گزارش‌های متناقض وزیر نفت درباره میزان صدور نفت و فرآوردههای نفتی؛
صادرات مویرگی داریم یا ر کوردشکنی کرده‌ایم؟
مریم شکرانی
بیژن زنگنه، وزیر نفت درباره صادرات نفت ایران دچار تناقض‌گویی شده است! او به تازگی مدعی شده که رکورد صادرات فرآوردههای نفتی در دوران تحریم شکسته شده است. این در حالی است که او پیش از این به مجلس گفته بود که صادرات نفت مویرگی شده است و کشور شرایطی دشوارتر از سال‌های جنگ تحمیلی را پشت سر می‌گذارد. علاوه بر این محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه گفته بود که حتی فروختن یک قطره نفت دشوار شده است و رئیس‌کل بانک مرکزی و رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس هم گزارش‌هایی از درآمد ناچیز نفت ایران در سال‌های تحریم منتشر کرده‌اند. با این وجود معلوم نیست که وزیر نفت ایران ناظر بر چه گزارشی این ادعای عجیب را درباره صادرات نفت و فرآوردههای نفتی کشور مطرح کرده است.
زنگنه: رکورد صادرات را در دوره تحریم شکستیم
زنگنه همزمان با ورود جو بایدن، به کاخ سفید در سخنرانی عجیبی مدعی شده است که بالاترین رکوردهای صادرات فرآوردههای نفتی در دوران تحریم به ثبت رسیده است و داغ اینکه صادرات نفت به صفر برسد به جگر امریکا گذاشته شده است.
او در مراسم افتتاحیه بیست و پنجمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی گفته است که ترامپ و پمپئو به زباله‌دان تاریخ پیوسته‌اند و ایران آمادگی دارد تا دوباره به بازارهای جهانی نفت وارد شود.
این ادعای زنگنه در شرایطی است که نه تنها او که سایر چهره‌های کابینه دوازدهم پیش از این از گرفتاری‌های عجیب صادرات نفت ایران گفته‌اند و دولت در سال 98 اعلام کرد که با توجه به تحریم شدید نفت، تصمیم گرفته است که بودجه سال 99 را بدون نفت ببندد. همچنان که این پیش‌بینی را برای بودجه سال 1400 هم لحاظ کرده است.
صادرات نفت مویرگی شده است
بیژن زنگنه، وزیر نفت در خرداد امسال به برنامه رادیویی رهیافت از دشواری صادرات نفت گفته و تاکید کرده بود که شرایط کنونی کشور بسیار دشوارتر از دوران هشت ساله جنگ تحمیلی است با این تفاوت که کشته و زخمی خیلی ملموس و قابل‌ملاحظه‌ای ندارد و اگر دنیا حساب و کتابی داشت، باید آمریکایی‌ها به دلیل ارتکاب این جنایت‌ها محاکمه می‌شدند.
او بجز این بارها در مراسم مختلف از تحریم‌های ظالمانه صنعت نفت گفته و دشواری‌هایی که این مساله به کشور تحمیل کرده است. وزیر نفت همچنین در 26 شهریور امسال در بهارستان حاضر شد و در پاسخ به انتقادات نمایندگان درباره عملکردش با تاکید چندباره بر تحریم‌های نفتی ایران از «صادرات مویرگی نفت» آن هم در این دوران سخت سخن گفت و تاکید کرد ایران «برای دور زدن تحریم‌ها از هر کسی که می‌توانست، اعم از قرارگاه، نیروهای امنیتی و خارجی کمک گرفته است.»
وزیر نفت با ابراز امیدواری برای استفاده از ظرفیت دیپلماسی بین‌المجالس در این زمینه، خطاب به نمایندگان تاکید کرد: «ما حاضریم هر طور شده اطمینان برای شما حاصل کنیم و در این زمینه کار انجام شود. ما درگیر جنگ نابرابر تجاوزگرانه علیه جمهوری اسلامی ایران هستیم و در این جنگ ما در خط مقدم هستیم و در حوزه صادرات نفت نیز از هر پیشنهادی استقبال می‌کنیم و از تهاتر نفت با کالا استقبال می‌کنیم.»
نوبخت: یک قطره هم نمی‌توانیم بفروشیم
علاوه بر زنگنه محمدباقر نوبخت، معاون رئیس‌جمهور هم از گرفتاری‌های صادرات نفت گفته بود. او در نشست اعضای شورای توسعه و برنامه‌ریزی همدان گفته بود که «شدیدترین مرحله تحریم نفت در برابر غذا است و اما الان در شرایطی هستیم که این بی‌انصاف‌ها و دژخیمان حتی برای غذا و دارو اجازه فروش یک قطره نفت را به ما نمی‌دهند و اگر هم به فروش برسد، امکان تبادل مالی نیست.»
زنگنه همزمان با ورود جو بایدن، به کاخ سفید در سخنرانی عجیبی مدعی شد که بالاترین رکوردهای صادرات فرآوردههای نفتی در دوران تحریم به ثبت رسیده و داغ اینکه صادرات نفت به صفر برسد به جگر امریکا گذاشته شده است
همتی: درآمد نفت بسیار کم بود
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی هم درباره درآمد صادرات نفت در یک پست اینستاگرامی توضیح داد: «مجموع درآمد صادرات نفت ایران طی سال‌های ۹۸ و ۹۹ حدود ۲۰ میلیارد دلار و دسترسی بانک مرکزی به این منابع نیز «بسیار کمتر» از این مبلغ بوده است.»
همتی در این یادداشت به صراحت گفت که مجموع درآمد ناشی از صادرات نفت ایران طی نزدیک به دو سال اخیر، کمتر از نصف درآمد سالانه صادرات نفت در سال‌های پیش از خروج ایالات متحده از برجام و اعمال دور جدید تحریم بوده است. این میزان به معنای آن است که درآمد سالانه نفت حدود ۱۰ میلیارد دلار است.
مرکز پژوهش‌های مجلس: فقط 700 میلیون دلار
البته مرکز پژوهش‌های مجلس رقم دقیق‌تری برای درآمد صادراتی نفت قائل شد و مهر امسال اعلام کرد که درآمدهای نفتی کشور در شش ماه نخست سال 1399 حدود 700 میلیون دلار بوده است. این مرکز با اشاره به واردات 4 میلیارد دلاری کالا به کشور تا مرداد ماه سال جاری، از احتمال تامین ارز مورد نیاز واردات از طریق منابع بانک مرکزی خبر داده و تاکید کرده است که همین مساله منجر به رشد 15 درصدی پایه پولی کشور خواهد شد.
در این بین گزارش‌های خارجی درباره صادرات نفت ایران هم گرچه تناقضاتی داشته است. رویترز اعلام کرد که صادرات نفت ایران در سال 2020 جهش داشته است اما آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش ژانویه۲۰۲۰ اعلام کرد که صادرات نفت ایران به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
همچنین شرکت کپلر، در ماه می 2020 که مصادف با فروردین و اردیبهشت امسال است، گزارش داده که صادرات نفت ایران به حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و موسسه اف‌جی‌ای نیز صادرات نفت ایران در ماه می را ۲۱۰ هزار بشکه در روز ارزیابی کرده است. این درحالی است که صادرات نفت ایران در فروردین سال ۹۷ و یک ماه قبل از خروج آمریکا از برجام حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه بود و دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، فروش روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت با قیمت ۴۰ دلار در هر بشکه را به عنوان یکی از منابع تامین بودجه در نظر گرفته است.
البته شماری از نمایندگان مجلس و همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس درآمد روزانه ۹۲ میلیون دلاری -حدود ۳۴ میلیارد دلار- طی سال آینده را قابل تحقق نمی‌دانند و بر اعمال تغییراتی در لایحه بودجه تاکید کرده‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید