همچون موسسه پژوهشی بتا،آمارهای ۹ تا ۱۱ میلیون کسب و کار مرتبط با اینستاگرام را مطرح می کنند و از گردش مالی ۱۸ تا ۳۲ هزار میلیارد تومانی دراین پلتفرم سخن به میان می آورند اما از سوی دیگر معاون وزیر صمت معتقد است:«تجارت الکترونیکی» و کسب و کار مجازی در کشور دست ‌کم ‌هزار و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان در سال فروش دارد و صدها زیرشاخه دارد و کسب‌وکارهایی که در اینستاگرام بودند، کمتر از ۳ درصد این عدد بودند. سرپرست مرکز توسعه تجارت الکترونیکی (تتا) هم در همین زمینه می‌گوید: تخمین زده می‌شود بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار نفر در اینستاگرام صفحه تجارت الکترونیک داشته باشند که بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار شغل را شامل می‌شود.

در چنین شرایطی که هنوز آمار مشخصی در خصوص میزان خسارت، تعداد فعالان کسب و کار مجازی و ... روشن نیست، دولت سخن از حمایت از کسب و کارهای آسیب‌دیده می‌کند. روشن نیست این حمایت از چه طریقی صورت خواهد گرفت و مبنای محاسبه ضرر و زیان کیست. این سئوال بزرگی است که پیش روی سیاستگذار قرار دارد.