چه کسانی باید نگران حساب‌های بانکی‌‎شان باشند؟

بخشنامه جدید بانک مرکزی، سقف گردش مالی برای گروه‌های مختلف شغلی و بیکاران را روشن کرده است.

به گزارش قرن‌نو، بانک مرکزی با استناد به تصمیم برای مبارزه با پول‌شویی نسبت به ابلاغ به دستورالعمل الزامات اجرایی تعیین سطح فعالیت اشخاص حقیقی فاقد شغل و اشخاص حقوقی غیرفعال اقدام کرده است. براین‌اساس، از این پس هر فرد فاقد شغل اگر بیش از پانصد میلیون تومان گردش مالی در سال داشته باشد، ممکن است با مسدود شدن حسابش روبه‌رو شود.  سؤال مهم اینجاست که از نظر بانک مرکزی کدام افراد فاقد شغل محسوب می‌شوند؟ بخشنامه ابلاغی صراحت دارد که شخص حقیقی فاقد شغل به شخصی اطلاق می‌شود که اشتغال ندارد و وضعیت اطلاعات شغلی خود را تحت یکی از عناوین اظهار داشته است، بازنشسته، مستمری‎بگیر و بیکار.

دراین‌میان منظور از بازنشسته کلیه اشخاصی هستند که حقوق یا مستمری خود را از صندوق‌های بازنشستگی ازجمله سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری و... دریافت می‌‎کنند. دراین‌میان مستمری‌بگیر نیز کلیه اشخاص تحت‌‌پوشش نهادهای حمایتی ازجمله کمیته امداد امام خمینی و یا سازمان بهریستی کشور که مستمری و یا کمک هزینه مخارج زندگی از نهاد مذکور دریافت می‌کنند را شامل می‌شود. بیکار نیز کلیه اشخاص حقیقی فاقد شغل که شامل مصادیق اشخاص بازنشسته و مستمری‌بگیر نیست را دربر می‌گیرد. دانش‌آموزان، دانشجویان، زنان خانه‌دار و اشخاصی که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‎‌کنند و نیز اشخاص حقیقی خارجی دارای اجازه اقامت معتبر که فاقد مجوز فعالیت در کشور هستند، در شمول اشخاص بیکار تلقی می‌شوند.

شخص حقوقی غیرفعال نیز شخصی است که به مدت پنج سال بدون فعالیت اقتصادی بوده و از طریق پایگاه اطلاعات هویتی اشخاص ایرانی به عنوان غیرفعال مالیاتی به مؤسسات اعتباری معرفی می‌شود.

دراین‌راستا حد مجاز فعالیت مورد انتظار بانکی برای افراد بازنشسته دو میلیارد تومان در سال، حد مجاز فعالیت بانکی مورد انتظار برای مستمری‌بگیر یک میلیارد تومان و برای بیکار و غیرفعال پانصد میلیون تومان در نظر گرفته شده است.

چه درآمدهایی از این مصوبه معافند؟

در این بخشنامه پیش‌بینی شده، درصورتی‌که سطح فعالیت مورد انتظار اشخاص حقیقی فاقد شغل به دلیل وجود درآمدهای غیرشغلی مستمر مانند دریافت اجاره از املاک یا سود دریافتی از سپرده‎های بانکی و... بیش از حد مجاز سطح فعالیت مورد انتظار مذکور اعلام شده باشد، مؤسسه اعتباری در هر مورد باید پس از دریافت اسناد مثبته دال بر وجود درآمدهای غیرشغلی مستمر در همان سال شمسی و به نام شخص مزبور، مراتب را پس از تأیید واحد رعایت قوانین و مقررات مؤسسه اعتباری به بانک مرکزی اعلام کند. پیش از این سقف تراکنش مالی سالانه هر فرد پنج میلیارد تومان بود که در سال 1395 مصوب گردید.

در صورت مشکوک بودن حساب چه مستنداتی باید ارائه شود؟

در صورت اعلام مشکوک بودن حساب دوازده مستند می‎تواند حساب فرد را از فهرست حساب‎های مشکوک خارج کند: سود بانکی، درآمد ناشی از بورس، گردش حساب بین‌بانکی خود فرد، گردش حساب ناشی از دریافت وام و تراکنش‌های مربوط به دریافت طلب یا پرداخت بدهی، تراکنش ناشی از دریافت و پرداخت دستمزد، اجاره یا سایر منابع درآمدی، گردش مالی ناشی از درآمد حاصل از کشاورزی، گردش مالی ناشی از ارث، وقف، و نذر و حبس، واریزی بابت هزینه‎های عمومی و روزمره زندگی، درآمدهایی که هنگام معامله مالیات آن پرداخت شود و درآمدهای زیر پانزده میلیون تومان که مستندات آن در دسترس نباشد و برداشت‌های شخصی از حساب شرکتی مستند قابل‌اتکا تلقی می‌شوند.

چه کسانی زیر ذره‌‎بین می‌روند؟

براساس اعلام وزارت تعاون، کار ور فاه اجتماعی در خوشبینانه‎ترین شرایط شش میلیون نیروی کار ایرانی تحت پوشش بیمه قرار ندارند و در ادبیات رسمی این افراد بیکار تلقی می‎شوند. این بخشنامه‎ بانک مرکزی حالا می‎تواند دردسر بزرگی برای این دسته از افراد ایجاد کند؛ زیرا این افراد فاقد بیمه که در گروه بازنشستگان، مستمری‌بگیران و شاغلان نیستند، در صورت بیکار محسوب شدن، لازم است مداوم مستندات شغلی خود را برای بازماندن حساب‎هایشان، در صورت افزایش سقف نقل و انتقال از پانصد میلیون تومان به بانک و مؤسسات اعتباری ارائه کنند. منظور از نقل و انتقلات کلیه عملیات واریزی و برداشتی است. با توجه به تورم کنونی و هزینه بالایی که کالاها دارا هستند مبلغ 500 میلیون تومان مبلغ چندان بزرگی نیست.