نرگس رسولی

  یلدا با همه زیبایی‌ها و قشنگی‌هایش بی‌تردید یکی از گران‌ترین شب‌های سال است. حالا فرقی نمی کند قرار باشد این شب را در جمع کوچک خانواده به سر کنید یا به همراه بزرگترها و اقوام. به هر حال هزینه‌های این شب با توجه به همه تجملات قدیمی و جدیدش به حدی است که به خوبی بودجه خانواده را در فشار قرار می‌دهد.

 حالا و در شرایطی که تبلیغات و درخواست‌ها همه به برگزاری خانوادگی و کوچک این شب ختم می‌شود باز هم این شب برای خانواده پرهزینه است مخصوصا وقتی قیمتهای اقلامی که از قدیم حضورشان برای این شب مرسوم بوده است؛ طی ماه‌های اخیر رشد روز‌افزون داشته است.

این روزها هر چند که محدودیت‌های کرونایی رفت و آمدها را محدود کرده اما هزینه‌ها همچنان رو به فزونی است. برخی خریداران در بازار می‌گویند: نمی‌شود حتی  قیمتها را با قیمت‌های ماه گذشته قیاس کرد چه برسد به سال گذشته.  گو اینکه به گفته فروشندگان اقلام مربوط به یلدا، حجم خریدها به حدی کاهش یافته که قابل قیاس با سال‌های گذشته نیست. این کاهش البته ناشی از شیوع ویروس کروناست. کرونا در کنار تورم سفره یلدا را کوچک‌تر از همیشه کرده است.

این چنین است که آخرین شب یلدای قرن قرار است بسیار غریبانه‌تر برگزار شود.

هزینه برگزاری خصوصی یلدا چقدر است؟

حالا در همین غریبانگی، خانواده‌ها یلدا را خصوصی‌تر برگزار می‌کنند. افراد خانواده گرد هم می‌آیند و همین امر خرید اقلامی حداقلی را در این شب الزامی می‌کند. گمانه‌زنی‌ها نشان از آن دارد که در کمترین حالت و جمع و جورترین شرایط حداقل هزینه برای برگزاری میهمانی شب یلدا نفری 50 هزار تومان آب می‌خورد. این بدان معناست که برای یک خانوار 4 نفره باید حداقل هزینه‌ای 200 هزار تومانی در نظر گرفت. البته محبوب‌ترین شب پاییز برای دهک‌های بالا جوری دیگر برگزاری می‌شود. با خرید آجیل‌های گران‌قیمت و انار 35 هزار تومانی و پرتقال 27 هزار تومانی.

 در تماس تلفنی خبرنگار «توسعه ایرانی» با فروشگاه‌های معروف آجیل و خشکبار که شعبه‌های متعددی دارند، قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا ۲۲۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو آجیل مخلوط ۳۸۵ هزار تومان اعلام شد

گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد در شرایط کنونی، فشار اقتصادی این روزها حتی برندهای معروف را هم متضرر کرده است به گونه‌ای که حتی برخی برندها نمایندگی‌های خود را تعطیل کرده و تنها به خدمات‌دهی در شعبه‌های اصلی‌شان افاقه کرده‌اند.

صمدی که نماینده یکی از برندهای آجیل در بازار است، می‌گوید نبود مشتری باعث شد تا نمایندگی بازار را تعطیل و تنها به شعب بزرگ در حال فعالیت اکتفا کنیم. وی در مورد قیمت آجیل هم گفت: این روزها آجیل اصلا طرفدار ندارد، خیلی از برندها حتی با رو آوردن به فروش اینترنتی هم نتوانستند بازارشان را حفظ کنند. وی قیمت آجیل را بین ١٩٠ تا ٤٠٠ هزارتومان در هر کیلو خواند و گفت: در حال حاضر مجبوریم بنا به تقاضا، پاسخگوی مشتری باشیم. البته علیرضا ارزانی‌ممقانی، رئیس اتحادیه کشوری آجیل و خشکبار شرایط بازار آجیل کشور را خوب توصیف کرده و گفته است: بهبود وضعیت آب‌وهوایی و کاهش ۴۰ درصدی صادرات، تولید را افزایش و عرضه آجیل و خشکبار را در بازار داخلی در شرایط خوبی قرار داده است. با این حال، نگاهی به قیمت‌ها در بازار نشان می‌دهد که این افزایش تولید به کاهش قیمت منجر نشده است. صمدی قیمت‌های متفاوتی را به خبرنگار ما اعلام کرد اما علیرضا ‌ممقانی، قیمت هر کیلوگرم آجیل ۴ مغز را ۱۹۰ تا ۲۴۰ هزار تومان و قیمت آجیل شیرین مخصوص شب یلدا را ۱۲۰ تا ۱۸۰ هزار تومان اعلام کرد، اما در بیشتر فروشگاه‌ها قیمت از این بالاتر است. در تماس تلفنی خبرنگار «توسعه ایرانی» با فروشگاه‌های معروف آجیل و خشکبار که شعبه‌های متعددی دارند، قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا ۲۲۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو آجیل مخلوط ۳۸۵ هزار تومان اعلام شد.  در فروش آنلاین هم که با تخفیف همراه است، قیمت‌ها از ۳۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان برای هر کیلو آجیل ۵ مغز خام، ۳۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان برای آجیل ۵ مغز ویژه و ۴۱۷ هزار تومان برای هر کیلو آجیل ۴ مغز شور تعیین ‌شده است.

مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار: افزایش قیمت‌ها در کنار کاهش قدرت خرید، امسال آجیل را از فهرست خرید تعداد بیشتری از مردم خط زده است

افزایش قیمت آجیل

در همین حال رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران، هم در گفت و گویی از افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی قیمت انواع اقلام آجیل خبر می‌دهد و ۳۰ درصد از آن را ناشی از افزایش دستمزد می‌داند. مصطفی احمدی، معتقد است افزایش تولید باعث شده قیمت آجیل و خشکبار با وجود رشد هزینه‌های تولید، «چندان» بالا نرود، اما همین افزایش نه چندان زیاد قیمت در کنار دیگر هزینه‌های خانوار و کاهش قدرت خرید، آجیل را امسال از لیست خرید تعداد بیشتری از مردم خط زده است.  به گفته احمدی، افزایش قیمت در اقلام ایرانی آجیل، بیشتر از وارداتی‌ها بوده است. او می‌گوید: امسال با توجه به افزایش تولید آجیل، قیمت اقلام وارداتی تأثیر چندانی بر بازار نداشت و حتی با وجود رشد قیمت ارز، قیمت آجیل وارداتی به اندازه تولید داخل گران نشد. در مقاطعی از امسال گردو به کشور وارد شد تا بازار این محصول متعادل شود، اما مهم‌ترین آجیل وارداتی که به‌دلیل سازگار نبودن با آب و هوای کشور در ایران کشت و تولید نمی‌شود و باید حتما با واردات تامین شود، بادام هندی است.

انار12 تا 35؛ هندوانه ٧٠ تا ١٠٠ هزار تومان

این روال برای میوه‌ها هم وجود دارد، برای مثلا قیمت انار در سراسر تهران متفاوت است از 12هزار تومان تا 35 هزارتومان به فروش می‌رسد. درهمین حال هندوانه که میوه تابستانی و معروف این شب است هم یکه‌تازی دارد که تعریف کردنی است. مغازه‌دارها یک هندوانه معمولی نه بزرگ را بین ٧٠تا ١٠٠ هزار تومان قیمت می‌دهند و وانتی‌ها در مناطق پایین‌تر شهر، یک هندوانه معمولی را بین ٣٠ تا 50 هزارتومان می‌فروشند.  هرچند که آجیل و هندوانه دو قلم اصلی حاضر در سفره شب یلدا هستند اما به مدد گرانی‌های اخیر خیلی از خانواده‌ها تخمه را جایگزین آجیل کرده‌اند. فعالان این بازار می‌گویند فروش تخمه به شدت افزایش یافته است. تخمه این روزها مشتریان زیادی دارد و در مغازه‌ها بین کیلویی ٤٠ هزار تومان تا ٩٠ هزارتومان با تنوع بالا فروخته می‌شود.  

شیرینی و کیک کیلویی  50 تا 150 هزارتومان

 قیمت شیرینی و کیک نیز از کیلویی 50 هزار تومان تا کیلویی 150 هزار تومان اعلام شده است. به این ترتیب خرید 4 انار حداقل هزینه‌ی در حدود 15 هزار تومان، یک کیلو شیرینی هزینه ای حداقل برابر با 50 هزار تومان و نیم کیلو آجیل هزینه‌ای برابر با حداقل 100 هزار تومان دارد. هندوانه در ارزان‌ ترین حالت بین 30 تا 60 هزار تومان است. این حداقل هزینه است و خرید سایر اقلام هزینه‌ها را بیش از این بالا خواهد برد.