باران زرین قلم

 در حالی که سایت‎های اعلام قیمت ارز و سکه از درج قیمت دلار، یورو و درهم امارات منع شده‎اند؛ خبرهای رسیده نشان می‌دهد سران سه قوه اختیارات نامحدودی را برای مهار بازار ارز در اختیار بانک مرکزی گذاشته‌اند.

 پیرو این خبر بود که پیش از تعطیلات ابتدای هفته، علی صالح‌آبادی در حاشیه نشست دولت از این مجوز خبر داد و گفته می‌شود به منظور کمک به بانک مرکزی در اجرای مصوبات جدید ارزی، تعدادی از صراف‌های منتخب در ساختمان بانک مرکزی با مدیران ارزی این بانک جلسه داشتند.

این تنها خبری نیست که بازار ارز را در تعطیلات کشدار چند روز اخیر، تحت‌الشعاع قرار داده است. خیز بازار ارز حالا به نقطه‌‎ای خطرناک نزدیک می‌شود.

 در حالی که مقامات دولت سیزدهم وعده گره نزدن سفره‌ی مردم به تحریم و برجام را داده بودند، حالا حرکت بازار ارز، بازارهای دیگر را نیز به حرکت درآورده و ادامه‌ این روند می‎رود تا جراحی اقتصادی صورت گرفته در خصوص حذف ارز 4200 تومانی را بی‌اثر و دولت را بار دیگر مجبور به صدور دستوراتی برای تثبیت نرخ دلار کند. در غیر این صورت لازم است بر افزایش مداوم قیمت کالاهای اساسی چشم ببندد و تداوم تحریم را به نظاره بنشیند.

 پیش از این نیز کارشناسان هشدار داد بودند که حذف ارز 4200 تومانی در میانه‌ی تورم می‌تواند زمینه‌ساز افزایش نرخ‌ها و رشد بهای دلار شود، اما موافقان این طرح معتقد بودند بخش مهمی از تورم و بالا ماندن نرخ دلار ناشی از تخصیص ارز 4200 تومانی است.

سردار مهدی حاجیان: پلیس امنیت اقتصادی در راستای اجرای مصوبه اخیر سران قوا مبنی بر غیرقانونی بودن معاملات فردایی طلا و ارز نسبت به شناسایی مخلان بازار ارز فردایی و طلا اقدام و با هماهنگی قضایی و بانک مرکزی 16 نفر از اخلالگران و سرشاخه‌های تاثیرگذار در این بازار را دستگیر کرده است

 این اولین باری نیست که پای پلیس به خیابان فردوسی و سبزه‎میدان، جایی که بازار ارز ایران خوانده می‎شود، باز می‌گردد.

 بسیاری از تحلیلگران از اطلاق عنوان بازار ارز به بازار ارز ایران ابا دارند و معتقدند بازار جایی است که خرید و فروش بدون محدودیت در آن صورت می‎گیرد این در حالی است که بازار ارز ایران مجموعه‎ای از محدودیت‌ها را پذیراست و در حقیقت ارز در مرکزی که دولت حدود و ثغور آن را روشن ساخته معامله می‌شود.  پیش از این نیز در دوره‌های افزایش نرخ ارز همواره پای دلالان به میان کشیده می‎شد و نزدیکترین برخورد از این نوع با کسانی که اخلالگر بازار ارز و سکه نامیده می‌شوند در سال 1397 و 1399 رخ داده است. در سال 1397، افرادی به جرم اخلال در بازار ارز و سکه به اعدام محکوم شدند و در سال 1399 نیز افرادی از این بابت حبس‌های طولانی‌مدت گرفتند.

 حالا اقتصاد ایران برای چندین بار پذیرای حضور نیروهای امنیتی است که می‌خواهند به ضرب مقابله با دلالان نسبت به ایجاد آرامش در بازار سکه و طلا اقدام کنند. در جدیدترین اتفاق، سخنگو و معاون فرهنگی - اجتماعی فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی از دستگیری 16 سرشاخه اصلی و اخلالگر ارز فردایی و طلا خبر داد.

 سردار مهدی حاجیان  اظهار داشت: پلیس امنیت اقتصادی در راستای اجرای مصوبه اخیر سران قوا مبنی بر غیرقانونی بودن معاملات فردایی طلا و ارز با عنایت به اینکه اخلالگران بازر ارز و طلا با ایجاد تقاضای کاذب و غیر واقعی نسبت به افزایش تقاضا و بالا بردن قیمت طلا و ارز اقدام می‌کردند، با اشراف اطلاعاتی نسبت به شناسایی مخلان بازار ارز فردایی و طلا اقدام و با هماهنگی قضایی و بانک مرکزی 16 نفر از اخلالگران و سرشاخه‌های تاثیرگذار در این بازار را دستگیر کرده است.

سخنگو و معاون فرهنگی اجتماعی فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی تصریح کرد: با توجه به مصوبه اخیر، شناسایی و دستگیری افرادی که اقدام به اخلال در این بازار می‌کنند در دستور کار پلیس بوده و ماموران فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی به کسانی‌که در این بازار فعالیت داشته و یا قصد ورود به این بازار غیر قانونی را دارند، هشدار جدی می‌دهد که تحت رصد پلیس هستند و درصورت مشاهده برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

رشد هفت هزار تومانی قیمت در 10 ماه

قیمت دلار در 10 ماهی که از فعالیت دولت سیزدهم می‎گذرد رشدی نزدیک به هفت هزار تومان را تجربه کرده و از کانال 25هزار تومان تا کانال 32 هزار تومان پیشروی کرده است. از این منظر دولت سیزدهم رکورددار افزایش قیمت دلار در ماه‎های آغازین فعالیت و به تعبیری یکه‎تاز افزایش نرخ ارز است.

به نظر می‎رسد تجربه‎ی آزموده شده‎ چند باره بار دیگر در حال آزموده شدن است و عده‎ای دلال قرار است عامل رشد بهای ارز معرفی شوند

 ناامیدی نسبت به احیای برجام از یک سو و اخبار منتشر شده در خصوص احتمال صدور بیانیه علیه ایران در شورای حکام از سوی دیگر مهمترین دلایل گر گرفتن قیمت دلار در بازار اعلام شده است . حالا بررسی‌ها نشان می‌دهد جدا از بازار آزاد یا غیر رسمی ارز، بهای دلار در بازار متشکل ارزی نیز روندی افزایشی را تجربه می‌کند .

بررسی قیمت دلار در بازار متشکل ارزی در 12 روز خرداد ماه نشان می‌دهد که اسکناس آمریکایی در بیشتر روزها شیب صعودی را دنبال کرده است.

نرخ دلار متشکل در اولین روز ماه جاری بیش از 100 تومان افزایش را تجربه کرد و در محدوده 25 هزار و 598 تومان مبادله شد. روند صعودی دلار در دومین روز خرداد ماه بار دیگر ادامه پیدا کرد و با 109 تومان افزایش نسبت به روز قبل خود به قیمت 25 هزار و 707 تومان به فروش رسید. اسکناس آمریکایی در بازار متشکل ارزی روز سوم را با نوسان محدودی به پایان رساند و نرخ دلار در روز یاد شده با 13 تومان رشد در محدوده 25 هزار و 720 تومان قرار گرفت. نگاهی به بازار متشکل در روز چهارم خرداد حکایت از افت اندک نرخ دلار دارد. قیمت دلار در روز یاد شده با 25 هزار و 693 تومان معامله شد که نسبت به روز قبل خود 27 تومان کاهش را نشان می دهد.

اما در روز پنجم قیمت دلار متشکل 71 تومان رشد را ثبت کرد و در محدوده 25 هزار و 764 تومان ایستاد. این قیمت نسبت به اولین روز خرداد بیش از 160 تومان افزایش را نشان می‌دهد.

قیمت دلار متشکل در روز هفتم با 33 تومان رشد به 25 هزار و 797 تومان رسید و در روز هشتم و نهم خرداد بر روی 25 هزار و 810 تومان ایستاد . این قیمت در مقایسه با اولین روز ماه جاری رشد بیش از 200 تومانی را نشان می‌دهد. نرخ دلار متشکل روز دهم ماه جاری 40 تومان بالاتر ازنرخ روز نهم معامله شد و به قیمت 25 هزار و 850 تومان نرخ گذاری شد. در دو روز پایانی چهارشنبه و پنجشنبه قیمت دلار به سمت کانال 26 هزار تومان حرکت کرد.

نرخ دلار در روز یازدهم به 25 هزار و 910 تومان رسید و در روز دوازدهم به قیمت 25 هزار و 944 تومان به فروش رسید.با این وضعیت به نظر می‎رسد همه عوامل بنیادین رشد بهای ارز بار دیگر از نظر سیاستگذار دور مانده و عده‎ای دلال قرار است عامل رشد بهای ارز معرفی شوند. تجربه‎ی آزموده شده‎ چند باره بار دیگر در حال آزموده شدن است. باید دید با پایان تعطیلات و آغاز فعالیت اقتصادی این هفته، اختیارات جدید بانک مرکزی می‎تواند تغییری در وضعیت بازار ایجاد کند یا خیر؟